نشست خبری مشترک محمد علیخانی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران و مجید فراهانی، رئیس کمیته بودجه شورای شهر صبح امروز شنبه، ۲۸ تیر در خبرگزاری مهر برگزار شد.
در این نشست محمد علیخانی گفت: متروی تهران در حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان برای تکمیل خطوط نیاز دارد که ۱۰ خط مترو تهران تکمیل شود و تجهیزات مورد نیاز خریداری شود و به بهره برداری برسد.تا همین دو سال قبل قیمت هر واگن مترو ۵ میلیارد تومان بود و امروز به حدود ۲۰ میلیارد تومان رسیده است. هر قطاری در مترو شامل هفت واگن است که به این ترتیب یک قطار نیازمند ۱۴۰ میلیارد تومان هزینه است.
او ادامه داد: متروی تهران حدودا به سه هزار واگن نیاز دارد که اگر هر واگن ۲۰ میلیارد حساب کنید تنها تأمین واگن های متروی تهران به هفت هزار میلیارد تومان نیاز دارد. این رقم چند برابر بودجه سالانه شهرداری است و قطعا شهرداری تهران و سایر شهرداری های کلانشهرها قادر به تأمین چنین هزینه هایی نخواهند بود و به همین دلیل است که هم مجلس و دستگاه ها تکالیفی مشخص کردند که دولت وظایفی در قبال حمل و نقل عمومی شهرها دارد بویژه شهر تهران که پایتخت است و وسعت بیشتر و جمعیت بیشتری دارد و سهم پایتخت از این کمک ها باید بیشتر باشد که قانون پیش بینی کرده است.
علیخانی گفت: متأسفانه وقتی بررسی می شود می بینیم که در بخش های مختلف دولت به وظایف خود عمل نکرده است. این مختص این دولت نیست و از گذشته وجود داشته است. البته بعضی از دولت ها مانند دولت آقای هاشمی و خاتمی بیشترین کمک ها را در دوره خودشان کردند اما در دوره های دیگر به دلیل اختلاف های سیاسی منافع شهر و مردم ذبح شد در حالیکه مدیریت شهری و دولت به نوعی یکدست هستند.
او ادامه داد: با این وجود قصد ندارم تمام تقصیرات را به گردن دولت بیاندازم. مشکلات کشورو موضوعات اقتصادی، مسأله تحریم و ... را هم باید در نظر گرفت. قطعا اینها تأثیر دارد. اما اگر دولت ها در زمانی که اوضاع مالی خوبی داشتند و فروش نفت بالا به تکالیف عمل می کردند امروز شرایط سخت تر نمی شد. مطالبات وقتی انباشت می شود، پرداخت سخت تر می شود.
۳ روز فرصت است بانک مرکزی همراهی کند
علیخانی در پاسخ به سوال خبرنگار شهر درباره یکهزار میلیارد تومان اوراق مشارکت ناوگان حمل و نقل عمومی پایتخت که باید تا پایان تیرماه شود، گفت: سال گذشته یکهزار و ۵۰۰ میلیارد سهم شهرداری تهران بوده که از این رقم یکهزار میلیارد تومان برای مترو و مابقی برای اتوبوسرانی بوده است. متأسفانه به دلیل مشکلاتی که شهرداری داشته تحقق این موضوع به تأخیر افتاد و اکنون طبق فرصتی که شهرداری از دیوان محاسبات دریافت کرده است سه روز تا ۳۱ تیر ماه فرصت داده که شهرداری بتواند این امر را محقق کند.
او ادامه داد: شهرداری تمام تلاش خود را کرد. ابتدا بانک شهر را به عنوان بانک عامل معرفی کرد که بانک مرکزی نپذیرفت. با بانک رفاه وارد مذاکره شد و با آنها به توافق رسید. بانک رفاه اعلام آمادگی کرد اما متأسفانه بانک مرکزی با این عنوان که بانک رفاه از توان مالی لازم برخوردار نیست بانک رفاه را نپذیرفت ولی بانک رفاه به ایراد گرفته شده پاسخ داده، دلایل و مستندات ارائه کرده که این توان را دارد.
