محمد سالاری، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران در گفت و گو با خبرنگار شهر درباره حفاظت از باغات در شهر تهران گفت: یکی از اولویت های جدی مدیریت شهری دوره پنجم ریل گذاری انسان محور شهر تهران بوده است. متأسفانه طی دهه های گذشته همواره نگاه حاکم مدیران شهری بر شهرهای کشور و از جمله شهر تهران نگاه کالایی به شهر بوده است. به این مفهوم که باید فضاهای شهری به عنوان کالایی قلمداد شوند که باید آنها را فروخت یا روی آنها بارگذاری کرد، تغییر کاربری داد و فروخت تا از محل فروش فضاهای شهری حتی فضاهای سبز و باغات درآمدزایی و اداره شهر را امکان پذیر کرد.
سالاری با اشاره به اینکه تأمین درآمد را اشتباه استراتژیک حاکم در نظام شهرسازی و اداره امور شهرهای کشور و تهران دانست و بیان کرد: این استراتژی بدون بررسی اینکه این منافع درآمدی باید از کجا تأمین شود اجرایی شده است. لذا بر اساس این استراتژی به صورت فزاینده ای در شهرهای کشور فضاهای شهری فروخته می شدند و در منابع طبیعی و حتی مزارع و دشت ها، رود دره ها و رودخانه ها و در نهایت باغات مجموعه ای از پروژه ها تعریف شده است که هدف آنها تأمین درآمد بود.
این عضو شورای شهر به تغییر پارادایم در در دوره پنجم شورا در حوزه شهرسازی و معماری اشاره کرد و گفت: بر خلاف دهه های گذشته اعتقاد داشتیم که همه ظرفیت، کالبد و پروژه های عمرانی یک شهر باید در راستای بهتر شدن حال شهروندان شهر و در اصل در اختیار خوب شدن حال مردم شهر باشد نه اینکه در این رویکرد توسعه ای آن چیزی که فراموش می شود انسان های شهر باشند و مجموعه ای از پروژه های متعدد باعث شود به تدریج کیفیت محیطی در شهرها تنزل پیدا کند. نباید در رویکرد توسعه ای آنچه فراموش می شود انسان های آن شهر باشند. مجموعه ای از پروژه های متعدد نباید باعث شود که به تدریج کیفیت محیطی در شهر ها تنزل پیدا کند و هویت شهرها از بین برود.
او ادامه داد: نباید میراث طبیعی و تاریخی از بین برود و در نهایت عرصه های عمومی در اختیار خودروها و ساخت و سازها قرار بگیرند و به تدریج عرض شبکه های معابر و شریان های شهری افزایش پیدا کند. تنها چیزی که مد نظر نیست انسان های شهر هستند که همه اتفاقات باید برای آسایش، رفاه، نشاط و سرزندگی انسان ها باشد.
توقف فروش فضای عمومی شهر
سالاری گفت: بر همین اساس در دوره پنجم مدیریت شهری، فروش فضاهای شهری و محدود کردن عرصه های عمومی را متوقف کردیم. نه تنها در گام اول مصوبه برج باغ را که باعث نابودی باغات ارزشمند شهر با درختان چند صد ساله شده بود و بخش قابل توجهی از میراث ارزشمند طبیعت را از بین برده بود متوقف کردیم بلکه حتی اجازه کاربری در عرصه های باز عمومی در منطقه ۲۲ و مناطق دیگر ندادیم چرا که مهم ترین مسئله شهر تهران افت کیفیت زندگی و عدم وجود نشاط و سرزندگی به ویژه در مناطق متراکم جمعیتی است.
سالاری افزود: از طرف دیگر در محلات غیربرخوردار مجموعه قابل توجهی از پروژه های مبتنی بر افزایش فضای شهری را رقم زدیم. به این ترتیب مجموعه قابل توجهی از مشکلات و کمبود منابع درآمدی به دلیل بدهی هایی که از پیشینیان ارث رسیده بود و فضای تحریم در کشور و فضای کرونایی و اشباع شدن طرح تفصیلی شهر تهران ایجاد شد.
تملک ۱۸ باغ در مناطق غیربرخوردار
او ادامه داد: با وجود کمبود درآمد در شهر تهران نه تنها در مناطقی که سرانه کافی دارند بلکه در مناطق غیربرخوردار ۱۸ باغ به مساحت حدود ۱۰۳ هزار متر مربع تملک کردیم و به فضای عمومی و باغ تبدیل کردیم و در اختیار شهروندان قرار دادیم. ۸۸ بوستان به مساحت ۱۴۸ هکتار ایجاد، احداث، افتتاح و بهره برداری شده است و این جدای از ۴ هزار ۸۵۲ هکتاری کمرند سبز شهر تهران بوده است که از ۳۹ هزار هکتار به ۴۳ هزار و ۸۵۲ هکتار رسیده است. البته ارزش کار به مناطق متراکم جمعیتی بوده است.
