به گزارش شهر و به نقل از روابط عمومی مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، نشست علمی- تخصصی «چالش‌های مدیریت پسماند خطرناک ته سیگار و پیامدهای محیط‌زیستی و بهداشتی آن در کلانشهر تهران» با محوریت گروه مطالعات خدمات شهری با حضور رضا نقوی، مشاور عالی سازمان مدیریت پسماند، بهزاد ولی‌زاده، رئیس دبیرخانه ستاد کنترل دخانیات، جواد ترکاشوند، متخصص حوزه مدیریت پسماند و فرهاد خسروانی، مدیرگروه مطالعات خدمات شهری مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران و دبیر پنل در مرکز آموزش تخصصی سازمان مدیریت پسماند برگزار شد.
فرهاد خسروانی، مدیرگروه مطالعات خدمات شهری مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران و دبیر پنل، در ابتدای این جلسه از استعمال میانگین ۶۵ میلیارد عدد (نخ) سیگار در کشور خبر داد و گفت: این میزان معادل ۲۰ هزارتن می‌شود که یاید با کمترین ریسک بهداشتی و محیط زیستی مدیریت شود.
وی با بیان اینکه بر اساس نتایج مطالعات مختلف مشخص شده است بین ۴۰۰۰ تا ۹۰۰۰ ترکیب و ماده آلاینده در دود سیگار آلوده وجود دارد که در فیلتر آن ذخیره می‌شود، عنوان کرد: از این میزان ۷۵ درصد آلاینده گازی و ۲۵ درصد آن قطران است که اگر به درستی مدیریت نشود، اثرات مخرب زیست‌محیطی را به همراه دارد. وی ادامه داد: به عنوان مثال نیکوتین موجود در هر فیلتر سیگار پتانسیل آلوده کردن ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ لیتر آب را دارد.
مدیرگروه مطالعات خدمات شهری مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران تبلیغات و اطلاع‌رسانی در زمینه پسماند خطرناک ته‌سیگار را امری دشوار خواند و بیان کرد: اطلاع‌رسانی یاید در این‌زمینه مورد توجه قرار گیرد و جامعه هدف شناسایی شود.
فرهاد خسروانی در پایان تاکید کرد: مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، مطالعه راهکارهای بهبود مدیریت پسماندهای دورریز شده که ته سیگار از مهم ترین انواع آن است را در دستور کار قرار داده است.
برخورد مالی با پسماند ویژه و خطرناک
رضا نقوی، مشاورعالی سازمان مدیریت پسماند در ادامه این جلسه موضوع پسماند را به لحاظ تاریخی بررسی کرد و گفت: در ابتدای خلقت بشر، میزان برداشت از محیط‌زیست و پس دادن آن متعادل بود، پس از انقلاب صنعتی اما این تعادل از بین رفت و بیش از توان زمین از آن برداشت شد که تهدیدی برای محیط‌زیست محسوب می‌شود.
وی با تاکید براینکه برخی از پسماندها حالت عادی ندارند و خطرناک هستند، گفت: مدیریت این پسماند رویکرد مناسبی را می‌طلبد.
نقوی با اشاره به وضع قوانین در راستای استفاده از پسماند خطرناک و ویژه، خاطرنشان کرد: عوارض‌هایی که برای زباله‌های خطرناک و ویژه اخذ می‌شود، هدفمند نیست و صرفا به سبب ویژه بودن این نوع از پسماندها به صورت مالی با آن‌ها برخورد می‌شود.
تعیین مجازات برای به مخاطره انداختن بهداشت عمومی
بهزاد ولی‌زاده، رئیس دبیرخانه ستاد کنترل دخانیات نیز به آمار مرگ و میر ناشی از مصرف دخانیات پرداخت و گفت: مصرف دخانیات در جهان سالانه ۱.۴ نریلیون دلار به کشورها خسارت وارد می‌کند.
وی افزود: ضرر اقتصادی سالانه بیش از ۱۱۰ هزار میلیارد تومان به بخش‌های تولیدی و توسعه‌ای کشور، به دلیل مرگ زودهنگام افراد مصرف کننده و در مواجهه با دود دست دوم، غیبت از کار، ناتوانی، آتش‌سوزی و ... را به همراه داشت.
