به گزارش خبرنگار شهر؛ گردشگری شهری از یک سو و تبدیل شهرهای دارای پیشینه فرهنگی، تاریخی، سیاسی و حتی هویتی به برند گردشگری و معرفی آن به عنوان یک جاذبه برای گردشگران داخلی و خارجی از جمله رویکردهایی است که در مواجهه با دیپلماسی شهری آن هم در دو بعد (داخلی و خارجی) به آن تاکید دارند. تجربه های جهانی نشان می دهد شهرهایی که دارای جاذبه هایی به عنوان مبدا سفر گردشگران به آن هستند، به موضوع گردشگری شهری به صورت ساختارمند و در گام بعدی نو گرا که امضای مدیران و اداره کنندگان آن شهرها را می توان در این روند دید؛ توجه ویژه ای دارند. این رویکرد تا جایی پیش رفته است که گردشگری شهری به عنوان یکی از منابع پایدار تامین منابع مالی و یک موضوع اصلی در اقتصاد شهری تبدیل شده است.
در تهران نیز در طول یک دهه اخیر لزوم ایجاد سازمان گردشگری به عنوان یکی از سازمان های زیر مجموعه شهرداری تهران اما همسو با متولی این بخش یعنی وزارت گردشگری، صنایع دستی و میراث فرهنگی مطرح بوده است. هر چند از اواسط دهه 90 شهرداری تهران با شناسایی جاذبه های گردشگری پایتخت و حتی افزودن به این جاذبه ها در قالب طرح های فرهنگی و تفریحی بزرگ شهری سعی کرد تا با نماد سازی در گام نخست تهرانی ها را نسبت به گشت و گذار و شناختن شهری که در آن زندگی می کنند و در گام های بعدی جذب گردشگران شهرهای مختلف و در نهایت جلب نظر گردشگران خارجی اقداماتی را انجام دهد؛ اما تاسیس سازمان گردشگری در حد حرف و یا مصوبه شورای شهر تهران در زمان فعالیت دو شورای چهارم و پنجم باقی ماند.
البته می توان این توجیه را در به تعویق افتادن راه اندازی سازمان گردشگری آن هم در شهر تهران به عنوان یکی از بزرگترین پایتخت های کشورهای آسیایی به کار برد که با شیوع بیماری کرونا کمترین مساله ای که در این وانفسا برای مدیران و تصمیم گیران شهری مهم بود؛ مساله گردشگری بود و در دوره های قبل نیز مدیریت شهری در فکر ایجاد زیر ساخت های گردشگری، تعامل با دست اندرکاران این حوزه و آشنایی شهروندان و گردشگران داخلی با جاذبه های تهران بود، اما اکنون به نظر می رسد که زمان آن رسیده تا در دوره جدید مدیریت شهری فکری به حال برند گردشگری شهر تهران با ایجاد سازمان گردشگری شهر تهران شود.
آنچه مسلم است، این است که اکنون شهر تهران زیر ساخت ها و امکانات تفریحی و گردشگری را درون خود دارد مساله ای که مهرشاد کاظمی، سرپرست سابق ستاد گردشگری شهرداری تهران در گفت و گو با خبرنگار شهر به آن اشاره کرد و گفت: با توجه به وجود زیر ساخت ها، امکانات تفریحی و گردشگری تحت اختیار و نظارت شهرداری تهران، ایجاد سازمان گردشگری در شهرداری تهران ضروری می نماید.
بررسی ها نشان می دهد در اختیار داشتن حدود ۳هزار فضای سبز شهری و بوستان های بزرگ مقیاس با کاربری گردشگری از جمله بوستان آب و آتش، بوستان طالقانی و جهان کودک، بوستان بین المللی اکو، بوستان باغ هنر ایرانی، بوستان پلیس، بوستان جمشیدیه، بوستان دانشجو، بوستان رازی، بوستان ملت، بوستان مینیاتور، بوستان ولایت، بوستان نیاوران، بوستان گفتگو، پارک ژوراسیک تهران، نظارت بر رود دره هایی چون رود دره فرحزاد، دارآباد، ولنجک، اوین-درکه و دربند بخشی از زیر ساخت های تحت مدیریت شهرداری تهران است که در توسعه گردشگری می تواند جایگاه مهم و تاثیرگذاری داشته باشد.