او با بیان اینکه از بانک مرکزی تقاضا می شود با عاملیت بانک رفاه موافقت کند، گفت: اگر موافقت نشود، ۱۵۰۰ میلیارد تومان در این شرایط که حمل و نقل عمومی شهر تهران به شدت به آن نیاز دارد سوخت می شود. سه روز بیشتر فرصت باقی نمانده. شهرداری در حال تلاش است اما متأسفانه بانک مرکزی موافقت نکرده و از آقای همتی، رئیس کل بانک مرکزی درخواست می کنم که موافقت کنند تا یکهزار و ۵۰۰ میلیارد تومان به شهرداری تهران تخصیص پیدا کند.
او ادامه داد: اگر این اتفاق نیفتد، توسعه مترو و اتوبوسرانی با مشکلات بیشتری مواجه میشود. البته برای سال ۱۳۹۹ قرار است حدود سه هزار میلیارد تومان از وزارت کشور در تقسیم بندی اوراق مشارکت که در قانون بودجه تخصیص داده شود که امیدواریم تخصیص پیدا کند. اما موضوع نگرانی فعلی سوخت شدن یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان است. فرصت وجود دارد مسئولان شهرداری شدیدا در حال پیگیری هستند. بانک رفاه اعلام آمادگی کرده و شهرداری هم برای بدهی هایش با بانک رفاه تعیین تکلیف کرده امیدواریم این اتفاق رخ دهد.
با وجود مشکلات مالی، شهرفروشی تعطیل شد
علیخانی در پاسخ به پرسش دیگری درباره تغییر شهرداران تهران و تأثیر آن در اتمام پروژه های حمل و نقل عمومی گفت: تغییر مدیریت شهری می تواند در انجام کارها مشکلاتی ایجاد کند اما اینکه گفته شود توسعه مترو به دلیل تغییر مدیریت شهری با وقفه مواجه شده، قابل قبول نیست. اولویت این دوره مدیریت شهری و شورای پنجم خواسته مردم و بحث توسعه حمل و نقل و کاهش آلودگی هوا و ترافیک بوده است. مشکل اصلی منابع مالی است. ما نمی توانیم به این امید بمانیم که دولت به تکالیف خود عمل نکرده است، این مشکل در گذشته هم وجود داشته اما در گذشته شهرداری وقتی در تنگنا قرار می گرفت فروش تراکم انجام می داد که بسیاری از آنها بر خلاف طرح تفصیلی شهر و ضوابط بوده است. این مسیر امروز برای مدیریت شهری جدید و شورای پنجم بسته است چون سیاست شورای پنجم عمل به ضوابط و قانون است و کسی که قانون مداری را سرلوحه خود می کند دستش بسته می شود.
او ادامه داد: راهکارهای بهتری وجود دارد که به مشکلات قبلی مانند مال ها و برج ها دامن نزند و از طرفی به حل مشکل ترافیک و کاهش تردد کمک کند. بحث TOD * است که توسعه حمل و نقل در تمام دنیا یکی از سیاست های مهم است به این شکل که باید بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ متر پیاده روی برای هر شهروند یک ایستگاه حمل و نقل عمومی باشد. اکنون حدود ۲۵۰ ایستگاه مترو در تهران وجود دارد و حالا که قرار نیست در شهر مجوز ساخت و سازهای بی رویه داده شود، طبق بررسی ها و مطالعات پیش بینی شده در شعاع ۳۰۰ تا ۵۰۰ متری ایستگاه وجود داشته باشد.
