آنچه که باید درباره ۸ منطقه عملیاتی آتش نشانی بدانید

به گزارش شهر، خط مقدم مقابله با حوادث غیرطبیعی اعم از آتش سوزی و گاز گرفتگی و به طور کلی در یک کلام ارائه خدمات ایمنی حرفه‌ای برعهده سازمان آتش نشانی است. بنابراین هر منطقه تهران باید از تعداد ایستگاه‌های کافی و نزدیک به مراکز پر خطر برخوردار باشد تا نیروهای عملیاتی آتش نشانی در هنگام حادثه در کم‌ترین زمان، به محل مورد نظر برسند. تراکم ایستگاه‌های آتش نشانی در تهران براساس اولویت‌های مراکز مهم از لحاظ سیاسی، امنیتی، پرخطر و ... است. برای مثال مرکز شهر تهران از استقرار بیشترین تعداد ایستگاه‌های سازمان آتش نشانی برخوردار است.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید تقسیم بندی مناطق آتش نشانی با شهرداری تهران متفاوت است. سازمان آتش نشانی شهر تهران متشکل از هشت منطقه عملیاتی و شهر تهران دارای ۲۲ منطقه است. البته این هشت منطقه عملیاتی به صورت کامل با تمامی ۲۲ منطقه و حتی بخشی از حومه شهر تهران، همپوشانی دارند.

منطقه یک عملیاتی

منطقه یک عملیاتی سازمان آتش نشانی به لحاظ موقعیت جغرافیایی یکی از وسیع‌ترین مناطق ۸ گانه عملیاتی سازمان است. این منطقه از شمال تا بزرگراه تهران-شمال، از شرق بزرگراه آیت الله اشرفی اصفهانی، از جنوب تا بزرگراه فتح و از غرب تا بزرگراه شهید فهمیده حدفاصل شهرک ورد آورد را در برمی‌گیرد که این گستره چهار منطقه تهران (۲، ۵، ۲۱ و ۲۲) را پوشش می‌دهد.

یکی از عواملی که سبب ساخت و تراکم ایستگاه‌های آتش نشانی در مناطق می‌شود، وجود مراکز پرخطر است. بنابراین ایستگاه‌ها باید نسبت به مراکز پرخطر تصرف داشته باشند. از جمله تصرفات پرخطر در منطقه یک عملیاتی می‌توان به انبار نفت شهران، فرودگاه مهرآباد، دریاچه شهدای خلیج فارس، پایانه اتوبوس رانی ترمینال غرب، بوستان‌های جنگی چیتگر، خرگوش دره، کوهسار، شرکت‌های داروسازی و ... اشاره کرد.

بزرگراه‌های آزادگان، شهید لشگری، فتح، شهید فهمیده، شهید همت (خرازی)، شهید حکیم (همدانی، تونل شهدای غزه)، شهید باکری، شهید آیت الله اشرفی اصفهانی، شهید ستاری، محمدعلی جناح، شهید آبشناسان محدوده ترافیکی و پر خطر مستعد تصادفات جاده‌ای منطقه یک بشمار می‌رود.

همچنین منطقه عملیاتی مذکور خود به تنهایی مشتمل بر ۱۰ ایستگاه مترو ریلی (صادقیه، ترمینال غرب، شهرک اکباتان، آزادی، ارم سبز، بیمه، مجموعه ورزشی آزادی، ایران خودرو، چیتگر، وردآورد) است.

منطقه ۲ عملیاتی

منطقه دو شمال و بخشی از مرکز را پوشش میدهد ۱۹ ایستگاه آتش نشانی دارد که سه منطقه شهر تهران ۲، ۳ و شمال منطقه ۶ را پوشش می دهد.

این منطقه شامل ۱۹ ایستگاه آتش نشانی و ۲ گروه نجات و یک گروه پشتیبانی است که سه منطقه تهران (۲، ۳، ۶) را پوشش می‌دهد. محلات قدیمی و مهم منطقه دو عملیات شامل محله فرحزاد، ده ونک، گاندی، آفریقا، ونک، پاسداران، ستارخان، شهر آرا، سعادت آباد، مرزداران، شریعتی همچنین بزرگراه‌های شهید چمران و شهید مدرس، شهید صدر، نیایش، شهید همت، حکیم، یادگار امام شیخ فضل الله، کردستان و... است. این منطقه در برگیرنده قسمت‌های کوهستانی شمال و شمال غرب تهران و همچنین تونل‌های نیایش، رسالت و توحید که بزرگترین تونل‌های استان تهران است و بلندترین برج مخابراتی ایران (برج میلاد) و بلندترین برج مسکونی اداری (برج تهران) است.

وجود تعداد زیادی از سفارتخانه‌ها و مراکز مهم دولتی و همچنین ساختمان‌های بلند تجاری و مسکونی از موارد مخاطره آمیز منطقه دو عملیات است که هر ساله بر تعداد این برج‌ها افزوده می‌شود. وجود ستاد فرماندهی کل ناجا، ستاد فرماندهی وزارت نیرو، نمایشگاه بین المللی، مجموعه ورزشی انقلاب از نظر پوشش ایمنی توجه خاصی را می‌طلبد که با تلاش همه جانبه آتش نشانان و توجه همیشگی آنان، نقاط مذکور از ایمنی لازم برخوردار شده‌اند.

