به گزارش خبرنگار شهر، سلسله نشست‌های تهران از منظر هنرمندان با موضوع رونمایی از کتاب «صد سال نقاشی در تهران» نوشته امیر سقراطی دیروز-شنبه ۲۴ آبان ۱۳۹۹- برگزار شد. در این نشست عیسی جباری، پژوهشگر و نویسنده با انتقاد از نبود جریانی برای مستندنگاری هنری در ایران گفت: نگاهی که شهرهای توسعه یافته مانند پاریس در قرن ۱۸ و ۱۹ نسبت به جلب توجه هنرمندان و نقاشان به شهر داشتند و آنان را به مطالعه در شهر ترغیب می‌کردند، در ایران و به خصوص تهران رخ نداده است.
او با بیان اینکه تهران در منطقه بسیار مهم است و فقط بحث مرزهای ایران نیست، این شهر را بستر رخدادهای مهمی عنوان کرد و توضیح داد: این در حالی است که در شهرهای توسعه یافته آنقدر نگاه‌ها نسبت به شهر و وقایع آن عمیق و دقیق است که خیلی از جنبش ها با نام گذاری یک اثر از یک محله در پاریس آغاز می‌شود. یا بسیاری از جنبش‌ها وقتی از آن نقطه آغاز می شود به سرار اروپا تسری پیدا می‌کند.
جباری با بیان اینکه تهران برای به جز چند نفر دغدغه جدی و خیلی مهمی برای هنرمندان اعصار محتلف نبوده است، گفت: اما در کتاب صد سال نقاشی در تهران این کار بسیار پیچیده و پر زحمت انجام شده است؛ اما دو مشکل بسیار مهم همواره وجود دارد؛ در چنین تالیف هایی علاوه بر اینکه مولف و پژوهشگر یک سهم اجتماعی را ارایه می کند و باید پاسخ فرهنگی به جامعه از طریق مستند کردن بدهد، سهمی را می تواند به مداخله سلیقه خود اختصاص دهد که الزاما باتوجه به مستنداتی که دارند در انتخاب‌ها با گلوگاه روبرو نباشند.
فقدان آرشیو در ایران
سعید رفیع منفرد، کارشناس هنری هم در این نشست به برخی مشکلات حوزه کتب تاریخی اشاره کرد و گفت: وقی با چنین کتاب‌هایی مواجه می شویم و البته هر آنچه که زمینه تاریخی دارند نخستین مشکلی که مولف با آن روبرو می شود فقدان آرشیو در اشکال مختلف است.
او ادامه داد: اما کتاب هایی مانند صدسال نقاشی در تهران و کتاب هایی از این دست در هر شکلی که باشند برای ما آرشیوسازی می کنند و این رخداد مهمی است. چرا که مستندات تاریخی خیلی زود از بین می روند و به همین دلیل هم ما در آرشیو فقر داریم.
رفیعی منفرد با بیان اینکه کتاب‌هایی از این دست می‌توانند ارتباط ما را با زمینه زیسته خود برقرار کنند، گفت: تاریخ مهم است اما نه از نظر عدد و رقم، بلکه برای اینکه یاد بگیریم و هویت و قوام پیدا کنیم. موضوعی که هم اکنون با آن مواجه هستیم گسست هویتی است. در حالی که باید شهروندانی داشته باشیم که بدانند تاریخی دارند و شهرشان به لحاظ هنری یک روند را طی کرده است.
به گفته این نقاش؛ یک شهروند تهرانی با یک مجموعه کتاب اینچنینی می داند که با هویتی سرکار دارد ولو اینکه این هویت فشرده باشد. اما مدیران شهری باید توجه داشته باشند که تهران به یک مرکز جامع اطلاعات نیاز دارد. خیلی از اطلاعات تاریخی در آرشیوهای خصوصی از بین می روند در حالی با جمع آوری و ساماندهی آنها می توان آرشیو بسیار خوبی تهیه کرد. درواقع اگر قرار است شهری با هویت داشته باشیم تاریخ گذشته و مفاهیم آن شهر حتی آشفتگی های آن بخشی از تاریخ شهر است.
او ادامه داد: در کتاب صد سال نقاشی در تهران هم نخستین طرح های‌های عکس نگارانه از سوی خارجی‌ها انجام شده است و اصولا در کتاب‌های تاریخ هم عمده منابع ما گزارش هایی است که سفارت ها درباره ایران نوشته‌اند. بنابراین وجود یک مرکز اطلاعات تاریخی برای تهران بسیار ضروری است.
کتاب «صد سال نقاشی در تهران» به همت سیدامیر سقراطی به هنر نقاشی در پایتخت از دوره قاجار تا دوره معاصر پرداخته است.
مجموعه کتب سده، که حاصل همکاری انتشارات علمی و فرهنگی و مرکز ارتباطات شهرداری تهران است، به دنبال تقویت هویت تهران و پرداختن به کسانی است که در شکل گیری این هویت نقش برجسته ای داشته اند، در بازه زمانی یک صد ساله پرداخته است و در سری اول با شش عنوان شامل «صد سال نقاشی در تهران»، «صد سال عکاسی مناظر شهری»، «صد سال گرافیک در تهران»، «صد سال کاریکاتور در تهران»، «صد سال شعر در تهران» و «صد سال نویسندگی در تهران» منتشر شده است. این مجموعه به دنبال معرفی افرادیست که در شکل گیری تصویر و برند امروز تهران نقش داشته اند و برندینگ تهران متاثر از آنهاست.
خبرنگار: فریبا رحمانی
نظر شما