مجتمع دفع و پردازش آرادکوه در بخش کهریزک شهرستان ری محلی است که روزانه ۷۰۰۰ تا ۷۵۰۰ تن پسماندهای شهری پایتخت به آن منتقل می‌شود. قبل از شیوع ویروس کرونا و با اتخاذ عملیات تفکیک پسماند این میزان به ۴۹۰۰ تن در روز رسیده بود اما با شیوع ویروس کرونا و رعایت موارد بهداشتی این عملیات برای مدتی متوقف و اکنون میزان پسماند شهری پایتخت بار دیگر به ۷۰۰۰ تا ۷۵۰۰ تن در روز رسیده است.
مجتمع آرادکوه علاوه‌بر تمام آثار مخربی که برای محیط زیست ایجاد می کند، از تولید شیرابه تا آلودگی خاک و هوا، به‌عنوان یکی از کانون‌های اصلی بوی‌نامطبوع مسیر فرودگاه امام خمینی و شهر تهران نیز مطرح و همین مساله باعث تاکید بیش از پیش سازمان حفاظت محیط زیست بر انتقال این مجتمع شده است.
اختلاف نظرهایی درباره انتقال آرادکوه میان مدیریت شهری و سازمان حفاظت محیط زیست به وجود آمد و زهرا صدراعظم نوری- رییس کمیسیون سلامت شورای اسلامی شهر تهران گفته بود که موضوع انتقال این مجتمع قطعی نشده و درست نیست و اگر قرار بر این انتقال باشد باید دلایل کافی وجود داشته باشد و بر اساس مطالعات و داده‌های دقیق چنین تصمیمی اتخاذ شود.
صحبت‌های صدراعظم نوری در حالی‌بود که پیش از این مدیرکل وقت محیط زیست استان تهران - کیومرث کلانتری- درباره انتقال این مجتمع گفته بود: سازمان حفاظت محیط زیست با تمام توان کارشناسی در خدمت شهرداری تهران خواهد بود تا اقدامات لازم نسبت به مکان‌هایی که شهرداری برای انتقال مجتمع آرادکوه در نظر گرفته است را بررسی کند. شهرداری بر اساس قانون باید مکان یابی لازم در این زمینه انجام دهد و محل مناسبی را به عنوان گزینه خود به سازمان محیط زیست معرفی کند و سازمان محیط زیست با تمام توان در جهت رفع مشکل کمک خواهد کرد.
با این حال کیومرث کلانتری پس از گذشت کمتر از یک ماه بیان کرد که سازمان حفاظت محیط زیست به شهرداری تهران اعلام کرده که آماده همکاری برای مکان‌یابی و مدیریت اصولی پسماندها است اما شهرداری تهران هنوز اقدامی در این جهت انجام نداده و مکان جدیدی به ما به عنوان مکان جایگزین برای آرادکوه معرفی نکرده است.
پاییز سال گذشته بود که مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران – سعید محمودی- بر ضرورت انتقال مجتمع آرادکوه تاکید کرد و گفت: این سایت یکی از بزرگترین سایت‌های پسماند خاورمیانه است و زباله‌های زیادی روزانه به این مکان انتقال داده می‌شود همچنین سرانه تولیدی زباله ما در کشور بیشتر از میانگین جهانی است، اما با توجه به مشکلاتی که سایت آراد کوه دارد، جابجایی آن یک اصل اساسی و حتمی است. حتی اگر این سایت دفع پسماند بوی بدی هم متصاعد نمی‌کرد باز می‌بایست جابجا می‌شد چرا که نمی‌توان سال‌های سال پسماندهای یک کلانشهر را به یک نقطه منتقل کرد.
محمودی همچنین با بیان این که شهرداری باید بپذیرد که این سایت باید منتقل شود، بیان کرد: علاوه بر انتقال لازم است که شیوه دفع پسماند نیز اصلاح شود و ما پیگیر این موضوع هستیم و منتظریم که شهرداری جایگزین این سایت را برای ارزیابی‌های زیست محیطی به ما معرفی کند.
چندی بعد رئیس سازمان حفاظت محیط زیست – عیسی کلانتری- نیز با اشاره به اینکه یکی از منشاهای بوی نامطبوع تهران آرادکوه است، بیان کرد: سازمان حفاظت محیط زیست پیشنهاد انتقال آرادکوه به نقطه دیگری را داده است اما شهرداری می‌گوید هزینه این انتقال یک میلیارد دلار است که چنین پولی در دسترس نیست.
این در حالی بود که کلانتری در زمستان سال ۹۷ نیز گفته بود که رئیس جمهوری دستور انتقال مرکز دفع زباله آراد کوه را داده است و این مرکز دفع زباله علاوه بر مشکلات بهداشتی و دفع غیر استاندارد به عنوان یکی از کانون‌های ایجاد بوی نامطبوع در مسیر فرودگاه امام (ره) شناخته می‌شود.