همچنین مدیریت بوستان هایی ویژه بانوان مانند بهشت مادران، پردیس بانوان، بوستان نرگس، مجموعه شهربانو در بوستان ولایت، بوستان ریحانه در پارک جنگلی چیتگر، مدیریت نمایشگاه ها و سالن های همایش همچون برج میلاد، اراضی عباس آباد، نمایشگاه ملل، نمایشگاه بوستان گفتگو و نمایشگاه شهر آفتاب از یک سو و از سوی دیگر مدیریت دریاچه هایی چون دریاچه شهدای خلیج فارس، دریاچه بوستان آب و آتش، دریاچه باغ موزه دفاع مقدس، دریاچه باغ کتاب، دریاچه بوستان باغ پلیس، دریاچه بوستان رازی، مدیریت و نظارت بر مجموعه بوستان های جنگلی چون بوستان جنگلی سرخه حصار، بوستان جنگلی لویزان، بوستان جنگلی لتمان کن، بوستان جنگلی پردیسان، بوستان جنگلی کوهسار، بوستان جنگلی غزال، بوستان جنگلی وردآورد، بوستان جنگلی یاس از دیگر امکانات شهر تهران در حوزه گردشگری محسوب می شود.
سرپرست سابق ستاد گردشگری شهر تهران همچنین در این باره عنوان می کند: مدیریت مجموعه های گردشگری از جمله پل طبیعت، مدیریت بر موزه ها، باغ موزه ها و خانه موزه ها، مدیریت شهربازی های شهر تهران مدیریت بر پردیس های سینمایی و... می توان به عنوان بخش دیگری از پتانسیل گردشگری شهر تهران محسوب کرد.
ضرورت تشکیل سازمان گردشگری شهر تهران
در همان بررسی های اجمالی می توان به این نتیجه رسید که از جمله دلایل مهم و ضروری تاسیس سازمان گردشگری شهرداری تهران موضوعاتی مانند استقرار نظام مدیریت یکپارچه گردشگری در شهرداری تهران با وجود زیر ساخت ها، اماکن و جاذبه های گردشگری قابل توجه با هدف راهبری سیاست ها، برنامه ریزی، هماهنگی و عدم موازی کاری برای بهره برداری بهینه از مراکز گردشگری تحت مدیریت از یک سو و از سوی دیگر هم افزایی فعالیت درون و برون سازمان در راستای به کارگیری ظرفیت های شهرداری تهران در حوزه گردشگری است.
اما مهرشاد کاظمی بر این باور است حذف مدیریت های زاید و موازی و افزایش بهره وری و صرفه جویی در منابع مالی بعنوان یکی دیگر از دلایل ضرورت سازمان گردشگری در شهر تهران است. همچنین هم افزایی و همکاری سازنده با وزارت میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری به عنوان مجری اصلی سیاست های حاکمیتی در حوزه گردشگری، وزارت کشور، وزارت نیرو، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و سایر مراکز مرتبط با حوزه گردشگری، اجرای موثر مصوبات شورای شهر تهران در حوزه گسترش صنعت گردشگری شهری و از همه مهمتر ایجاد ساختار و ساماندهی پست های سازمانی و نیروی انسانی مرتبط با سازمان و گردشگری اعم از پست های سازمانی، معاونت، مدیریت، کارشناس در واحدهای تابعه در شهرداری تهران با هدف تشویق کارکنان و پویایی منابع انسانی در توسعه حوزه گردشگری بخش دیگری از دلایل تاسیس سازمان گردشگری در شهرداری تهران است.
وی بیان می کند: ارائه طرح جامع گردشگری شهر تهران در سرفصل های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، کارآفرینی، بوم شناسی، زیست محیطی، کالبدی، فضای شهری و گردشگری مجازی در راستای توسعه پایدار، برنامه ریزی متمرکز در راستای آموزش کارکنان مراکز گردشگری و شهروندان در جهت توسعه گردشگری نیز در این میان مهم است.
