علیرضا نوری، مدیر مطالعات امور فنی و عمرانی، استاندارد سازی و امور بحران مرکز مطالعات شهر تهران در بخش نخست گفتگو با شهر به شکل مشروح درباره راههای حفظ زیرساخت های شهری در تهران توضیح داد.
او گفت که تهران نیازمند سوئیچ هایی است که با نصب آنها در صورت بروز زلزله زیر ساخت ها می توانند به صورت مقطعی قطع شوند و آسیب کمتری ببینند. نوری تشریح کاملی از چهار فاز پیشگیری، مقابله، بازسازی و بازتوانی در زلزله احتمالی ارائه داد و اقدامات مالی، اقتصادی و مدیریتی را مورد نیاز در این مسیر را توضیح داد.
بخش دوم این گفتگو به نحوه آموزش شهروندان و ایمنی جامعه مربوط است. او معتقد است که شهروندان تهران هم باید در موقعیت های عملی چگونه مقابله با زلزله را تجربه کنند و هم اینکه آموزش ببینند در زندگی روزمره چطور بحران را جدی بگیرند.
علیرضا نوری درباره زمان مورد نیاز در شهر تهران برای رسیدن به موقعیت ایده ال زیر ساخت شهری برای مقابله با زلزله بیان کرد: مثلثی در مدیریت پروژه وجود دارد که بین زمان، هزینه و کیفیت برقرار است. این سه آیتم قابل تسری به مدیریت بحران نیز است. اگر بناست که اقدام تمیز و با کیفیتی برای بهبود زیرساخت ها انجام شود به ناچار باید زمان بالا برود. اگر بناست اقدامات سریعی انجام شود هزینه کرد مناسب نیاز است. همه چیز به میزان هزینه باز می گردد.
نوری به گزارش حادثه ساختمان پلاسکو اشاره کرد و گفت در این گزارش یک بند وجود داشت که لازم است همه به آن توجه کنند. مسأله این است که موضوع ایمنی در سبد کالای ایرانی وجود ندارد. این امر جزء اولویت های شهروند ایرانی نیست. این مشکل در تمام اقشار جامعه وجود دارد و از دیدگاه مدیران که قرار است بودجه ای را اختصاص دهند تا شهروندان و کارفرمایان تسری پیدا می کند.
او ادامه داد: میزان بودجه به شدت به زمان بستگی دارد. اگر قرار باشد فردا شهر را ایمن کنیم بودجه کلانی نیاز است اما با سه ماه زمان بودجه کمتری نیاز است و به همین ترتیب. وقتی دست مدیریت شهری در این موضوع خالی باشد و بودجه لازم را نداشته باشد کار انجام نمی شود. ایمنی نیاز به هزینه دارد و حتی برای تغییر ذهنیت شهروند نیاز به هزینه است، شهروندان باید آموزش ببینند و با تبلیغات در جریان قرار بگیرند.
نوری گفت: ساختمان هایی که اکنون طراحی می شوند با این هدف طراحی می شوند که ساختمان اگر تخریب هم می شود باعث کشتار نشود اما اجزای داخلی ساختمان دیگر در اختیار کسی نیست و تزیینات داخلی می تواند اعضای خانواده در خانه را زخمی کند. باید به شهروند آموزش داده شود که چطور زمانی که زلزله اتفاق می افتد در برابر اجزای غیر سازه ای از خود و خانواده اش حفاظت کند. می توان به شهروند آموزش داد که چطور اعتماد به نفس خود را حفظ کند. در زلزله مشا و ملارد کشته ها از ترس بود. این ترس در مقیاس زلزله بزرگ افزوده می شود و اگر شهروند آموزش ندیده باشد قطعا تعداد بیشتری را از دست خواهیم داد.
زلزله آزما
او توضیح داد: برای این منظور دو نوع آموزش نظری و عملی وجود دارد. بیشتر شهروندان با آموزش نظری در فضای مجازی مواجه شده اند اما آموزش عملی حلقه مفقوده شهر تهران است. لازم است در این زمینه سرمایه گذاری شود و خوشبختانه سازمان مدیریت بحران شهر تهران در این زمینه اقدامات مناسبی را انجام داده است. اگر شهروند را در معرض زلزله کنترل شده قرار دهیم و شهروند شتاب زلزله را درک کند، متوجه می شود که موقع زلزله نمی تواند بدود و فرار کند و باید یک جای ایمن مانند یک میز پیدا کند و پناه بگیرد و تا زمان اتمام زلزله در آنجا بماند. اینکه شهروند این آموزش را تنهابشنود با اینکه آن را در شرایط زلزله واقعی تجربه و تمرین کند بسیار متفاوت است. در صورت تجربه در زلزله اصلی که قرار است در تهران اتفاق بیافتد آمادگی ذهنی و اعتماد به نفس دارد.
نوری گفت: اقدام خوبی که در مدیریت بحران منطقه ۶ اتفاق افتاده و قبل از آن در منطقه ۱۷ بود، دستگاهی به نام زلزله آزما است که شامل یک میز لرزه و اتاقی روی آن است. زلزله یک طیف است و از جایی شروع می شود به اوج می رسد و کم می شود. فرد متولی دستگاه این طیف را اعمال می کند و افراد در اتاق می نشینند. متولی، شهروند را مجبور به دویدن می کند و شهروند می بیند که در آن شرایط تنها راه اعتماد به نفس است و یاد می گیرد مدیریت صحیح بر رفتار خود انجام دهد.
خبرنگار: سمیرا امیرچخماقی
نظر شما