تقویت HSE در شهرداری تهران یک ضرورت است

به گزارش خبرنگار شهر، ناصر عبادتی، مشاور کمیسیون سلامت و خدمات شهری شورای شهر تهران درباره طرح ایجاد اداره کل سلامت، محیط زیست و ایمنی که یک فوریت آن در شورای شهر تهران به تصویب رسیده است، گفت: هر اقدامی که منجر شود عملکرد HSE در تهران تقویب شود و مشکلات ایمنی و بهداشت شهر را افزایش دهد ضروری است.

او ادامه داد: سایر مطالعاتی که در مراکز و وزارت خانه های مختلف در کشور وجود دارد و یا برخی مطالعات برون سازمانی نشان می دهد که هر چه مقام اول آن حوزه  به دلیل مسئولیت های حقوقی اشراف بیشتری داشته باشد از نظر اجرایی قوی تر است. به همین دلیل هم در ساختار گذشته و هم در طرح جدید این پیشنهاد وجود دارد که خود شهردار در حوزه ای که وجود دارد به این موضوع HSE بپردازد. چند گزینه وجود دارد. ستاد HSE می تواند با حضور افراد مختلف تشکیل شود که در ساختار اجرایی تبدیل به شورای HSE شود که بالاترین مقام رئیس آن شورا خواهد بود که به این ترتیب نیازمند اصلاح ساختار هستیم.

عبادتی ادامه داد: از سوی دیگر پیاده سازی سامانه های HSE باید انجام شود که در تمام ارکان شهرداری، اداره کل ها، سازمان های اجرایی، خدمات شهری بتواند جاری و سازی شود و در روح فعالیت های هر حوزه موضوع HSE را مبنای عمل خود قرار دهد؛ به عبارت دیگر  در هر اقدامی ایمنی مد نظر قرار گیرد و ضوابط و مسائل دیده شود.   پس به این ترتیب استقرار سامانه برای رصد و اصلاح ساختار برای تقویت امور اجرایی از ضروریات برا ی تقویت HSE است.

او ادامه داد: در دوره شورای شهر و در چهار دوره تغییرات شهردار که بخش بزرگی از آن در دوره محمدباقر قالیباف بود مصوبات زیادی داشته ایم. هم دربرنامه ۵ ساله دوم شهرداری و هم در برنامه سوم شهرداری که در چند  مورد به تقویت حوزه HSE اشاره می کند  قرار بوده شهردار در تغییر ساختار این موارد را در نظر بگیرد. اما این موارد به دلیل تأخیر و حتی در لایحه اصلاح ساختار شهرداری نیز به موفقیت نرسید.

این استاد دانشگاه گفت: شورا بر همین اساس طرح اداره کل  ایمنی، محیط زیست و سلامت را ارائه کرد که همان بحث HSE است. اگر HSE قرار باشد عملکرد مناسب تری نسبت به ۱۴ سال گذشته داشته باشد باید در یک سطح قوی تری خارج از شرکت شهر سالم که به عنوان دبیرخانه بوده است در قالب یک ساختار جدید در سطح بالاتری در حوزه شهردار قرار بگیرد یا حداقل شهردار یک معاون خود را به عنوان متولی در این حوزه معرفی کند. حالت دیگر این است که به HSE به عنوان اداره کل جدید مطرح شود یا اینکه یک مرکز مدیریت باشد. کمیسیون محیط زیست شورا در این باره این نظر را دارد که اداره کل تشکیل شود.

به گفته عبادتی، بحث مهم این است که به هر شکل چه اداره کل یا مرکز مدیریتی باید HSE در شرح وظایف این بخش باشد. اختیارات ساختاری و الزامات حقوقی و کنترلی در شرح وظایف دیده شود و اقداماتی مانند محیط زیست و سلامت شهری در نظر گرفته شود.