شاید جالب باشد که بدانید جمعیت ساکن در این منطقه عملیاتی بیش از یک میلیون و دویست هزار نفر است.

منطقه ۳ عملیاتی

این منطقه شمال و شمال شرق تهران را با ۱۹ ایستگاه آتش نشانی و سه گروه نجات و یک ایستگاه پشتیبانی پوشش می‌دهد و شامل سه منطقه تهران (۱، ۳، ۴) است. از جمله محلات قدیمی با معابری باریک در این منطقه عملیاتی می‌توان به تجریش، درکه، جمال آباد، دارآباد، تهرانپارس، شمیران نو، خاک سفید، مینی سیتی، قلهک و ... اشاره کرد. مناطق تحت پوشش این منطقه قسمت‌های کوهستانی شمال و شمال شرق تهران و همچنین سدهای لتیان و ماملو است.

وجود تعداد زیادی از سفارتخانه‌ها و مراکز مهم دولتی همچنین ساختمان‌های بلند تجاری و مسکونی از موارد مخاطره آمیز منطقه سه عملیات است که سالانه بر تعداد آن‌ها افزوده می‌شود.

جمعیت ساکن در این منطقه بیش از یک میلیون و دویست هزار نفراست. از این تعداد، حدود ۴۰۰ هزار نفر در منطقه یک و تقریباً هشتصد هزار نفر در منطقه چهار تهران ساکن هستند.

منطقه ۴ عملیاتی

منطقه چهار عملیاتی سازمان آتش نشانی  غرب و فراتر از شهر تهران نظیر شهریار و اندیشه ... را پوشش می‌دهد. این منطقه شامل شمال خیابان قزوین از ابتدای خیابان قلعه مرغی تا بزرگراه فتح، از جنوب بزرگراه شهید چراغی حد فاصل بزرگراه نواب تا محدوده چهاردانگه، از شرق بزرگراه نواب صفوی و غرب کمربندی جاده قدیم کرج تا پل کفش ملی است.

این منطقه ۱۴ ایستگاه آتش نشانی دارد و چهار منطقه تهران (۱۷، ۱۸ و۹ و ۲۱)  را پوشش می‌دهد.

اماکن مذهبی، آموزشی، درمانی، خدماتی، پادگان قلعه مرغی، خط آهن تهران- تبریز، خط آهن تهران- اهواز، پمپ بنزین‌ها، تجمع صنایع و انبارها و کارخانه از جمله تصرفات پرخطر این منطقه بشمار می‌رود.

منطقه ۵ عملیاتی

محدوده عملیاتی این منطقه در مرکز تهران قرار گرفته است که دربرگیرنده هفت منطقه شهر تهران (۱۴، ۱۵، ۹، ۱۰ و ۱۱ و ۱۲ و بخشی از جنوب منطقه ۶) می‌شود. این منطقه نسبت به دیگر مناطق آتش نشانی از وسعت کمتری برخوردار است اما بیشترین جمعیت و تراکم تصرفات پرخطر و امنیتی را دارد.

منطقه پنج عملیاتی سازمان آتش نشانی از لحاظ استراتژیکی حساس ترین منطقه عملیاتی این کلانشهر به حساب می‌آید که شامل اماکن حساسی نظیر بازار بزرگ تهران، تولیدی‌ها و پاساژهای خیابان جمهوری، انبارها و بار اندازهای خیابان شو، بیت رهبری، مجلس شورای اسلامی، تشخیص مصلحت نظام، پنج سفارتخانه، ۱۰ وزارت خانه، تئاتر شهر، تالار وحدت، مسجد ارگ، دانشگاه تهران و ... است.

محدوده عملیاتی منطقه پنج از شمال خیابان فاطمی، جنوب خیابان شوش، شرق اتوبان امام علی(ع) تا غرب بزرگراه آیت الله سعیدی است. این منطقه ۲۰ ایستگاه آتش نشانی دارد که شامل ۱۸ تیم عملیاتی، ۱۴ تیم حریق، سه تیم تخصصی نجات و یک تیم تخصصی مبارزه با مواد شیمیایی و خطرناک است.

تراکم جمعیت در این منطقه به حدی بالاست که طبق آمار سازمان آتش نشانی، استعداد جمعیتی منطقه در روز ۱۵میلیون نفر شناور و در شب حدود ۲ میلیون نفر است.

اتوبان امام علی (ع)، شهید نواب صفوی، محلاتی، یادگار امام خمینی(ره) نیز در محدوده عملیاتی گروه‌های حریق و نجات این منطقه هستند.

