۳۱ شهریور مصادف با ۲۲ سپتامبر به عنوان روز جهانی بدون خودرو نامگذاری شده و یک روز بدون خودرو، خودروسواران را تشویق می‌کند تا در سال، یک روز از اتومبیل استفاده نکنند. این رویداد سازمان‌دهی شده در جهان، در برخی از شهرها و کشورهای جهان اجرا می‌شود. نخستین پویش ملی در سال ۱۹۹۷ در بریتانیا، توسط انجمن حمل و نقل محیط زیست افتتاح و در فرانسه در سال ۱۹۹۸ با شعار «من، بدون ماشین در شهر» دنبال و در سال ۲۰۰۰ به عنوان یک ابتکار عمل، توسط کمیسیون اروپا در سراسر اروپا به رسمیت شناخته شد.
به منظور ایجاد تهران بدون خودرو، لازم است دوچرخه‌سواری ترویج یافته و فرهنگ استفاده نکردن از خودروی شخصی توسعه پیدا کند. یکی از راهکارهایی که هم‌اکنون در پایتخت اجرا می‌شود، طرح دوچرخه‌های اشتراکی است. این طرح باعث شده، میزان سفرهای درونشهری با استفاده از دوچرخه به میزان قابل توجهی افزایش یابد. در کنار این راهکار به منظور افزایش سهم سفرهای با دوچرخه لازم است ایمنی دوچرخه‌سواران در معابر شهری تأمین گشته و یکپارچگی میان شیوه دوچرخه‌سواری با شیوه‌های حمل و نقل همگانی ایجاد شود. از جمله اقدامات قابل انجام به منظور توسعه دوچرخه‌سواری در شهر تهران می‌توان به ایجاد پارکینگ‌های دوچرخه در محل ایستگاه‌های مترو، پیشبینی فضای پارک دوچرخه در اداره ها و سازمان‌های دولتی و ساختمان‌های مسکونی، ایجاد پارکینگ‌های دوچرخه در محل ایستگاه‌های سامانه اتوبوس تندرو، پیشبینی واگن‌های اختصاصی دوچرخه‌سواران در حمل و نقل همگانی به ویژه در ساعات غیر اوج، ارائه تخفیف به دوچرخه‌سواران در ترکیب با سیستم‌های حمل و نقل همگانی، تبلیغات دوچرخه‌سواری در ایستگاه‌های مترو و اتوبوس و بر روی بدنه اتوبوس‌ها، قرار دادن سیستم‌های اطلاع‌رسانی دوچرخه در محل ایستگاه‌های حمل و نقل همگانی (به طور مثال نقشه مسیر و خانه‌های دوچرخه نزدیک ایستگاه) و امکان‌سنجی استفاده از کارت‌های اعتباری مترو و اتوبوس در خانه‌های دوچرخه اشتراکی اشاره کرد.
در کنار مطالب عنوان شده علاوه بر تأمین زیرساخت‌های لازم برای دوچرخه‌سواری (مسیر، تجهیزات و خطوط ویژه دوچرخه‌سواران) به منظور ترویج سفر بدون خودرو در تهران می‌توان سیاست‌های تشویقی و حمایتی متنوعی را برای استفاده بیشتر از دوچرخه به کار برد، به گونه‌ای که دوچرخه‌سواری تبدیل به جزئی ثابت از زندگی شهروندی شود.
از جمله سیاست‌های تشویقی برای استفاده بیشتر از دوچرخه در سفرهای درون شهری، می‌توان به کاهش عوارض شهروندانی که از دوچرخه استفاده می‌کنند، تا پرداخت مبالغی به صورت ماهیانه به دوچرخه‌سواران اشاره کرد.
نقش دولت و سیاست‌های تشویقی آنها در ترویج دوچرخه‌سواری بی تأثیر نیست به شکلی که هر شهروند به ازای هر کیلومتر دوچرخه‌سواری می‌تواند مبلغی معافیت از مالیات دریافت کند. همچنین دولت و شهرداری قادر است به ازای هر کیلومتر دوچرخه‌سواری توسط کارمندان، مبلغی را بابت تشویق به آنها پرداخت کند.
علاوه بر مطالب فوق، در تهران بدون خودرو، مناسب است که دوچرخه‌سواری به عنوان یک برنامه بلندمدت دنبال شود، به گونه‌ای که فرآیند مناسب سازی فضاهای شهری برای دوچرخه‌سواری به صورت مستمر دنبال شود و تهران به عنوان شهر دوستدار دوچرخه معرفی شده و سرمایه گذاری لازم در زمینه مراکز کرایه دوچرخه صورت پذیرد.
در شهر تهران بدون خودرو، طرح دوچرخه از خانه تا محل کار، قابل اجرا است. در این طرح برای ترغیب کارمندان و کارگران به استفاده از دوچرخه، کارفرما دوچرخه را خریداری کرده و برای مدت معینی به صورت اجاره به شرط تملیک در اختیار کارکنان قرار می‌دهند و مبلغ آن به صورت ماهانه از حقوق فرد قابل کسر است. در شهر تهران به منظور گسترش سفر بدون خودرو، می‌توان برخی از معابر بویژه در مرکز شهر را تنها روی دوچرخه‌ها باز کرد.
نظر شما