اما به نظر می رسد؛ توسعه روابط فرهنگی و دیپلماسی و ارتقای جایگاه بین المللی شهر تهران، اجرای برنامه های گردشگری مشترک با کشورها و شهرهای خواهر خوانده با تهران در راستای توسعه گردشگری شهری، توسعه زیر ساخت های لازم و ارائه خدمات و تسهیلات به گردشگران داخلی و خارجی در راستای تبدیل تهران به مقصد گردشگری بین المللی، تبدیل تهران به بازار هدف گردشگری یا برندسازی، حمایت از سرمایه گذاری های داخلی و خارجی برای توسعه و تجهیز زیر ساخت های گردشگری پایتخت،ایجاد ظرفیت های جدید گردشگری از جمله سلامت، تجارت، طبیعت، فرهنگ و اقوام و آموزش عالی، اجرای مصوبات با موضوع گردشگری در طرح جامع شهر تهران، طرح های راهبردی و تفصیلی مناطق و طرح های ویژه پهنه های گردشگری شهر تهران ودر نهایت تشویق و حمایت از سرمایه گذاری در بخش تاسیسات گردشگری از طریق عدم یا تخفیف دریافت عوارض صدور پروانه ساختمانی نیز بخش دیگری از دلایل ضرورت راه اندازی سازمان گردشگری در شهر تهران به شمار می رود.
سرپرست سابق ستاد گردشگری شهر تهران با اشاره به تکالیف قانونی و برنامه ای در تحقق و اجرای امور گردشگری شهری مرتبط با شهرداری تهران یادآور می شود: برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، برنامه پنج ساله سوم توسعه شهر تهران مصوب شورای شهر، مصوبه الزام شهرداری تهران به ارائه برنامه جامع ارتقای ظرفیت های گردشگری توسط شورای اسلامی، مصوبه الزام شهرداری تهران به ارائه لایحه گردشگری با توجه به ظرفیت های گردشگری در فرایند بازنگری طرح تفضیلی شهر تهران و در نهایت نامه وزیر محترم میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مبنی بر ضرورت تشکیل سازمان یا معاونت گردشگری در ساختار شهرداری تهران از مهمترین قوانین بالادستی و تکالیف قانونی در این حوزه محسوب می شود.
به رغم تمام تلاش هایی که در این دوره مدیریت شهری برای راه اندازی سازمان گردشگری در شهرداری تهران می شود اما سوال این است که با تاسیس ستاد گردشگری نحوه تعامل و همکاری با وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان متولی این بخش چگونه خواهد بود؟ مهرشاد کاظمی در این باره تاکید می کند: راهبری سیاست ها و برنامه های گردشگری شهر تهران در قالب سازمان شهرداری تهران نه تنها تداخل و تزاحم در وظایف و ماموریت های این وزارتخانه تلقی نمی شود، بلکه اسباب هم افزایی، مشارکت معنی دار و همکاری برون سازمانی را در راستای توسعه گردشگری شهری بر اساس اسناد بالادستی فراهم می کند.
این در حالی است که نامه ریاست وقت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در دوره گذشته مبنی بر ضرورت ایجاد معاونت توسعه گردشگری در شهرداری تهران با هدف بهره گیری از تمامی امکانات و استعدادها برای ترویج و توسعه گردشگری شهری نه تنها موضوع تداخل در اختیارات، وظایف و ماموریت های وزارتخانه را منتفی کرده، بلکه بر ضرورت تشکیل ساختاری سازمانی در شهرداری تهران در حوزه گردشگری تاکید می کند.
به نظر می رسد؛ وزارت میراث فرهنگی سیاست گذار کلان و مسئول تدوین سند جامع گردشگری است و شهرداری تهران به عنوان مجری سیاست های ابلاغی و بسیج امکانات گردشگری خود در راستای گردشگری پایدار شهری تلقی می شود.
انتهای پیام/
نظر شما