رئیس دبیرخانه ستاد کنترل دخانیات همچنین به بیان تبعات زیست‌محیطی تولید و مصرف دخانیات پرداخت و عنوان کرد: در جهان حدود سه و نیم میلیون هکتار زمین به کشت تنباکو اختصاص داده شده است. همچنین کشت توتون سالانه موجب تخریب دویست هزار هکتار از اراضی جنگلی می‌شود.
ولی‌زاده افزود: ۶۰۰ میلیون اصله درخت برای تولید شش تریلیون نخ سیگار در سال قطع می‌شود که تقریباً سه درخت برای تولید هر ۱۵ پاکت سیگار از بین می‌رود.
وی همچنین از تجمیع هفت‌هزار ماده شیمیایی سمی از جمله فلزات سنگین در فیلتر سیگار خبر داد و گفت: ۶۹ ترکیب سرطان‌زا در بین این مواد شیمیایی شناسایی شده است.
رئیس دبیرخانه ستاد کنترل دخانیات با اشاره به ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی خاطرنشان کرد: هر اقدامی که تهدید علیه بهداشت عمومی شناخته شود، از قبیل آلوده کردن آب آشامیدنی یا توزیع آب شامیدنی آلوده، دفع غیر بهداشتی فضولات انسانی و دامی و مواد زاید، ریختن مواد مسموم کننده در رودخانه‌ها و زباله در خیابان‌ها، استفاده غیرمجاز فاضلاب خام یا پس‌آب تصفیه‌خانه‌های فاضلاب برای مصارف کشاورزی ممنوع است و مرتکبان به حبس تا یک سال محکوم می‌شوند.
عدم وجود روش کارآمد برای مدیریت ته‌سیگار
جواد ترکاشوند، متخصص حوزه مدیریت پسماند، تاریخچه پیدایش و تولید سیگار را تشریح کرد و گفت: چهار و نیم تریلیون عدد ته‌سیگار در دنیا در طبیعت رها می‌شود و تا سال ۲۰۲۵ قریب به ۵۰ درصد به این میزان افزوده می‌شود.
وی مهم‌ترین علت در نسبت بالای دورریز ته سیگار روی زمین را رفتار و عادت افراد سیگاری برشمرد و عنوان کرد: ته سیگار دورریز شده می‌تواند به صورت مستقیم وارد پهنه‌های آبی شود و این نوع پسماند از پرتعدادترین دورریزهای دریایی شناخته می‌شود.
متخصص حوزه مدیریت پسماند خاطر نشان کرد: ته سیگارهای انداخته شده روی زمین تحت تاثیر جریانات آبی و باد در محیط پراکنده می‌شود و مناطق دورتر را هم آلوده می‌کند؛این در حالی است که در حال حاضر برای مدیریت ته سیگارها هیچ روش کارآمدی در دنیا ارائه نشده است. وی با بیان نمونه‌هایی از تجارب بین المللی و نتایج مطالعات انجام شده در ایران و سایر نقاط جهان، مهم ترین چالش های پیش رو در مدیریت ته سیگار را عدم وجود ابزار و روش کارآمد جمع‌آوری و همچنین عدم امکان دفن یا سوزاندن ته سیگار به دلیل نگرانی از انتشار آلاینده ها به هوا یا منابع آب و خاک عنوان کرد.
ترکاشوند بازیافت را یک رویکرد مناسب و توصیه شده برای مدیریت این پسماند خطرناک معرفی کرد و روش‌های بازیافت ته سیگار را در سه شیوه استفاده از فیلتر پاکسازی شده، استفاده از ته سیگار بدون جداسازی اجزا، و استفاده از ترکیبات شیمیایی به دام افتاده در فیلتر دسته بندی کرد. وی خاطرنشان کرد: بازیافت ته سیگار در مقیاس وسیع نیز با چالش‌هایی مواجه است که کیفیت محصول نهایی، انتشار آلودگی حین فرآیند بازیافت، و عدم تولید محصولات بازیافتی با ظرفیت پذیرش حجم زیاد ته‌سیگار مهم‌ترین آن‌ها است.
انتهای پیام/
نظر شما