مشارکت شهروندی کلید ارتقاء فرهنگ ترافیکی

کشورهای مختلف سراسرجهان در کنار توجه به بهبود وضعیت محیط و وسایل نقلیه، فعالیت‌ها و اقدامات مهمی در اصلاح رفتارهای شهروندان در عرصه ترافیک انجام داده‌اند.

منتهی روشن است که آثار سرمایه گذاری در حوزه آموزش به علت پیچیدگی رفتار انسانی به مروز نمایان می‌شود. آن چیزی که در مقوله فرهنگ ترافیک حائز اهمیت است شامل مشخص بودن متولیان، مشارکت نهادهای غیردولتی، تأکید بر آموزش سنین پایین، استفاده از تبلیغات  و درنهایت اعمال قانون می‌شود.

مشخص بودن متولیان
در حوزه آموزش شهروندی و ترافیک متولیان موضوع باید مشخص و دارای مأموریت تکلیفی باشد. پلیس به عنوان متولی موضوع، دستگاه‌های آموزشی مانند سازمان بهزیستی، وزارت آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، صدا و سیما و ... باید در قالب طرح جامع «آموزش ترافیکی شهروندان» تکالیف واحدی را اجرا و پیگیری کنند.

نهادهای غیرودولتی
در حوزه آموزش شهروندی، استفاده از ظرفیت‌ سازمان‌های غیردولتی در حوزه اجرای آموزش می‌بایست به عنوان یک اصل مورد توجه قرار گیرد. در تمام دنیا اقشاری از مردم نسبت به آموزش دستگاه‌های حاکمیتی، مقاومت نشان داده و بعضی نیز دارای وارونگی رفتار می‌شوند. مردم حرف و آموزش را از خودشان یعنی مردم بهتر قبول می‌کنند تا دستگاه‌های حاکمیت؛ لذا از پتانسیل سازمان‌های مردم نهاد به نحو مطلوب می‌توان استفاده کرد.

تأکید بر آموزش سنین پایین
در آموزش با توجه به پدیده فرزندسالاری در خانواده‌ها، دستگاه‌های آموزش دهنده می‌توانند از این پدیده به عنوان یک فرصت استفاده کنند. نمونه موفق این امر، طرح همیار پلیس ویژه کودکان و نوجوانان بود که رعایت قوانین و مقررات را فرزندان به داخل خانواده‌ها منتقل کردند. همچنین آموزش در سنین کودکی و نوجوانی اغلب پایدار بوده و اگر صحیح و اصولی انجام شود، تبدیل به فرهنگ خواهد شد.

تبلیغات
نگاه به تبلیغات و استفاده از ظرفیت فضای مجازی و افراد تأثیرگذار در جامعه مانند ورزشکاران، سلبریتی‌ها و ... می‌تواند به عنوان یک ابزار در انتقال پیام آموزش ترافیک موثر باشد.

اعمال قانون
آموزش در کنار نبود اعمال قانون نمی‌تواند اثرگذاری مطلوب داشته باشد. شاید یک نمونه موفق آموزش و فرهنگ ترافیک که همیشه از آن به عنوان یک الگوی موفق یاد می‌شود، موضوع «الزام بستن کمربند ایمنی خودرو» است که قطعا آموزش‌های لازم از جمله پخش «سیا ساکتی» در صدا و سیما در کنار دفترچه جریمه مأمور راهنمایی و رانندگی توانست این مهم را به یک فرهنگ تبدیل کند.

درنهایت باید گفت، هماهنگی بین بخشی و جلب مشارکت مردم، کلید ارتقاء فرهنگ ترافیکی از طریق آموزش‌های شهروندی است.

خبرنگار: ملیکا هاشمی