کورش آصف وزیری، مدیرفنی پروژه مکانیابی میدانگاه‌های پیاده شهر تهران در گفتگو با شهر، درباره تعریف میدانگاه (پلازا) بیان کرد: میدانگاه فضایی برای مکث، تفریح غیرفعال، گردهمایی و برگزاری رویدادهای اجتماعی است. معیارهای یک میدانگاه شامل وقوع تعاملات اجتماعی، دسترس پذیری شهروندان، حضور پذیری، ایمنی و امنیت، دارای هویت و خاطره انگیز بودن، مجاورت با کانون‌های سکونتی و فعالیتی، قرارگیری در مسیر گرایشات عمومی، چندمنظوره بودن بستر، وجود کاربری‌ها و فعالیت‌های متنوع است.
او در ادامه، یادآور شد: واژه «پلازا» برخواسته از کشور ایتالیا است که در ایران فضاهایی با کارکرد مشابه پلازا، تحت عنوان «میدان» شناخته می‌شده است. البته در گذشته نوع فعالیت ایرانیان در میدان با مردم اروپا در پلازا متفاوت بوده است. از همین رو مقرر شد تا در پروژه مکانیابی میدانگاه‌های پیاده، جهت معادل سازی واژه «میدانگاه» بجای پلازا، برای این واژه در ایران مفهوم سازی مناسب صورت گیرد. در واقع میدانگاه یک فضای شهری به منظور توقف شهروندان است که تمامی فعالیت‌ها به صورت پیاده انجام می‌شود.
مدیرفنی پروژه مکانیابی میدانگاه‌های پیاده شهر تهران با بیان اینکه برای ساخت میدانگاه، دو نگاه متفاوت وجود دارد، توضیح داد: نگاه نخست؛ انتخاب فضاهایی مستعد ساخت میدانگاه که امروزه مورد استفاده بیش و کم شهروندان قرار می‌گیرد. نگاه دوم؛ فضاهای ایجادی است، یعنی انتخاب فضاهایی که استعداد کالبدی جهت تبدیل شدن به میدانگاه را دارد که مورد دوم نیازمند بررسی بسیار زیاد و برنامه‌ریزی برای دوران بعد از ساخت میدانگاه است.
آصف وزیری با اشاره به در نظر گرفتن شاخص‌های متنوع برای مکانیابی میدانگاه‌ها، گفت: این شاخص‌ها شامل عمومیت فضا، دسترسی پذیری، همه شمولی، هم پیوند با شبکه فضاهای عمومی شهر، تنوع عملکردی، دارای ایمنی و امنیت، واحد فرصت توسعه، دارای قابلیت اجرایی، هویت‌مند و خاطره انگیزی، نزدیک به کانون‌های سکونتی و فعالیتی و در نهایت واجد ویژگی‌های کالبدی و اقلیمی مناسب است.
او در ادامه، یادآور شد: اغلب در کشورهای جهان برای ایجاد میدانگاه در یک فضای شهری که بدون هیچ سابقه پیشینی است، هزینه سنگینی صورت نمی‌گیرد بلکه نخست از سازه‌های سبک و قابل حمل در بخشی از فضا استفاده می‌شود که در صورت استقبال مردم به آن، ساخت پروژه میدانگاه تثبیت خواهد شد. بسیاری از میادین بزرگ در انگلستان به این صورت شکل گرفته است. نباید عامل اصلی انتخاب برای ساخت میدانگاه، بلااستفاده بودن و رها شدی اراضی شهری باشد.
میزان استفاده شهروندان از میدانگاه امیرکبیر، عامل مهم موفقیت پروژه است
مدیرفنی پروژه مکانیابی میدانگاه‌های پیاده شهر تهران درباره ساخت میدانگاه امیرکبیر، توضیح داد: انتخاب فضا برای ساخت میدانگاه امیرکبیر به لحاظ ویژگی هندسی بسیار مناسب است. میدانگاه امیرکبیر دارای بستر مستطیل شکل مناسبی است که امکان طراحی مناسب را فراهم کرده است. همچنین از نظر کاربری، حوزه مسکونی در اطراف میدانگاه قرار دارد و ابتدای میدانگاه، ورودی مترو و در انتها از خیابان شکوفه بازار میوه و تره بار مستقر است.
به گفته او؛ با وجود پتانسیل‌های جاذب خوبی که در اطراف میدانگاه امیرکبیر است، نبود هیچگونه کاربری در طول فضا موردی است که در برنامه‌ریزی برای این فضا باید مورد توجه قرار گیرد چراکه ممکن است به آسیب جدی درطول زمان منجر شود. همچنین اینکه شهروندان چه میزان از میدانگاه امیرکبیر استفاده خواهند کرد، عامل بسیار مهمی است چرا که در صورت عدم توجه به تمایلات اجتماعی ساکنان مجاور فضا در انتخاب این محدوده ممکن است آسیب‌های جدی به روند موفقیت این فضا بزند.
آصف وزیری با بیان اینکه سازمان نوسازی شهرداری تهران طراحی میدانگاه امیرکبیر را به یکی از معماران برجسته کشور سپرده است، افزود: تاکنون طراحی با اجرای پروژه میدانگاه امیرکبیر با یکدیگر تفاوت نداشته و امید است که تا انتهای پروژه به همین صورت ادامه داشته باشد.
مدیرفنی پروژه مکانیابی میدانگاه‌های پیاده شهر تهران با تأکید بر اینکه پروژه میدانگاه امیرکبیر از لحاظ طراحی مناسب است اما از لحاظ عملکردی نمی‌توان فعلا درباره آن نظر داد، گفت: نگرانی مبنی براینکه شهروندان از این فضا استفاده نکنند، وجود دارد چرا که این فضا کاربری در درون خود نداشته و در گذشته نیز از کانون‌های تجمعی شهروندان نبوده است. در واقع این محدوده همانطور که پیش‌تر اشاره شد از نوع دوم پلازاها است که بواسطه بستر کالبدی مناسب انتخاب شده و نیازمند برنامه‌ریزی و پایش مضاعف جهت پیشگیری از شکست آن است.
خبرنگار: ملیکا هاشمی
نظر شما