علیرضا نوری مدیر مطالعات و برنامه ریزی امور فنی و عمرانی، استاندارد سازی و امور بحران مرکز مطالعات شهرداری تهران در گفتگو با خبرنگار شهر درباره هفته پدافند غیر عامل و تعامل و اقدامات شهرداری تهران در این حوزه گفت: هفته پدافند غیر عامل از ۵ تا ۱۲ آبان ماه است و در این هفته برنامه هایی در نظر گرفته شده است.
حناچی مسئول مستقیم پدافند غیرعامل در شهرداری تهران است
این مدیر شهری گفت: بر اساس ماده ۱۱ اساسنامه سازمان پدافند غیر عامل مصوب ۱۳۹۳ مسئولیت پدافند غیرعامل در دستگاه های اجرایی به عهده رئیس دستگاه اجرایی است. یعنی در شهرداری تهران شخص شهردار تهران مسئول حوزه پدافند غیرعامل در شهرداری تهران است.
او با اشاره به دارایی هایی که در شهرداری تهران وجود دارد بیان کرد: به طور مثال معابر شهری یکی از دارایی هایی است که شهرداری تهران متولی توسعه و نگهداشت آن است.پل های شهری، تونل های شهری و بسیاری از زیرساخت های دیگر، شهرداری را به عنوان متولی دارند. بنابراین پدافند غیرعامل و حوزه شهرداری تهران مرتبط هستند و نیاز به اقدامات جدی در این حوزه است و خوشبختانه شهرداری تهران با همت سازمان پیشگیری و مدیریت بحران وارد این حوزه شده است. کمیته پدافند غیرعاملی وجود دارد که در بسیاری از موارد تصمیم گیری می کند واقدامات ارزشمندی تا کنون انجام داده است.
نوری افزود: لازم است در شهر مدیریت ریسک، آسیب پذیری و مصون سازی شهروندان داشته باشیم. باید حتما همه این موارد به سمت به روزرسانی مستمر برود. دسته بندی دارایی ها و سرمایه ها در طول سالیان تغییر می کند و لازم است به صورت مستمر به روز رسانی شود.
شهرداری باید زیر ساخت های تحت اختیار خود را دسته بندی کند
او در مورد زیر ساخت ها گفت: اگر قرار باشد زیرساخت های شهری را تشریح کنیم، زیرساختار های حیاتی یک سری ساختارهای به هم پیوسته هستند که سیستم بزرگ تری را تشکیل داده اند و ابعاد تکنولوژیک دارند . به طور مثال در مورد پل ها لازم است ارزش پل را در امنیت شهر، کشور و دولت سنجیده شد و برای حفاظت از آن برنامه وجود داشته باشد. این امر در مورد سایر ساختارها نیز حاکم است. لازم است دسته بندی انجام شود و مشخص شود که آیا زیر ساخت انسانی، معنوی، تکنیکی و یا عمومی است؟ بعد مشخص شود این زیر ساخت چه سطحی از اهمیت دارد. به طور مثال یک پل محلی است یا یک گستره ای از سطح شهر تهران را تحت تأثیر قرار می دهد و یا اینکه آنقدر حیاتی است که بخشی از کشور را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر بخشی از شریان ها دچار مشکل شوند بخشی از کشور دچار مشکل می شود؟
نوری توضیح داد: برخی از زیر ساخت ها وجود دارند که اهمیت ملی دارند و بخش گسترده ای از کشور را از کار می اندازند و باید این دسته بندی حتما انجام شود. بسیاری از این زیر ساخت ها در شهر تهران قرار دارند و بهره برداری این زیر ساخت ها از سوی شهرداری تهران انجام می شود که مجموعه شهرداری در حال حاضر اقدامات موثری را هم در حوزه ایمنی و مدیریت بحران، شهرسازی ، حوزه فنی و عمرانی و زیر ساخت های شهری انجام می دهد.
او درباره بعضی از مخاطرات طبیعی توصیح داد که ممکن است یک حادثه انسان ساخت عمدی روی آنها سوار شود و گفت: به طور مثال اگر زمانی که شهر دستخوش التهاب ناشی از وقوع زلزله است یک حمله تروریستی هم انجام شود، چه اتفاقی می افتد؟ این اقدامات در حوزه کاری مجموعه سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران قرار می گیرند اما به طور کلی تمامی ما مدیران شهری در خصوص آن مسئول هستیم.
نوری بیان کرد: اهداف اقتصادی نیز در شهر وجود دارند. شهرها نه تنها در کشور ما که در تمام دنیا پذیرای عمده جمعیت می شوند. در هفته نزدیک به ۴/۱ میلیون نفر که عمده آنها در آسیا و آفریقا هستند به شهرها مهاجرت می کنند. در تخمینی در سال ۲۰۵۰ حدود ۷۰ درصد مردم دنیا در شهرها زندگی خواهند کرد. ایران هم از این موضوع مستثنی نیست اگرچه سعی کرده ایم مهاجرت به شهرها را کندتر بکنیم.
او گفت: تمرکز جمعیت عاملی است که دشمن می تواند از آن استفاده کند وتهدیداتی را ایجاد کند. وقتی این روند در دنیا به این شکل پیش می رود قطعا ایران مستثنی نیست و ما باید به عنوان مدیران شهری در این باره فکر کنیم که با این گستره زیاد و قابل توجه جمعیت چطور می توانیم تاب آوری شهری را در مقابل مخاطرات انسان ساخت عمدی حفظ کنیم. تمام پاسخ ها به این سوالات در حوزه پدافند غیرعامل متمرکز می شود.
