۲۳ اسفند ۱۴۰۰ - ۱۵:۲۳
کد خبر: 19064

در چهارشنبه سوری مراقب طبیعت باشیم

شینا انصاری، مدیر کل محیط زیست شهرداری تهران
در چهارشنبه سوری مراقب طبیعت باشیم

چهارشنبه سوری؛ سنت نیک پدران ما سالهاست که از  اصل خود برای بخشیدن سرخی و گرفتن زردی دور شده است. سور و حلاوت جشن چهارشنبه سوری با ابزار محترقه و آتش زای جدید به سوز ترسناک معرکه جنگ بدل شده است. مواد محترقه و منفجره، ترقه های جورواجور، فشفشه های رنگارنگ و آتش زدن لاستیک خودروها جایگزین پایکوبی و جشن، قاشق زنی و آتش نرم بوته های خشک شده اند. در این وانفسا طبیعت مهجور و مظلوم بیش از همیشه نیازمند توجه ماست. چهارشنبه سوری به سبک و سیاق کنونی چه بر سر محیط زیست و طبیعت سرزمین مان می آورد؟

آلودگی هوا؛ انفجار مواد محترقه باعث افزایش غلظت آلاینده‌های هوا می شود. پایش ها و بررسی هایی که طی سال‍‌های گذشته در این روز انجام شده بیانگر این هست که غلظت آلاینده ها بویژه ذرات معلق با قطر کوچکتر از دو ونیم میکرون (که به دلیل ریزبودن می توانند اثرات خطرناکی بر سلامتی انسان داشته باشد) در این روز افزایش پیدا می کند. این آلودگی برای همه افراد جامعه به ویژه گروههای حساس مانند کودکان، زنان باردار و افراد سالمند و دارای بیماری های قلبی و تنفسی اثرات مخرب تری دارد. از آنجا که متاسفانه طی سالهای اخیر استفاده از مواد آتش زای غیرمتعارف و مواد محترقه شیمیایی افزایش پیدا کرده است، آتش گرفتن این مواد می تواند باعث انتشار آلاینده های شیمیایی و گازهای خطرناک آلاینده بشود که تاثیرات بسیار نامطلوبی را بر سلامت انسان و سایر موجودات زنده بر جای می گذارد.

آلودگی صدا؛ سروصدای ناشی از انفجار مواد محترقه هم باعث آزار و اذیت انسانها بخصوص افراد بیمار می شود و هم  بر موجودات زنده ای که در محیط های شهری در جوار ما زندگی می کنند عوارض منفی دارد. به عنوان مثال این صداها در مکانیزم رفتار طبیعی پرندگان ایجاد اختلال می‌کند و بعضا آنها را فراری می دهد، فراری دادن پرندگان به این معنا نیست که آنها مجددا به محل زندگی‌شان برمی‌گردند، در واقع این پرندگان با این صداها از محل زادآوری‌شان می‌گریزند، چون احساس ناامنی کرده و ممکن است آن منطقه را برای همیشه ترک ‌کنند. نکته مهم اینست که زمان برای زادآوری حیات وحش از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، مثلا گونه ای پرنده در زمان فعلی قادر به تخمگذاری هست؛ بنابراین اگر این فرصت از دست برود، به این معنی است که نسل جدیدی از پرنده در ‌سال پیش رو وجود نخواهد داشت. البته فقط پرندگان، قربانیان آلودگی‌های صوتی چهارشنبه‌های آخر سال نیستند. گربه‌ها و سگ‌ها هم در این میان آسیب‌های فراوانی می‌بینند. قوه شنوایی حیوانات بخصوص سگ و گربه به مراتب قوی‌تر از انسان‌هاست. بنابراین صدای وحشتناک ترقه برای این حیوانات به مراتب بیشتر از انسانها آزاردهنده و آسیب‌زاست.

آلودگی نوری؛ استفاده از مواد آتش‌زایی که تولید نور شدید می‌کنند می تواند اثرات غیرقابل جبرانی بر سیستم عصبی موجودات زنده داشته باشد. معیوب کردن سیکل خواب گونه های جانوری یکی از پیامدهای نور مصنوعی مواد محترقه است.

آتش زدن لاستیک‌ها با انتشار آلاینده‌های آلی پایدار؛ یکی از خطرناکترین گازهای آلاینده دی اکسین‌ها و فوران ها هستند که با اثر سرطانزایی بالا از آتش زدن ضایعات بخصوص لاستیک ها ایجاد می‌شود. این گازها از سمی‌ترین آلاینده‌های محیط زیست هستند. بنابراین برای حفظ سلامت خود در چهارشنبه سوری از آتش زدن لاستیک ها و ضایعات پلاستیکی جداٌ خودداری کنیم.

اختلال در مسیر مهاجرت پرندگان؛ تهران و بسیاری از شهرهای کشورمان از کریدورهای عبوری پرندگان مهاجر هستند و این روزها دقیقا زمانی است که خیلی از پرندگان در حال مهاجرت بهاره‌ از عرض‌های جنوبی به سمت عرض‌های شمالی پرواز می‌کنند و آلودگی صدا و نور باعث اختلال در روند طبیعی حرکت این پرندگان می شود.

تقارن زمانی جشن چهارشنبه سوری با بیداری طبیعت؛ پدران ما بسیار داهیانه این همزمانی را جشن می گرفتند، زمانی که طبیعت در حال بیدار شدن است و درختان جوانه می‌زنند و پرندگان تخمگذاری و پستانداران زادوولد می کنند. واضح است که جشن باستانی نیاکان ما هرگز موجب مرگ و نابودی موجودات زنده نمی شد.

پس چه کنیم که این جشن باستانی بر مدار سنت پدران ما  بازگردد؟ بیاییم در حد توان، خسارت‌های محیط زیستی چهارشنبه سوری را کاهش دهیم، به جای استفاده از مواد آتش زای نوظهور، ایجاد سروصداهای رعب آور و استفاده بی محابا از مواد منفجره به رسم و سنت دیرین، چهارشنبه سوری را با حفظ طبیعت و آموزه های محیط زیستی همراه کنیم. به جای شکستن تنه و شاخ و برگ درختان برای آتش زدن، نهالی بکاریم، و مراقب سلامت خانواده، همسایگان و موجودات زنده ای که در جوار ما زندگی می‌کنند باشیم.

انتهای پیام/

۲۳ اسفند ۱۴۰۰ - ۱۵:۲۳
کد خبر: 19064

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 9 + 5 =