به گزارش شهر، براساس مقایسه آمار مسافران ناوگان حمل و نقل عمومی شهر تهران به راحتی می‌توان متوجه شد که مسافران این ناوگان نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته است. کاهش استفاده از وسایل حمل و نقل و عمومی نتیجه‌ای جز افزایش ترافیک، آلودگی هوا و صوتی در پی نخواهد داشت.
دولت با عمل نکردن به وظایف قانونی خود (تخصیص منابع مالی با پرداخت یارانه بلیت‌های مترو و اتوبوسرانی) باعث شده کیفیت ناوگان حمل و نقل عمومی پایتخت کاهش پیدا کند. افت کیفیت ناوگان حمل و نقل عمومی نتیجه‌ای جز تشویق شهروندان بر استفاده از خودروی شخصی نخواهد داشت.
یکی از کمک‌هایی که دولت می‌تواند در راستای توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی داشته باشد، تخصیص درصدی از منابع حاصل از یارانه سوخت است. در سراسر جهان منابع حاصل از یارانه سوخت صرف توسعه و بهبود کیفیت حمل و نقل عمومی می‌شود اما در ایران این اتفاق رخ نمی‌دهد. علت‌های بسیاری دست به دست هم داده‌اند تا آمار مسافران ناوگان حمل و نقل عمومی کاهش پیدا کند.
درهمین رابطه؛ محمد هادی حیدرزاده، کارشناس شهری در گفتگو با شهر، درباره کاهش استفاده از حمل و نقل عمومی، توضیح داد: یکی از علت‌های این موضوع، تغییر روند استفاده از طرح ترافیک است. درحال حاضر تمامی شهروندانی که خودروی شخصی دارند، برای یک‌بار هم که شده به صورت گردشی می‌توانند از طرح ترافیک برای حضور در محل کار یا تردد در سطح شهر استفاده کنند. البته ویژگی مثبت طرح ترافیک ۱۳۹۹ نسبت به طرح‌های گذشته محدودیت و تعیین سقف برای رزرو در طرح ترافیک است.
او علت دیگر را تصور شهروندان از شلوغی مترو و اتوبوس ذکر کرد و گفت: شهروندان تصور می‌کنند که مترو همیشه پر ازدحام است و این موضوع سبب می‌شود که گزینه‌های دیگری را برای جابه‌جایی انتخاب کنند.
این کارشناس شهری درباره تکمیل نبودن مدهای حمل و نقلی در شهر تهران، بیان کرد: مدهای حمل و نقلی باید بگونه‌ای باشد که هر ایستگاه مترو به یک ایستگاه اتوبوس متصل باشد یا کنار هر ایستگاه مترو یک پایانه تاکسیرانی مستقر باشد تا شهروند به راحتی امکان تغییر مد حمل و نقلی را داشته باشد و به مقصد نهایی خود برسد.
او در ادامه توضیح داد: به علت ناقصی مدهای حمل و نقل عمومی، شهروندان ترجیح می‌دهند که به جای سرگردانی یا معطلی برای استفاده از حمل و نقل عمومی از خودروی شخصی استفاده کنند.
حیدرزاده علت دیگر کاهش استفاده از حمل و نقل عمومی را کیفیت پایین این ناوگان بیان کرد و افزود: ناوگان اتوبوسرانی به سن فرسودگی رسیده است و دولت بیش از ۱۰ سال می‌شود هیچ کمکی به نوسازی ناوگان اتوبوسرانی نکرده است. شهروندان شهر لندن ضرب المثلی دارند که می‌گوید کیفیت حمل و نقل عمومی شهر لندن به اندازه‌ای بالا است که کت و شلوار خط دارها هم از حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنند. (در انگلستان پوشیدن کت و شلوار راه راه د ملاکی بر پولدار بودن است)
این کارشناس شهری موضوعات ذکر شده را علتی برای ترغیب شهروندان به منظور استفاده از خودروی شخصی برای سفرهای درون شهری دانست.
حیدرزاده با بیان اینکه از دو جنبه دولت می‌بایست کیفیت ناوگان حمل و نقل عمومی شهر تهران را افزایش دهد، توضیح داد: جنبه اول؛ جمعیت کلانشهر تهران روزانه بالغ بر ۱۳ میلیون نفر است که این جمعیت برای تردد در سطح شهر نیاز به استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی دارد. همچنین تهران پایتخت سیاسی و اجتماعی است یعنی تمامی مراکز و سازمان‌ها و نهادهای حاکمیتی در تهران متمرکز شده‌اند و این موضوع سبب می‌شود که سفرهای روزانه شهر تهران افزایش یابد. تمامی دولت‌ها بعد از انقلاب نسبت به باری که تهران از نظر پایتخت بودن بر دوش می‌کشد، بی توجه بوده‌اند.
این کارشناس شهری و محیط زیست درباره جنبه دوم افزایش کیفیت ناوگان حمل و نقل عمومی، بیان کرد: جنبه دیگر آبروی شهر تهران است. اتوبوس‌های فعالِ فرسوده در شهر باعث شده تا شهروندان یاد دهه ۶۰ بیفتند. باتوجه به روابط بین المللی، دیپلمات‌ها و گردشگران، فرسودگی اتوبوس‌ها زیبنده پایتخت که به عنوان تابلویی از کشور در نظر گردشگران خارجی و دیپلمات‌ها است، نیست. دولت باید نگاه ویژه‌ای به حمل و نقل عمومی شهر تهران داشته باشد.
یوسف حجت، مدیر عامل سابق سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران، سال گذشته در نشست هجدهمین کنفرانس بین المللی مهندسی حمل و نقل و ترافیک نسبت به کاهش آمار استفاده از حمل و نقل عمومی در شهر تهران هشدار داده بود. او بهره برداری از شبکه مترو شهر تهران را مطلوب ندانست و علت آن را کمبود واگن و مناسب نبودن سرفاصله‌ها ذکر کرد.
خبرنگار: ملیکا هاشمی
نظر شما