یکی از فعالیت‌های مهم شهرداری منطقه ۱۲ در دوره جدید مدیریت شهری، بازگشایی خیابان هفده شهریور بوده است؛ خیابانی که سال‌ها پیش بخشی از آن با پیاده‌راه‌سازی مسدود و از تردد خودروها در آن جلوگیری شد. در این سال‌ها، بارها ساکنان منطقه ۱۲ به‌ویژه کسبه از مسؤولان شهری درخواست کردند تا این مسیر بازگشایی و تردد خودروها در آن آزاد شود تا اینکه بالاخره این موضوع در دستورکار مدیریت شهری قرار گرفت. با تعدادی از ساکنان منطقه و کسبه درباره این طرح گفت‌وگو کردیم تا بدانیم از فعالیت انجام‌شده در این معبر رضایت دارند یا خیر؟
کاسب ها دوباره جان گرفتند
«اصغر آذری» یکی از کسبه خیابان هفده شهریور است که از بازگشایی مجدد این خیابان رضایت زیادی دارد. او می‌گوید: «این خیابان یکی از شلوغ‌ترین مراکز خرید تهران را داشت، اما با بسته شدن میدان امام حسین (علیه‌السلام) و مسدودشدن کوچه‌هایی که به خیابان هفده شهریور منتهی می‌شدند، اینجا به بازاری مرده تبدیل شد. خیلی از کسبه، ورشکسته و مجبور شدند مغازه‌هایشان را ببندند. ما هم که در این چندسال ماندیم و این وضعیت را تحمل کردیم، چاره دیگری نداشتیم و به امید روزی نشستیم که مسؤولان شهری، مجدداً این خیابان را بازگشایی کنند.»
آذری به ایجاد معضلاتی اشاره می‌کند که پس از پیاده‌راه شدن خیابان هفده شهریور ایجاد شده بود: «پس از مسدودشدن خیابان‌ها و جلوگیری از تردد خودروها، اینجا خلوت شد و موادفروش‌ها هم از این وضعیت سوءاستفاده کرده و اینجا را به پاتوق خودشان و معتادان تبدیل کردند.»
او به روزهای گذشته اشاره و عنوان می‌کند: «صبح تا شب در مغازه می‌نشستیم و خیابان خلوت را نگاه می‌کردیم. در این سال‌ها، مغازه‌های زیادی تعطیل شدند و کسی حاضر به خرید یا اجاره آنها نبود. اکثر مالکان هم نتوانستند از عهده طلب‌هایشان برآیند و کاسبی را ادامه دهند. حالا که خیابان هفده شهریور مجدداً بازگشایی شده، کاسب‌ها جان گرفته‌اند و در انتظار روزهای بهتر هستند.»
قیمت املاک افزایش یافت
«در این سال‌ها مغازه‌های بر خیابان در کار خود مانده بودند؛ چه برسد به پاساژها و طبقه‌های دوم و سوم که همگی تعطیل شدند.»
این جمله را «مجتبی سلیمانی» بر زبان می‌آورد و ادامه می‌دهد: «اگر مسؤولان به پاساژها سر می‌زدند، می‌دیدند که بسیاری از مغازه‌ها تعطیل شده و پاساژها خالی از مشتری هستند.»
او ادامه می‌دهد: «به نظر من، این طرح ناموفقی بود که در خیابان هفده‌شهریور اجرا شد. کاسب‌ها با مشکلات زیادی مواجه شدند و کارشان از رونق افتاد. گاهی اوقات هم در این خیابان نمایشگاه‌های بهاره و زمستانه و... برگزار می‌شد و همین کارها باعث می‌شد درآمد بسیار کمی هم که کاسب‌ها داشتند، از بین برود.»
سلیمانی می‌گوید: «قبل از اجرای این طرح، خیلی‌ها آرزو داشتند که در این بخش از شهر تهران مغازه‌ای داشته باشند. حتی خیلی‌ها برای اجاره مغازه با همدیگر رقابت می‌کردند، اما از زمانی که پیاده‌راه‌سازی این خیابان اجرا شد، قیمت املاک هم پایین آمد.»
او در پایان می‌گوید: «خوشحالم که بالاخره این خیابان از مسدودی خارج شد و کسبه می‌توانند مثل گذشته فعالیت کنند. قیمت املاک هم در همین مدت کوتاه افزایش پیدا کرده و خیلی‌ها مشتاق فعالیت در این محدوده شده‌اند.»