تعیین تکلیف پادگان ۰۶
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران توضیح داد: در مناطقی مانند پادگان ۰۶ قرار بود به موجب مفاد طرح تفصیلی و رویکردهای فروش فضای شهری ضوابطی در نظر گرفته شده بود که ۲.۲ میلیون متر مربع ساخت و ساز انجام شود. با مجموعه کنشگری ها و همراه کردن جامعه مدنی این عدد را به ۶۳۰ هزار متر مربع رسانده ایم که در این زمینه با ارتش به تفاهم رسیده ایم و امیدواریم تا پایان دوره به نتیجه برسد و ۵ هزار هکتار از اراضی ۰۶ به صورت پارک عمومی تحویل شهرداری شود.
کاهش ۶۰ درصدی قطع اشجار
او افزود: آمارهای سازمان بوستان های شهرداری تهران نشان می دهد بر اساس عوارض قطع درخت و رویکرد های سختگیرانه در جلوگیری در از بین بردن باغات، میزان قطع اشجار نسبت به دوره قبل ۶۰ درصد کاهش پیدا کرده است. مجموعه قابل توجهی از درختکاری ها مبتنی بر نظر متخصصان انجام شده و بیش از ۳ هزار درخت با بن بسیار بالا که حداقل ده ساله بودند تنها در خیابان ولیعصر در این دوره کاشته شده است.
به گفته سالاری، بر اساس رویکرد صیانت و حفاظت از فضاهای شهری و اکوسیستم کوهستانی و میراث طبیعی مصوباتی در شورا به تصویب رسیده است که هم منطقه توچال و هم بی بی شهربانو یعنی کوه های این محدوده ها با همکاری وزارت میراث فرهنگی صیانت شوند و از مداخلاتی که انجام می شود جلوگیری شود. این موارد نیز در حال انجام است.
بانک زمین و نجات اراضی منطقه ۲۲
او ادامه داد: طرح تفصیلی ویژه منطقه ۲۲ در این دوره با رویکرد حفاظت از فضاهای سبز به تصویب رسید. در دوره گذشته بخش قابل توجهی از اراضی از محل قاعده ۳۰۷۰ به نام شهرداری منتقل شده بود و قرار بوده روی ۳۰ درصدها اجازه ساخت و ساز داده شود و متاسفانه به موجب گزارش حسابرس تلفیق سال ۹۳، حدود ۲۲ مترمربع از این اراضی گزارش درستی ندارند و روی آنها دوباره ساخت و ساز انجام شده است.
برای جلوگیری از این رویه ها و صیانت از فضای سبز ساز و کاربانک زمین را در طرح تفصیلی پیش بینی کردیم و در این ساز و کار قرار شده که همه این اراضی که برای سرانه های خدماتی هفت گانه که در راستای کیفیت زندگی است در بانک زمین تجمیع شوند و هیچ کس حتی شهرداری تهران حق فروش برای تأمین منابع جاری شهرداری نداشته باشد و صرفا برای تأمین سرانه های هفت گانه در مناطق غیربرخوردار استفاده شود.
بررسی ۵۰۰ پرونده باغ در شورا
او ادامه داد: از جمله اقدامات بسیار مهم دیگر در خصوص صیانت از باغات این بود که جلسات شورای شهر به صورت غیر علنی نسبت به بررسی حدود ۵۰۰ پرونده در این دوره اقدام کرد و در یک فرآیند شفاف و با وجود نظارت همگانی در این باره تصمیم گیری شد. در همه این تصمیم گیری ها منابع عمومی تأثیر داشته و موضوع حق الناس هم مدنظر همکاران بوده است و عمده پرونده ها به عنوان باغ شناخته شدند.
باغات کن و فرحزاد مجموعه تفرجگاهی می شوند
سالاری گفت: مجموعه طرح موضعی صیانت و حفاظت از باغات کن و فرحزاد به مساحت ۱۲۷۰ هکتار بوده که طی فرآیند طولانی کلیه مطالعات را پیش برده شده و در کمیسیون ماده ۵ شورای عالی شهرسازی به تصویب رسیده و ابلاغ شده است. این مجموعه در کنار مجموعه پروژه های بهسازی محیطی و ساماندهی محدوده باغات به یک مجموعه تفرجگاهی از مقیاس شهری تبدیل می شود.
خبرنگار: سمیرا امیرچخماقی
نظر شما