عبادتی گفت: در اداره کل سلامت بحث سلامت فردی مطرح نیست. در حقیقت سلامت فردی وظیفه شهرداری نیست و باید سهم زیادی از این اقدامات در راستای سلامت اجتماعی و شهری باشد. به طور مثال رمپ و لوپ ها را برای معلولان درست کند. تشکل ها یا NGO های سلامت را در حوزه شهری فعال کند یا آموزش سلامت بدهد. بخشی از این موضوعات جنس HSE هم دارد. به طور مثال در پارک ها برای حفظ سلامت شهروندان اقدام شود، کنترل آلودگی آب، بحث آلودگی هوا و ایمنی شهروندان در حوزه های زیست محیطی همه موارد مربوط به HSE است.

این مشاور کمیسیون سلامت و محیط زیست شورا گفت: این بحث یک نگاه دوگانه دارد. اینکه اداره کل محیط زیست یا اداره کل سلامت فراتر از HSE عمل می کند به این شکل می توان نگاه کرد که بخشی از ظرفیت های این دو اداره کل ظرفیت های HSE هستند و بخشی از مآموریت های آنها مربوط  HSE نیستند. باید خیلی دقیق این موارد را کنترل کرد. این موضوع باید مورد بررسی قرار گیرد که آیا این ادارات کل باید منحل شوند و زیر نظر اداره جدیدی به موضوع HSE بپردازند یا خیر؟

عبادی افزود: اما در حوزه HSE مهم این است عملکرد سال های گذشته اثربخشی نداشته است. به طور مثال در آمایش شهر سالم در دو سه سال گذشته بالغ بر سه تا ۵ هزار مورد ایمنی و بهداشت داشته ایم که به بحث سلامت شهروندان پرداخته است اما زمانی که اثر بخشی مناطق را پایش می کنیم که تا چه اندازه اقدامات در ایمنی شهروندان تأثیر داشته است با رقم ۲۰ درصدی مواجه  می شویم. درارکان ذهنی مدیران شهری مناطق HSE خیلی جا نیافتده است. در کارگاه ساختمانی باید از نظر ایمنی و آسایش الزامات رعایت شود. این الزامات در میان پیمانکاران به درستی انجام نمی شود. پس ادارات کل به درستی نتوانستند در این بخش ها عملکرد داشته باشند.

او ادامه داد: اعتقاد این است که وقتی این ادارات در سطح بالاتری قرار بگیرند و شخصی (چه شهردارو چه جانشین او) بتوانند آنها را پایش کنند و این موارد جنبه ایجابی داشته باشد و عدم انجام آن با برخورد جدی مواجه شود خیلی بهتر است. در حال حاضر HSE جنبه تشریفاتی دارد و هنوز جامعه ایمن با استانداردها نمی بنیم.

به گفته عبادتی؛ در بسیاری از دادگاه هایی که شهروندان در اثر ایمنی در شهر دچار مشکل می شوند شهرداری مقصر شناخته می شود. اگر الزامات HSE رعایت شود نرخ این شکایت های مردمی پایین می آید ولی هزینه هایی که شهردای در این دادگاه ها می کند بیش از هزینه هایی است که برای ساختار HSE انجام می دهد.

او ادامه داد: بستر شهر در اختیار شهرداری است. در حادثه کلینیک سینا اطهر و پلاسکو با وجود آنکه شهردای مقصر نبود بخشی از ماجرا بر گردن شهردای افتاد. نگاه حقوقی سازمان ها ی نظارتی بالاتر این است که بخشی از امور مربوط به شهردای است. به همین دلیل ماده ۵۵ می گوید مراکز بهداشتی باید تقویت شود. در تمام وظایف شهرداری آثار و سمت و سوی ایمنی سلامت شهری و محیط زیست شهری وجود دارد. با وجود آنکه کلمه HSE در این قوانین جای نگرفته اما هدف این است که در این موارد اقدام شود.

او ادامه داد: برخی دوستان معتقدند این موارد جزو ضوابط وزارت بهداشت است اما اگر قانون کار برای شهرداری و پیمانکاران را  در نظر بگیریم در ماده ۹۳ به بهداشت فنی می پردازد و تا ماده ۱۰۵ اهدافی مانند HSE دیده شده است. با این نگاه باید HSE تقویت شود. با میزان هزینه هایی که در این موضوع می شود این اقدام مفید است اما شکل ساختار می تواند مورد بحث قرار گیرد.

خبرنگار: سمیرا امیرچخماقی