وحید، قاسمی، مدیر پایگاه میراث شهری خیابان ولیعصر(عج) درباره ایده اصلی شکلگیری این طرح به شهر گفت: در فرآیند رشد و توسعه شهر تنها زمانی این امکان وجود دارد که شهر در مدار خودش رشد و توسعه پیدا کند که به قصهها و روایتهای آن توجه شود چرا که قصهها به مرور زمان و در اثر جاری بودن زندگی در در مکانها زاده شده و اکنون تبدیل به تجربه زیسته شده خیابان شدند اما در یک سردرگمی یا خزان مدنیت غبار فراموشی بر آنها نشسته و تصمیمات عجولانه نسبت به توسعه شهر، بخشی از تجربه زیسته را از بین برده، درنتیجه آن قصهها از یاد رفتند و شهروند امروزی کمتر به آنها توجه دارد. این وضعیت درحالی است که برای حفظ شهر به قصهها نیاز بوده و چارهای جز بازگشت به آنها وجود ندارد تا هر اقدامی که در راستای توسعه شهر انجام میشود، ماندگار باشد. به همین دلیل ایده «خواناسازی خیابان ولیعصر (عج)» شکل گرفت تا شناسنامه شهر حفظ شود، چرا که این خیابان با 90 سال قدمت، چهاردوره تاریخی را پشت سر گذاشته، مجموعهای از روایتها و تجربههای زیسته یک شهر را در خود جا داده و با داستانهای خود بخشی از خاطرات جمعی مردم این شهر است. بنابراین باید خیابان ولیعصر (عج) را پدیدهای به شمار آورد که اگر قرار باشد رفتار درستی با آن وجود داشته باشد، باید قصههایش شنیده شده تا از این طریق میان شهر و شهروندان ارتباط مناسب برقرار شود. بنابراین در یک جمعبندی کلی میتوان گفت این طرح ایدهای بود با این هدف که آیندگان با خیابان ولیعصر(عج) به درستی آشنا شوند و امکان ملاقات با این خیابان برای شهروندان برقرار شده و به مرور تبدیل به یک مقصد شهری شود.
او افزود: اگرچه این طرح از خیابان ولیعصر(عج) شروع شده اما آقای حناچی، شهردار تهران، معتقد است این طرح باید در محلات شهر تهران اجرا شده تا به مرور داستانهای پایتخت احیا شود اما نقطه شروع اجرای طرح خواناسازی به این موضوع بازمیگردد که قرار شد این خیابان یک مدیریت یکپارچه پیدا کند و تمرکز از نگاه سودجویانهو گاه صرفا کالبدی این خیابان به جنبه فرهنگی آن معطوف شود، جنبههای فرهنگی عامی که همه جوانب اعم از جنبههای زیستی، شهروندی، سرمایه اجتماعی، اقتصاد پایدار شهری و کالبد کیفی را مد نظر قرار میدهد. از همین رو برای نخستین بار در ایران یک شهر صاحب موزه شد اما موزه نه به معنای مکانی که در آن آثار نگهداری میشود بلکه به عنوان فضایی که روایت تولید میکند. به همین منظور در گام نخست 120 نقطه که دربردارنده مکان_رویداد بودند انتخاب شد و تصمیم بر آن شد تا روایتهای 300 تا 500 کلمهای برای این نقاط نوشته شود. در اجرای طرح هم توجه بر این بود که قصههایی انتخاب شود که در ملاقاتهای شهری توان برقراری ارتباط میان مردم و این خیابان را داشته باشد و از سوی دیگر واجد ارزش کددار شدن بوده تا از طریق تابلوهای هوشمند قابل استفاده باشد. در نهایت 90 نقظه انتخاب شد که چنین شرایطی را داشت و از این میان تابلوهای هوشمند برای 40 نقطه تهیه و نصب شده و در فاز دوم مطالعات 40 نقطه دیگر شروع شده و در مرحله نصب تابلو قرار دارد که تا اوایل تابستان اجرایی میشود.
مدیر پایگاه میراث شهری خیابان ولیعصر(عج)، درباره معیارهای انتخاب قصهها بیان کرد: آنچه اهمیت داشت این بود که در وهله نخست قصهها واقعی باشد که بر مبنای تخیلات و خرافات. تجربه زیسته شده افراد بوده و واقعا در این مکانها رخ داده باشد. همواره داستانهایی در این محور وجود داشت که سینه به سینه نقل میشد اما آنچه مهم بود مستند و مستدل بودن آنها بود تا با پاک کرده غبار فراموشی این قصهها قابل خواندن و شنیدن شود.
خبرنگار: ریحانه جاویدی
نظر شما