پیاده‌رو حفظ شود
«حسینعلی نادری» از اعضای شورای شهر و مسؤولان شهرداری به خاطر بازگشایی خیابان هفده شهریور قدردانی می‌کند، اما از آنها درخواست دارد پیاده‌روهای این خیابان را حفظ کنند.
او می‌گوید: «مزیتی که مسدود شدن خیابان هفده شهریور داشت، خلاصی خانواده‌ها از دود و ترافیک خودروها و موتورسیکلت‌ها بود. امیدوارم مسؤولان پس از بازگشایی مجدد این خیابان، راهی برای این معضلات پیدا کنند تا همچنان آسایش داشته باشیم.»
نادری که بازنشسته یکی از شرکت‌های خصوصی است، می‌گوید: «پس از مسدودشدن خیابان هفده شهریور، هر روز در پیاده‌روی این خیابان می‌نشستم و با افراد همسن خودم صحبت می‌کردم. از گذشته‌ها حرف می‌زدیم و اوقات خودمان را بدون حضور خودروها و موتورسیکلت‌ها پر می‌کردیم. روزهای خوبی بود، اما از طرف دیگر می‌دیدم که بسیاری از مغازه‌دارها و همسایه‌های ما از این طرح رضایت ندارند و به مشکلات مالی زیادی خورده‌اند. حالا هم حاضرم شلوغی مجدد این خیابان را به خاطر آنها تحمل کنم تا پیش از این ضرر نکنند.»
او ادامه می‌دهد: «با این وجود، از اعضای شورای شهر و شهرداری می‌خواهم ترکیب پیاده‌روی خیابان هفده شهریور را حفظ کنند تا افرادی مثل من، همچنان بتوانند در این بخش استراحت کرده و با همسن‌های خود گپ بزنند. از طرف دیگر خیابان‌ها و کوچه‌های محله ما کم‌عرض است و بچه‌ها نمی‌توانند در آنها بازی کنند، اما اینجا جای کافی برای ورزش، بازی و دور همنشینی دارد.»
تصمیم احساسی و عجولانه‌ای بود
«حسین محمدی» یکی از شهروندان منطقه می‌گوید: «آن زمان تصمیمی که برای بسته‌شدن خیابان هفده شهریور گرفته شد، تصمیمی احساسی، عجولانه و غیرکارشناسی بود. مسؤولان شهری باید نظرات کسبه و مردم را به دقت می‌شنیدند و سپس چنین تصمیمی می‌گرفتند. درحقیقت، بسته شدن این خیابان تصمیم پخته‌ای نبوده و از کاسبان این محدوده برای اجرای طرح سؤال نشد.»
او ادامه می‌دهد: «مسؤولان باید برای اجرای هر طرح و برنامه‌ای، نظر ذی‌نفعان و کسانی که در آن محدوده زندگی و کسب و کار می‌کنند را بشوند. در کنار آن، نظرات کارشناسی انجام شود و مدیران در آن محل حضور پیدا کنند و با کاسبان و کلیه عوامل مؤثر در طرح صحبت کنند تا پس از آن تصمیم خود را عملی کنند.»
محمدی می‌گوید: «برای اجرای این طرح، هزینه بسیار زیادی صرف شد و بسیاری از کسبه متضرر شدند. همه این هزینه‌ها و خسارت‌ها از جیب مردم پرداخته شده و حتی زندگی و کار برخی‌ها مختل شده است. این درحالی است که با نظرات کارشناسی و صحبت با معمتدان محلی، جلوی این مشکلات گرفته می‌شد.»
او با ابراز خشنودی از بازگشایی مجدد خیابان هفده شهریور می‌گوید: «به هر حال، کسبه و مردم از این مشکل رها شدند و مسؤولان شهرداری اقدام به بازگشایی این خیابان کردند. این کار آثار ارزشمندی دارد و مردم قدردان مسؤولان شهری هستند. امیدوارم چنین طرح‌هایی پیش از اجرا مورد بررسی دقیق قرار گیرد تا زندگی و کار هیچ‌کسی مختل نشود.»