منطقه ۶ عملیاتی

این منطقه با دارا بودن ۱۳ ایستگاه آتش نشانی از شمال به بزگراه رسالت و حکیم، غرب خیابان ولیعصر (عج)، جنوب خیابان پیروزی و شرق جاده دماوند و ارتفاعات سرخه حصار، خجیر و ده ترکمن منتهی می‌شود. بزرگراه‌های رسالت، باقری، یاسینی، شهید دوران، حکیم و بسیج افسریه در محدوده عملیات گروه‌های نجات و حریق منطقه ۶ است. همچنین این منطقه عملیاتی شامل سه منطقه تهران (۷، ۸، ۱۳) می‌شود که شهرداری‌های این مناطق با تعامل با سراهای محله نسبت به تشکیل خانه‌های ایمنی و برگزاری دوره‌های آموزش عمومی ایمنی برای شهروندان اقدام می‌کنند.

تعدادی اماکن پرخطر از قبیل اماکن صنعتی انبارها، چاپخانه، وزارتخانه، مراکز بهداشتی و آموزشی، مجتمع‌های مسکونی و همچنین فرودگاه نیروی هوایی (چکش) در این منطقه قرار دارد.

منطقه ۷ عملیاتی

این منطقه با ۱۷ ایستگاه آتش نشانی از شمال حد فاصل خیابان صابونیان (کاخ جوانان)، از شرق بزرگراه امام علی (ع) ابتدای مشیریه، از جنوب تا ابتدای روستای قلعه نو و باقر شهر و از غرب بزرگراه آزادگان و سعیدی را در برمی گیرد که شامل مناطق ۱۶، ۱۹ و ۲۰ تهران می‌شود.

اماکن خاص و مهم این محدوده شامل مرقد مطهر حضرت امام خمینی(ره)، حرم حضرت عبدالعظیم حسنی، فرهنگسرای بهمن، فرهنگسرای ولاء و پایانه مسافربری ترمینال جنوب است. همچنین تصرفات پر خطر این منطقه شامل پالایشگاه تهران، نیروگاه برق بعثت، بزرگترین تصفیه خانه آب خاورمیانه، سیلو گندم تهران، کارخانجات روغن کشی ورامین و... است.

بزرگراه‌های آزادگان، سعیدی، بعثت، امام علی، آوینی، کریمی، کاظمی، تندگویان، خلیج فارس، کمربندی دوم کهریزک، ورامین و اتوبان تهران قم تا ابتدای ورودی فرودگاه امام خمینی (ره) محدوده ترافیکی و پر خطر حوادث جاده‌ای منطقه هفت سازمان آتش نشانی است.

ایستگاه‌های مترو حرم مطهر امام خمینی، شاهد، باقرآباد، شهرری، جوانمرد قصاب، دولت آباد، علی آباد، خزانه، ترمینال جنوب و عبدل آباد، زمزم و آزادگان جزو محدوده ترافیکی ریلی منطقه بوده و پایانه‌های مسافربری درون شهری متروی علی آباد و متروی شهر ری و متروی جوانمرد قصاب نیز در این محدوده قرار دارند.

از زمان تأسیس منطقه هفت عملیاتی در سال ۱۳۹۲ تاکنون ایستگاه‌های آتش نشانی به طور مداوم پذیرای داوطلبان دوره آموزش عمومی آتش نشانی بوده و آتش نشانان و مربیان نیز آموزش‌ها و اصول اولیه ایمنی را به داوطلبان فرا می‌دهند. بنابراین این منطقه باتوجه به قرارگیری در قسمت جنوب غربی و بخشی از جنوب تهران و تصرفات پرخطر جزو مناطق مهم سازمان آتش نشانی بشمار می‌رود.

منطقه ۸ عملیاتی

محدوده این منطقه از شمال به خیابان پیروزی، غرب خیابان ۱۷شهریور، جنوب اتوبان آزادگان تا پل شهید بروجردی و شرق جاده امام رضا(ع) تا پاکدشت است. این منطقه با ۱۲ ایستگاه ایستگاه آتش نشانی، دو ایستگاه نجات و یک ایستگاه پشتیبانی دربرگیرنده سه منطقه تهران (۱۴، ۱۵، ۱۲) است.

تعدادی اماکن پرخطر از قبیل اماکن صنعتی، کارگاه‌ها، انبارها، چاپخانه، فرهنگ سراها، مراکز بهداشتی و آموزشی، آموزش پروش منطقه ۱۴ و ۱۵، مجتمع‌های مسکونی بلند مرتبه شهید بروجردی، تاکسیرانی، فردوس، امام رضا (ع)، قصر فیروزه ۱ و ۲ همچنین بازار گل امام رضا (ع) و شهید محلاتی و شهرک صنعتی خاوران، پایانه خط ۳ اتوبوسرانی BRT و ایستگاه‌های متروی نبرد، شیخ الرئیس و پیروزی در محدوده عملیاتی این منطقه قرار دارد.

درحال حاضر ۱۳۳ ایستگاه آتش نشانی در شهر تهران مستقر است که امسال حدود چهار یا پنج ایستگاه دیگر هم به بهره برداری خواهد رسید.

خبرنگار: ملیکا هاشمی