علیخانی در پاسخ به سوال دیگری درباره سهم شهرداری از جرایم راهنمایی و رانندگی گفت: ۶۰ درصد جرایم وصول شده در شهر تهران سهم شهرداری هاست، ۲۰ درصد سهم راهنمایی و رانندگی و ۲۰ درصد هم برای کسانی است که بیمه ندارند و دولت برای جبران خسارت آنها هزینه می کند. ۶۰ درصد شهرداری تا پایان سال گذشته دو هزار و ۶۰۰ میلیارد است که به خزانه واریز شده و البته جرایمی هم وجود دارد که هنوز وصل نشده است. متأسفانه دولت تنها ۳۵ میلیارد تومان پرداخت کرده که احتمالا این پول را هم در جای دیگری هزینه کرده است و از دستگاه های نظارتی در تعجب هستم که به طور مثال در مورد درآمد پارک حاشیه ای که باید به خرانه دولت ریخته شود و دولت به شهرداری پرداخت کند، اگر شهرداری این مبلغ را به حساب دولت واریز نکند بلافاصله دستگاه های نظارتی وارد می شوند اما جایی که پرداخت می شود و باید دولت به شهرداری واگذار کند دستگاه های نظارتی تا به حال ورود نکرده اند.
علیخانی درباره شارژ کارت بلیت مترو نیز گفت: در این مورد شورای قبل داشته که به دلیل ابهامات اجرایی نشده است. با این حال مدیریت شهری از شورای شهر استعلام کرد و طرحی به صورت با کمیسیون فرهنگی و اجتماعی تهیه شد که به هیأت رئیسه ارسال شده و در نوبت رسیدگی است. به موجب این طرح کارت بلیت های تخفیف دار از جمله برای دانش آموزان و دانشجویان و سربازان وظیفه در نظر گرفته می شود و تسهیلات خوبی اهدا می شود. در روزهای آینده این طرح در شورا مطرح خواهد شد.
او درباره توسعه دوچرخه در تهران نیز گفت: در کشورهایی که از دوچرخه استفاده می شود حمل ونقل عمومی تکمیل شده و مدهای دیگر حمل و نقل برای مسیرهای کوتاه استفاده می شود مانند دوچرخه و اسکوتر. تهران در این مورد چند مشکل دارد؛ زیرساخت این موضوع فراهم نیست و مطالعات درستی انجام نشده است. چندین بار مسیرهای دوچرخه ایجاد شده با هزینه های کلان، اصولی نبوده حتی مسیر دوچرخه منطقه ۶ در حال جمع آوری است. شهر تهران از نظر شیب و وضعیت جغرافیایی با بسیاری شهرهای اروپایی متفاوت است.بحث ایمنی هم وجود دارد که زیرساخت ها در کشور ما با شهرهای دیگر متفاوت است. این مسائل به مرور زمان باید حل شود و با تمام این مشکلات استفاده از دوچرخه ضمن اینکه خوب است در تهران امکان لازم برای آن وجود ندارد.
علیخانی در پایان سخنانش درباره حمل و نقل عمومی گفت: نباید به امید کمک دستگاه های دیگر ماند، بخش دیگری از کار مدیریت شهری استفاده از روش های جدید و تأمین منابع مالی جدید است.
* طرح های توسعه با گرایش حمل و نقل عمومی شکلی از توسعه اراضی است که از حمل و نقل عمومی تاثیر پذیرفته و نوعی ارتباط بین کاربری زمین و حمل و نقل ایجاد می کند. این راهکار از اساس بر آن است تا با استقرار کاربری های جاذب و پرتردد در محوطه پیرامون کریدورهای حمل و نقل عمومی و یا با عبور این کریدورها از مناطق دارای تراکم جمعیت بیشتر و کاربری های عمده مولد و جاذب سفر برای ایجاد حمل و نقل و کاربری زمین متناسب و با یکدیگر گام بردارد. راهکارهای TOD همه گزینه های حمل و نقل از جمله مترو، اتوبوس، تاکسی و… را در بر می گیرد.
خبرنگار: سمیرا امیرچخماقی
نظر شما