تلاش «برسابه هواسپیان» بود یا اعتمادی که آن چهار مادری که فرزندان خردسالشان را به مهدکودک سپردند، یا هر دو؛ هرچه بود باعث شد تا نخستین مهدکودک تهران با آخرین متد رفتار با خردسالان در خیابان ممتازالدوله (جمهوری - خیابان اکباتان) برپا شود.
برسابه هواسپیان(سنقچیان) در سال ۱۲۸۵ شمسی یعنی همان سالی که مظفرالدین‌شاه قاجار فرمان تشکیل مجلس را امضا کرد، در روستای ماموران استان چهارمحال و بختیاری در خانواده‌ای ارمنی متولد شد. هنوز تهران در میانه مجلس و استبداد محمدعلی‌شاهی معلق بود که همراه خانواده به تهران آمد. ورود خانواده‌اش به تهران و رشد او همزمان با به توپ بستن مجلس و بعد از یکسال فتح تهران شد. برسابه مانند دیگر دختران ارمنی به مدرسه «هایکازیان» رفت که برای کودکان ارمنی توسط فردی خیر در انتهای خیابان قوام راه‌اندازی شده بود. مدرسه‌ای که تا چند سال پیش باز بود. او در کنار تحصیل در گروه تئاتر ارامنه نیز در کنار بانو لالا تریان و بعدها لرتا هایراپتیان بازی می‌کرد. اما علاقه اصلی برسابه به تدریس بود.
او بعد از فارغ‌التحصیلی از مدرسه در سال ۱۳۰۳ در مدرسه به عنوان معلم کار خود را آغاز کرد و آن چنان مورد توجه قرار گرفت که از سوی شورای خلیفه‌گری که در آن زمان انجمن ارامنه نام داشت به انزلی رفت در این شهر تدریس کرد. در طی این تدریس بود که متوجه مشکلی شد که بسیاری از مادران شاغل که تعدادشان در حال افزایش بود با آن مواجه بودند. او از نزدیک می‌دید خانم معلم‌ها و کارمندان زن برای نگهداری کودکان خود مشکلاتی دارند. مهمترین مشکل نگهداری فرزندان زیر سن مدرسه بود. بیشتر این زنان برای کار کردن مجبور بودند سدهای زیادی را بشکند و با خانواده‌هایشان مبارزه کنند. خانواده‌هایی که معتقد بودند مهمترین وظیفه زن نگهداری از فرزندانشان است. زمانی که پای بچه‌ای در میان بود مادر باید میان کار و فرزند یکی را انتخاب می‌کرد و این اصلا معامله خوبی نبود. پس به این فکر افتاد که برای این مادران که ممکن بود خودش هم یکی از آن‌ها باشد کاری بکند. پیش از این یک زن ارمنی دیگر یعنی «مارگریت سروریان» در سال ۱۲۸۹ کودکستانی را برای کودکان ارمنی در حسن‌آباد راه‌اندازی کرده بود. اما این کودکستان به خاطر سفر خانم سروریان خیلی زود تعطیل شد. بعد از آن نیز جبار عسگرزاده (باغچه‌بان) کودکستانی در تبریز راه‌انداخته بود که بچه‌ها را برای ورود به مدرسه آماده می‌کرد. این کودکستان را هم مانند نمونه‌های خارجی «باغچه کودک» نامیده بود. اما کودکستان برسابه با این دو کودکستان فرق زیادی داشت؛ او کودکان سه سال به بالا را می‌پذیرفت و برای هر سنی مراقبت مخصوصی را تعریف کرده بود.
برسابه در گفتگوی سال ۱۳۵۷ با ماهنامه آموزش و پرورش درباره چگونگی راه‌اندازی این مهدکودک با اشاره به این که هنوز در آن زمان برای راه‌اندازی مهد مجوزی نمی‌خواست گفته: «در آن زمان ۳۰۰ تومان وام گرفتم و مقداری سکه هم مادرم به من هدیه داده بود که برای گردنبند قرار بود مورد استفاده قرار گیرد. آقای «مشیرالدوله یرنیان» هم روز افتتاح مدرسه ۵۰ تومان هدیه فرستاد و کودکستان برسابه با این سرمایه کارش را آغاز کرد.
در ابتدای کار چهار مادر فرزندانشان را به کودکستان سپردند. مادرانی که با اعتماد به برسابه و کودکستانش باعث شدند تا خیلی زود آوازه کودکستان برسابه به همه تهران برسد و مادران دیگری هم فرزندانشان را به نخستین مهدکودک تهران بسپارند. مهدکودکی که تا سال ۱۳۵۷ فعال بود و کودکان زیادی که حالا جزو مفاخر ایران هستند را در خود پروراند. از روزگار برسابه و مهدکودکش اما امروز در تهران تنها یک نام بر کوچه‌ای مانده که کودکستان در آن قرار داشت. کوچه ای در کنار عمارت مسعودیه در خیابان اکباتان بهارستان.
پژوهشگر: فرزانه ابراهیم زاده
نظر شما