با این حال مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران- صدرالدین علیپور – ضمن بیان اینکه منشا بوی نامطبوع پایتخت آرادکوه نیست از راه‌اندازی و اجرای «طرح کاپ» (کاهش پسماند) خبر داد.
او همچنین در واکنش به اظهارات حسین توکلی کجانی - معاون استاندار و فرماندار ویژه شهرری - مبنی بر ضرورت انتقال مجتمع آرادکوه به دلیل مشکلاتی که برای شهرری ایجاد می‌کند، گفت: بعضی از موضوعات تخصصی است و اظهارنظر درباره آن‌ها نیاز به مطالعات و اطلاعات کارشناسی و تخصصی دارد. مجتمع آرادکوه متعلق به شهرداری تهران نیست بلکه از آن شهری است با جمعیت بیش از ۱۰ میلیون نفر. ۶۰ سال پیش، مسئولان وقت حدود دو سال زمان برای انتخاب مکان فعلی صرف کردند. دلیل انتخاب آرادکوه هم این بود که در مسیر جریان باد به سمت شهر قرار نداشت، هیچ مجموعه مسکونی یا فرودگاهی در اطراف آن نبود و خاک آن نفوذناپذیر بود.
علیپور در ادامه تاکید کرد: با اینکه از نظر سازمان مدیریت پسماند ایده انتقال آرادکوه علمی نیست و تبعات بسیاری به دنبال دارد. در صورت اصرار همکاران، ما با انتقال آرادکوه هیچ مشکلی نداریم و برای این امر مانعی ایجاد نمی کنیم اما این کار تخصصی است و همکاران محیط زیست باید چندین سال مطالعه و مکان مناسب را انتخاب کنند و هزینه حداقل ۲۰ تا ۳۰ هزار میلیارد تومانی این جا به جایی هم تامین شود، پس از آن می‌توان از انتقال آرادکوه صحبت کرد.
فاطمه برنا - رییس اداره حفاظت محیط زیست شهر تهران - نیز در این باره با اشاره به طرح‌های مدیریت پسماند از جمله طرح تفکیک از مبدا گفت: به‌طور قطع اگر طرح جامعی برای مدیریت پسماند نوشته شود خیلی از نواقص در آن دیده می‌شود و قدرت اجرایی بهتری خواهد داشت. در این صورت بسیاری از مشکلات پسماند استان و شهر تهران برطرف خواهد شد اما در صورتی که پس از تهیه طرح جامع مدیریت پسماند باز هم نواقصی در زمینه مدیریت پسماند وجود داشت می‌توانیم جابه‌جایی آرادکوه را پیگیری کنیم.
با این حال برنا به این نکته اشاره کرد که اگر طرح‌های کاهش پسماند و تفکیک پسماند از مبدا به‌درستی در سطح استان تهران اجرا شود و در کنار آن موضوعات دیگری مانند تولید انرژی از زباله و بازیافت درنظر گرفته شود، قاعدتا موضوع جابه‌جایی مجتمع دفع و پردازش آرادکوه دیگر مطرح نخواهد بود.
محمد رستگاری - معاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران- درباره موضوع انتقال آرادکوه و مخالفت شهرداری با این اقدام توضیح داد: یک زمانی بخش عمده‌ای از زباله شهر تهران به آبعلی منتقل می‌شد و ما توانستیم آن را به آرادکوه منتقل کنیم بنابراین موضوع انتقال آرادکوه امکان‌پذیر است اما مساله اصلی هزینه و فایده این کار برای رفع آلودگی است.
او ادامه داد: اگر شهرداری مشکل آلودگی آرادکوه را برطرف می‌کرد، سازمان محیط زیست موضوع انتقال آرادکوه را مطرح نمی‌کرد اما این آلودگی کماکان ادامه دارد همچنین تداوم روش دفع پسماند که اکنون در این مجتمع انجام می‌شود باعث شده است استقرار این مرکز مورد تایید سازمان حفاظت محیط زیست نباشد بنابراین ما هم کماکان پیگیر انتقال این مرکز هستیم.
رستگاری همچنین بیان کرد: سازمان حفاظت محیط زیست زمان‌بر بودن فرایند انتقال مرکز دفع پسماند را در نظر دارد و انتظار ندارد شهرداری طی مدت کوتاهی آرادکوه را جابه‌جا کند اما انتظار داریم برنامه مشخصی به ما ارائه دهد که چه زمانی این اقدام را آغاز و تمام خواهند کرد.
به گزارش ایسنا، با وجود تمام دیدگاه‌های مختلف و متفاوتی که در زمینه انتقال آرادکوه وجود دارد اما به‌نظر می‌رسد این فرایند نیاز به مطالعات، بررسی‌ها و مشورت و همکاری بیشتری چه از سوی سازمان حفاظت محیط زیست چه شهرداری تهران دارد چراکه مشکلات مجتمع دفع و پردازش پسماند آرادکوه تاثیرات زیاد و مستقیمی بر سلامت محیط زیست و مردم شهرستان‌های اطراف آن دارد.
نظر شما