نوری ادامه داد: دشمنان امروز به این سمت رفته اند که به جای اقدامات نظامی مستقیم به جنگ های بی قاعده روی آورده اند و بر فشار روی جمعیت تأکید می کنند. در حالی که جمعیت شهری در دنیا افزایش پیدا می کند؛ اگر دشمنی قرار باشد اقدامی انجام دهد حتما جمعیت را از نگاه خود دور نگه نمی دارد و تلاش می کند مردم را با مختل کردن زیر ساخت های انرژی، آبی ، حمل و نقلی و خدمت رسانی ناراضی کند.
او گفت: نزدیک ترین حوزه حاکمیتی به شهروندان، مجموعه شهرداری است. در شهر تهران هر روز خدماتی از حوزه شهرداری شهروندان ارائه می شود. چراغ های راهنمایی، تمیز کردن خیابان ها ، جمع آوری زباله ها، مجوز ساخت، نظارت بر ساخت و ساز شهر و ... باعث می شود مجموعه شهرداری یکی از نزدیک ترین حوزه های حاکمیتی به شهروندان باشد. این مجموعه نزدیک به شهروندان در حوزه پدافند غیرعامل مسئولیت گسترده ای دارد و لازم است بتواند به خوبی تهدیدات را دسته بندی کند و زیر ساخت ها را بشناسد و بتواند خدمت رسانی مستمر را حفظ کند. به این ترتیب می توانیم جنگ های نامنظم که دشمن در آن تلاش می کند در حوزه شهری که بیشترین تمرکز در آن است را خنثی کنیم و اثرات این اقدامات را کاهش دهیم.
او ادامه داد: مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران با همکاری سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و سازمان پدافند غیر عامل کشور اقدام به برگزاری دو نشست کرده است. نشست اول روز ۱۰ آبان با عنوان تاب آوری شهری و تاب آوری ملی برگزار شد که دفتر اول آن با اسم پدافند غیر عامل و زیرساخت های شهری نامگذاری شد و هم نشست ویژه پدافند غیر عامل و هم پیش نشست جشنواره پژوهش شهرداری تهران بود.
نوری درباره این نشست ها گفت: در نشست اول دکتر کرمی محمدی، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران درباره زیر ساخت هایی که باید در مجموعه شهری از آنها حفاظت شود و جناب آقای اسماعیل سلیمی، معاون پدافند غیر عامل ومدیریت بحران شهر تهران درباره اهمیت توجه به زیرساخت های نامتجانس با بافت شهری و مهندس مشهدی از مدرسین حوزه پدافند غیرعامل درباره پدافند غیرعامل و حفاظت از زیرساخت های شهری صحبت کردند.
او ادامه داد: نشست دوم روز ۱۱ آبان با موضوع تاب آوری شهری و تاب آوری ملی برگزار شد که دفتر دوم این موضوع با عنوان کاهش تهدیدات در شهر تهران نام داشت. دکتر شمسایی ظفرقندی در این نشست سخن گفتند که از مدرسان دانشگاه در حوزه پدافند غیرعامل هستند و تهدیدات محتمل در شهر تهران را بررسی کردند.
او گفت: پدافند غیرعامل یک موضوع صرفا نظامی یا حتی سیاسی نیست. اگر تاریخ خود و شهر زیرزمینی «اویی» در نوش آباد و قلعه های که از قرن های گذشته باقی مانده را بررسی کنیم متوجه می شویم پیشینیان ما در ساخت شهرها اصول پدافند غیر عامل را رعایت می کردند و شکل گیری شهر بر اساس پدافند غیر عامل در دستور کار آنها بود. خیلی از شهرهایی که در قدیم وجود داشتند در حصار قلعه ها ساخته می شدند و شهر حصار داشته است. به این ترتیب از قدیم الایام بحث زندگی شهری با بحث پدافند غیرعامل و تهدید غیر مسلحانه درمقابل دشمن ارتباط تنگاتنگ داشته است.
او ادامه داد: اگر مدیران امروز فکر کنند بحث پدافند غیر عامل یک موضوع سیاسی یا نظامی است و به مدیریت شهری ارتباطی ندارد فکر درستی نیست و لازم است که حتما اگر شهر را می سازیم و زیر ساخت حیاتی را در شهر توسعه می دهیم به این فکر کنیم که اگر تهدیدی انسان ساخت و عمدی علیه این ساختار شکل بگیرد چطور می توانیم تاب آوری و ادامه کارکرد این زیرساخت را داشته باشیم.
نوری توضیح داد: باید فکر کنیم مردم شهر بر اثر نابود شدن یا آسیب دیدن زیر ساخت چطور آسیب نبینند و اینکه خدمات دهی به آنها مختل نشود. در واقع حتما باید در چرخه پدافند غیرعامل در شهر و بویژه در شهر تهران که کارکردی به عنوان پایتخت دارد بتوانیم سرمایه ها را در ابتدا شناسایی کنیم و این سرمایه ها را تقسیم بندی کنیم. یکی از بخش هایی که می تواند در مورد شناسایی اقدام کند شهرداری تهران است. ممکن است در بخش پایش و شناخت تهدیدات، شهرداری تهران کمتر بتواند اقدام کند ولی در خصوص شناخت و دسته بندی سرمایه ها در شهر، شهرداری تهران بسیار خوب می تواند اقدام کند. در مورد شناخت آسیب پذیری ها و نهایتا تحلیل ریسک شهرداری تهران لازم است اقدام جدی انجام دهد.
خبرنگار: سمیرا امیرچخماقی
نظر شما