مسؤولان سابق طرح ویژه‌ای نداشتند
«قهرمان حسینی» یکی از ساکنان منطقه می‌گوید: «خیابان هفده شهریور موقعیت ویژه‌ای دارد. یک طرف آن به میدان امام‌حسین (علیه‌السلام) و طرف دیگر آن به میدان‌های شهدا و خراسان منتهی می‌شود. این خیابان بستر حوادث تاریخی بی‌شماری هم بوده که مهم‌ترین آنها همان جمعه سیاه است. همه این ویژگی‌ها دست‌به‌دست هم داد تا متولیان فرهنگی دست‌به‌دست هم دهند و طرح پیاده‌راه فرهنگی شدن این خیابان را به مرحله اجرا درآوردند، در حالی که طرح و برنامه شفاف و ویژه‌ای برای این کار نداشتند و همین موضوع باعث شد تا مشکلات عدیده ای برای مردم به‌خصوص کسبه ایجاد شود.»
او ادامه می‌دهد: «طی اجرای این طرح ورود هر نوع وسیله نقلیه به خیابان ممنوع اعلام و یادمان شهدا در میدان‌های امام‌حسین (علیه‌السلام) و شهدا نصب شد. سنگفرش جای آسفالت را گرفت و فضای سبز حاشیه‌ای و نواری وسط پیاده‌راه ایجاد شد. نیمکت‌های چوبی و غرفه‌های فروش گل و گیاه و خوراکی‌های فصل در این پیاده‌راه راه‌اندازی شد تا به گفته مسؤولان وقت، تبدیل به یکی از تفرجگاه‌های مرزی منطقه ما شود، اما در حق کاسبان اجحاف شد.»
حسینی به مشکلات ایجاد شده برای کاسبان اشاره و عنوان می‌کند: «قیمت سرقفلی مغازه‌ها تا پیش از اجرای این طرح با فروشگاه‌های محدوده نارمک برابری می‌کرد، اما با این طرح، ارزش آنها به کمتر از نصف رسید.»
او ادامه می‌دهد: «متأسفانه اجرای این طرح به نفع کاسبان نبود. مسؤولان شهرداری تصمیم داشتند تا برخی مغازه‌های اینجا تغییرکاربری دهند و مشاغل مرتبط با هویت فرهنگی داشته باشند، اما این کار شدنی نبود چون ۳ نسل بسیاری از آنها در کار خرید و فروش خودرو بودند و نمی‌توانستند شغل دیگری مثل آش‌فروشی یا فروش لباس سنتی داشته باشند.»
حسینی می‌گوید: «با بسته‌شدن خیابان هفده شهریور، همه خیابان‌ها و معابر ورودی و خروجی به پیاده‌راه بسته شد. شهروندانی که به اینجا می‌آمدند، جایی برای پارک خودروهایشان نداشتند. به همین دلیل قید خرید از این فروشگاه‌ها را می‌زدند.»
طرح قبلی پیوست اجتماعی نداشت
«رحمان امیری» با وجود سن کم، اطلاعات زیادی از وقایعی که در این منطقه رخ داده، دارد. او می‌گوید: «از سال ۱۳۵۷ تاکنون طرح مهمی با محور پیروزی انقلاب اسلامی در منطقه ما اجرا نشده بود و مسؤولان شهری قصد داشتند با بهسازی میدان امام حسین (علیه‌السلام) و مسدود شدن خیابان هفده شهریور، این محدوده را به عنوان محلی خاطره‌انگیز در حوزه مسائل مذهبی و ملی تبدیل کنند. در حقیقت، هدف آنها از این کار ایجاد پیاده‌راه آیینی در منطقه ۱۲ بود.»
امیری ادامه می‌دهد: «مسؤولان شهری قصد داشتند با اجرای این کار فرصتی فراهم کنند تا همه هیأت‌های مذهبی از نقاط مختلف به این قسمت از منطقه ما بیایند و این پیاده‌راه مکانی برای تجمع هیأت‌های مذهبی شود. آنها با این کار می‌خواستند بار ترافیک را از این خیابان کم کنند، این درحالی بود که ساخت پیاده‌راه به این هدف کمک نکرد و حتی ترافیک و شلوغی به خیابان‌های دیگر کشیده شد.»
او می‌گوید: «تأثیر فرهنگی این طرح بسیار خوب بود، اما به نظر من پیوست اجتماعی نداشت. پس از تجمعات مردمی در این محدوده برای شرکت در مراسم‌ها، ترافیک بسیار سنگینی در این محدوده ایجاد شد و افراد محلی برای رسیدن به محل سکونت خود با مشکل مواجه می‌شدند. به نظر من اگر هزینه این کار صرف کارهای دیگر مانند ساخت یک بازارچه میوه‌وتره‌بار بزرگ در منطقه می‌شد، مردم هم راضی‌تر بودند.»
انتهای پیام
نظر شما