علاوه بر این گسل‌های اصلی، حدود ۱۰۰ گسل پراکنده دیگرهم تهران وجود دارد و به این ترتیب می‌توان گفت تقریبا در تهران هیچ نقطه ای نیست که روی گسل نباشد، از همین رو پراکندگی و درهم‌تنیدگی گسل ها و شرایط زمین شناسی آن‌ها برای شرایط امروز تهران که آمادگی لازم برای مواجه با بحران زلزله را ندارد، نشانه خوبی نیست.
وضعیت گسل‌ها درحالی است که سابقه زلزله های تهران حکایت از آن دارد که درگذشته این کلانشهر، هشت بار به دلیل زلزله های بزرگ، تخریب شده و دوباره روی ویرانه های گذشته بنا شده است اما امروزه معضلات مختلفی در تهران وجود دارد که اثرات مخرب زلزله را بیشتر می‌کند، فشردگی بافت‌ها، وجود زیرساخت‌های نامناسب در تهران و مسائل مربوط به انتقال خطوط آب، برق و گاز که در زمان وقوع زلزله، حریق های گسترده ایجاد می کند از جمله مواردی است که آسیب زلزله را بالا می برد و بافت آبرفتی زمین‌شناسی این شهر هم از سوی دیگر سبب شده که اگر زلزله‌ای در تهران رخ دهد بناهایی که روی مناطق سست و آبرفت‌هایی که از نظر لرزه‌خیزی توان عبور امواج زلزله را ندارند احتمال تخریب سازه‌ها بیشتر شود.
از سوی دیگر در تهران مشکلی به نام ساختمان‌های ناپایدار وجود دارد که شکل ظاهری آن ها نوساز است اما به دلیل استفاده نکردن از مصالح مرغوب یا روش‌های مهندسی نامناسب که شدت امواج و وضعیت تکانش‌ها مدنظر قرار نگرفته است، پیش بینی می شود که حجم بالایی از این ساختمان‌ها در تهران به دلیل زلزله تخریب شود.
همچنین باریکی برخی معابر هم معضلی است که آثار تخریبی زلزله را دوچندان می‌کند چرا که به دلیل واژگونی ساختمان ها مسیر امداد رسانی زمینی کاملا مسدود شده و به نظر می‌رسد در صورت وقوع زلزله در تهران فقط از طریق امداد هوایی امکان امدادرسانی وجود داشته باشد اما نباید فراموش کرد که اگر زلزله بدون آمادگی در تهران رخ دهد با توجه به قرار گرفتن مراکز اقتصادی کشور در پایتخت، می تواند بحران اقتصادی را برای کل کشور ایجاد کند که طبیعتا این موارد کنار هم شرایط بحرانی را برای وقوع زلزله در تهران ترسیم می کند.
با این حال می‌توان با انجام برخی اقدامات آسیب‌های احتمالی زلزله پایتخت را کاهش داد. ارائه آموزش و ایجاد آمادگی در مردم، استفاده کردن از ظرفیت های سیستم مدیریت بحران، ایجاد فضاهای باز و امن برای پناه گرفتن مردم، تجهیز زیرساخت های خدماتی، تامین مایحتاج اولیه، آب بهداشتی و لوازم درمانی و مجهز کردن بیمارستان های صحرایی از جمله اقداماتی هستند که از طریق آن می‌توان بحران زلزله را مدیریت کرد.
با این حال تجربیات تهران قدیم نشان می دهد که هنوز زیرساخت های لازم برای کنترل بحران زلزله در تهران وجود ندارد. آمارهای جدید از زلزله مشا در دماوند نشان دهنده این است که گسل مشا- فشم فعال است و زلزله هایی با شدت چهار ریشتر را ایجاد می کند که غالبا پس لرزه زمین لرزه پنج ریشتری چندی قبل است اما پیش بینی ها با توجه به اینکه این گسل توانایی ایجاد زلزله بالای هفت ریشتر را دارد حکایت از آن دارد که اگر انرژی این گسل با زلزله‌های کوچک چهار تا پنج ریشتری آزاد شود، می تواند در ایجاد زلزله بزرگ هفت ریشتری تاثیر گذار باشد و انرژی آن را کاهش دهد.
نظر شما