به گزارش شهر در روزهایی که تهران با بحران‌های زیست‌محیطی و افزایش بی‌رویه ساخت‌وسازهای غیرمجاز روبه‌روست، موضوع حریم شهر تهران بار دیگر به یکی از دغدغه‌های جدی مدیران شهری و دغدغه‌مندان توسعه پایدار بدل شده است. اراضی کشاورزی و فضاهای باز پیرامون شهر که باید به‌عنوان کمربند سبز شهری ایفای نقش کنند، این روزها به عرصه‌ای برای تخلف، تغییر کاربری و سودجویی برخی شرکت‌های بزرگ تبدیل شده‌اند.با رضا محمدی شهردار منطقه ۱۸ در خصوص ساخت و سازهای صورت گرفته در حریم به گفت‌وگو نشستیم.
درخصوص دیوارکشی شرکت بهمن خودرو در اراضی کشاورزی منطقه ۱۸ توضیح دهید.
این شرکت پس از لغو مصوبه حریم شهر تهران، اقدام به دیوارکشی و تغییر کاربری این زمین‌ها کرده است. دیوارکشی از ضلع شمال و همچنین آغاز اجرای دیوارهای پیش‌ساخته در ضلع‌های شرقی و غربی صورت گرفت.
شهرداری منطقه ۱۸ چه اقدامی در مقابله با این تخلفات انجام داده است؟
شهرداری منطقه ۱۸ با تخریب دیوارهای ساخته‌شده، با این اقدام مقابله کرده است اما با بی‌توجهی به این تخلفات از سوی نهادهای مربوطه، همکاران شهرداری مورد برخورد و بازداشت قرار گرفته‌اند.
وضعیت فعلی حریم شهر تهران چگونه است و آیا خلأ قانونی در این زمینه وجود دارد؟
هر شهری یک حریم مشخص دارد و در کلان‌شهری مانند تهران، این موضوع اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند. در سال ۱۳۹۵ شورای عالی شهرسازی با تصویب مصوبه‌ای، مدیریت راهبردی حریم شهر تهران را تعیین کرد.
سرنوشت این مصوبه چه شد؟
در سال ۱۴۰۲ مصوبه مذکور توسط استانداری تهران ابلاغ شد تا مدیریت یکپارچه حریم شهری به عهده شهرداری تهران گذاشته شود. هدف از این اقدام، ایجاد یک سیستم واحد برای تصمیم‌گیری در خصوص حریم و مدیریت مشترک شهرستان‌ها و شهرهای اطراف تهران بود.
آیا برای اجرای این مصوبه، هماهنگی نهادی هم صورت گرفت؟
در زمان تصویب مصوبه مدیریت حریم تهران دبیرخانه مشترکی ایجاد شد تا هماهنگی لازم بین نهادهای مسئول و ارتقای تصمیم‌گیری در حوزه حریم تضمین شود.
این مصوبه در حال حاضر چه وضعیتی دارد؟
در اواخر سال ۱۴۰۳ توسط وزارت کشور این مصوبه لغو و وضعیت حریم شهر تهران به ۸ سال قبل برگشت.
پیامدهای لغو این مصوبه چه بوده است؟اجرای تغییر کاربری‌های مختلف، نبود یک مدیریت مشخص راهی برای سوءاستفاده‌ها و ساخت و سازهای غیرمجاز فراهم کرده است. عدم تعیین متولی مشخص برای حریم، موجب چنین سوءاستفاده‌های جدی از این حوزه شده است.
در این مدت شاهد چه نوع تخلفاتی بوده‌اید؟
در همین فاصله، ساخت و سازهای غیرمجاز به اوج خود رسید. شرکت بهمن خودرو در حال تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی و اجرای دیوارکشی‌های گسترده نشان می‌دهد که سوءاستفاده از این فرایند رواج پیدا کرده است.
آیا نهادی باید پاسخگوی این وضعیت باشد؟
حتی اگر شهرداری تهران متولی حریم نباشد، باید یک نهاد دیگر پاسخگو باشد.
افزایش نگرانی‌ها از بین رفتن حریم شهر تهران برای جلوگیری از تخلفات بیشتر چه اقداماتی صورت گرفته است؟
من شخصاً مکاتباتی را با نهادهای نظارتی تنظیم و ارسال کرده‌ام و نامه‌های مربوط به بازرسی کل کشور، قوه قضاییه، نمایندگان مجلس و سایر مسئولین را در جریان قرار داده‌ایم. هدف این اقدامات، ایجاد پاسخگویی برای شرکت‌هایی مانند بهمن و جلوگیری از تغییر کاربری‌های غیرمجاز در حریم شهر تهران است.
تا چه زمانی این نگرانی‌ها ادامه دارد؟
تا زمانی که تعیین تکلیف نهایی صورت نگیرد و نامه استانداری که مسئله ایجاد کرده است رفع نشود، نگرانی ما از اینکه تهران به تدریج فاقد حریم شود، همچنان پابرجاست.
حریم شهر تهران به وضعیت هفت یا هشت سال پیش بازگردانده شده است. مسئولیت هماهنگی‌های کلان در این حوزه بر عهده کیست؟
در سطح مدیریت بالادست، شورای عالی شهرسازی بالاترین مقام تصمیم‌گیری در این حوزه را دارد. دولت در سال ۱۴۰۲ با جسارت مصوبه شورای عالی را مجدداً ابلاغ کرد، اما با تغییرات اخیر، وضعیت به گونه‌ای شده که حریم شهر تهران به وضعیت هفت یا هشت سال پیش بازگردانده شده است.
آیا مسئولان اجرایی در جریان موضوع قرار دارند؟
بله، رئیس‌جمهور هم دستور داده تا استاندار و شهردار در کمیته رفع تناسب هم‌اندیشی کرده و مسئله را تعیین تکلیف کنند. این همکاری میان دستگاه‌های اجرایی، برای جلوگیری از تخلفات آتی و تضمین حفظ حریم هنوز عملی نشده است.
در صورت ادامه این وضعیت، چه پیامدی در انتظار شهر است؟
اگر دستگاه‌های نظارتی وارد عمل نشوند و کنترل کافی بر تجهیزات ساخت و سازها اعمال نگردد، شرکت‌هایی که تخلفات انجام می‌دهند، به سوءاستفاده ادامه خواهند داد. ما باید صریحاً اعلام کنیم که هرگونه تغییر کاربری بدون مجوز و دیوارکشی‌های غیرمجاز، غیرقابل قبول است.
وضعیت زمین‌های کشاورزی در حریم شهر تهران چگونه است؟
زمین‌های کشاورزی که جزء حریم شهر تهران محسوب می‌شوند، نباید به مجموعه‌های اداری و تجاری یا صنعتی تغییر کاربری دهند. جهاد کشاورزی شهر قدس نیز اعلام کرده که تغییر کاربری انجام نشده است و شرکت بهمن در واقع تولید خودرو تغییر کاربری ندارد؛ بلکه عملکرد آن تغییر یافته و ممکن است به راه‌اندازی کشت گندم بدل شود.
اجرای دیوارکشی‌ها و ایجاد موانع به دلایل مختلف نوع ساخت‌وسازهایی که در منطقه انجام شده چیست؟
در برخی از نقاط حریم تهران، دیوارهای پیش‌ساخته با بتن‌های پیش‌ساخته سه متری اجرا شده است. این دیوارها که در روزهای پایانی سال ۱۴۰۳ و اوایل فروردین ۱۴۰۴ آغاز شده‌اند، به گونه‌ای اجرا شده که ممکن است به مسئله تجاوز به حریم شهری تعبیر گردد.
آیا استفاده‌ای از این زمین‌ها در حال حاضر انجام می‌شود؟
در داخل برخی از این زمین‌ها، کانتینرهایی قرار داده شده که جایگزین کشت گندم شده‌اند و نشان دهنده رشدی در سطح ساخت و سازهای غیرمجاز است.
راهکار نهایی برای مهار این روند چیست؟
تا زمانی که مسئولیت‌های تعیین‌شده در مصوبات شورای عالی شهرسازی به درستی اجرایی نشود و دستگاه‌های نظارتی به کار خود ادامه ندهند، نگرانی ما از از دست رفتن حریم شهر تهران پابرجاست. ما در حال هماهنگی با نهادهای مختلف، از جمله قوه قضاییه و نمایندگان مجلس هستیم تا هر گونه سوءاستفاده و تغییر کاربری غیرمجاز پاسخگو شود.
آیا اقدامات تبلیغاتی شرکت بهمن نیز مورد انتقاد است؟
شرکت بهمن خودرو متهم به سوء استفاده از شعار سال بر روی دیوارهای غیرقانونی است.
سخن پایانی شما؟
حریم شهر تهران به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل حفظ فضای سبز و پدافند غیرعامل، باید در برابر تمامی تهدیدها محافظت شود. هرگونه تغییر کاربری، ساخت‌وساز غیرمجاز و سوءاستفاده از محدوده‌های تعیین‌شده، می‌تواند به شکل جدی به تنش‌های شهری دامن بزند. ما نیازمند یک مدیریت هماهنگ و پاسخگو هستیم تا امنیت و سلامت شهروندان حفظ شود.
انتهای پیام/
نظر شما