به گزارش شهر محمدرضا جوادی یگانه، معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران شب گذشته در گفت و گویی چند جانبه در فضای مجازی با موضوع عدالت در زیر پوست شهر در بستر شبکه مجازی (کلاب هاوس) برگزار شد، با اشاره به سوابق فعالیت شهرداری در حوزه اجتماعی گفت: سوابق شهرداری تهران در توسلی و معاون اجتماعی ایشان در حوزه انجمن های محلی، زنان خیابانی و... نشان می دهد که شهرداری همیشه دغدغه اجتماعی را داشته و در این راستا اقداماتی انجام داده است.
رشد جمعیت در اطراف تهران بحرانی است
او افزود: شهرداری در سال ۹۶ و دوره محمدعلی نجفی از شهروندان تهرانی نظر سنجی کرد. طبق این نظر سنجی بعد از موضوعات ترافیکی که بیش از ۹۲ درصد دغدغه شهروندان تهران بود، فاصله زیاد بین شمال و جنوب تهران با ۸۵ درصد دومین دغدغه شهروندان تهرانی بوده است. این دغدغه هنوز هم وجود دارد. با وجود آن که تلاش های بسیاری انجام شد و پولی که از شمال گرفته شد در جنوب تهران هزینه شده است اما هنوز هم این دغدغه وجود دارد.
جوادی یگانه گفت: اصولا این فاصله پیامد سیاست هایی است که در کل کشور به ویژه در تهران شاهد هستیم. شرایط کنونی پیامد ناخواسته اقدامات شهرسازی و شهرفروشی در گذشته است. رشد جمعیت شهر تهران یکی دو درصد است ولی رشد جمعیت در حاشیه تهران (شهر حاشیه و روستا حاشیه) بیشتر است و با بحران روبرو هستیم. در تهران سیاست کلی داریم که در سال ها درست نشده است و نمی توانیم شرایط را از چشم شهر تهران یا شهرداری را ببینیم.
معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران گفت: شهرداری سالیان سال تلاش کرده که به حوزه اجتماعی توجه کند. به همین دلیل اولین گرمخانه تهران سال ۸۳ با فوت ۱۶ بی سرپناه ایجاد شد. برای زنان سرپرست خانوار و توانمندی آنها، معلولان، بی خانمان ها و... اقدامات فراوانی صورت گرفته و هنوز هم در سرا محلات این اقدامات در دستور کار است.
تفاوت کودک کار با کودک زباله گرد
جوادی یگانه با اشاره به کودک زباله گرد تاکید کرد: دو بخش را باید تفکیک کنیم. اولین موضوع کودک زباله گرد است که شهرداری تهران به صورت جدی پای آن ایستاده چرا که معتقدیم مسئله اصلی کودکان زباله گرد شهرداری تهران است. وقتی ۵۰هزار مخزن سر هر کوچه است و هر کسی می تواند از آن برداشت کند و این برداشت جرم محسوب نمی شود، زباله گردی انجام می شود. بنابراین مسئله زباله گردی به شهرداری برمی گردد. بنابراین کودک کار را باید از کودک زباله گرد جدا کند. در شهرداری تلاش کردیم که تعداد کودک زباله گرد کاهش یابد.
او با اشاره به کودکان کار افزود: بخشی از کودک کار حاصل فقر است. در فیلم ها نشان می دهند که مافیای کودک کار وجود دارد و تلویزیون نیز از آن استقبال می کند. این که مافیای کودک کار وجود داشته باشد، واقعی نیست و کار کودک به فقر در ایران بر می گردد.
عدالت شهری با پروژه های کوچک مقیاس
جوادی یگانه درباره عدالت شهری در پروژه های کوچک مقیاس گفت: موضوع اصلی این است که پروژه های کوچک مقیاس با نظر اهالی محل به ویژه شورایاران محل مدنظر قرار می گیرد. امسال ۲۵۰۰ میلیارد تومان امسال برای این پروژه های کوچک مقیاس در نظر گرفته شده است.
او افزود: مسئله این است که تا رویکرد کلی اداره شهر درست نشود، عدالت شهری به دست نمی آید. شهرداری تلاش کرده که به جای فروش تراکم از منابع پایدار مانند فروش اوراق مشارکت، ارزش افزوده و... استفاده کند. به سهم فروش تراکم و ساخت و ساز در درآمد تهران نگاه کنید کاملا مشهود است که مدیریت شهر به سمت منابع پایدار رفته است.
نگاه های متفاوت به آسیب های اجتماعی
جوادی یگانه با اشاره به این که در «عدالت اجتماعی در شهر» با سه رویکرد متفاوت روبرو هستیم، تاکید کرد: علیرغم همه شعارهایی که شهرداری را نهاد عمومی می داند، برخی می گوید تا وقتی موضوع ترافیک را حل نکردی حق ندارید به موضوع دیگری بپردازید. یا از پسماند باید پول در بیاوریم. هنوز رگه هایی از این دیدگاه وجود دارد و متاسفانه رسیدگی به مسائل اجتماعی را هزینه دانسته و در درجه دوم اولویت. در حالی که نگه داشت اجتماعی شهر نیز به اندازه هزینه نگهداشت شهر مهم است.
او درباره رویکرد دیگر افزود: تصمیم گیری های خارج از شهرداری هم وجود دارد. مثلا می گویند: «گرمخانه ها را از تهران بیرون ببریم.» در پاسخ به آنها اعلام کردیم؛ «موافقیم! اما تضمین بدهید مشکلی پیش نمی آید.» شهرداری در طرح های حذفی مانند طرح ناموفق ساماندهی کودکان کار که هر سال انجام می شود، ساماندهی معتادان متجاهر، جمع آوری دستفروشان یا اجرای طرح هایی در فرحزاد، شرکت نمی کند چرا که این گونه تصمیم گیری ها مقطعی، احساس و اشتباه است.
محمدرضا جوادی یگانه گفت: نگاه سوم این است که شهرداری نهاد بزرگ است و ساختاری دارد. تغییر این ساختار طول می کشد. پذیرش این که ما یک نهاد تخصصی در شهرداری داریم که باید ارزیابی تاثیر اجتماعی پروژه های شهری را انجام دهد، وجود ندارد. راجع به کودکان کار یا فقر نیز متخصصان زیادی وجود دارند و باید از آنها استفاده کرد. این سه رویکرد بزرگترین موانعی است که ریل گذاری برای تغییر را دشوار کرده است.
عدم موفقیت در شوش تجربه ای برای ساماندهی خلازیل
معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران با اشاره به این که تصمیم ها در جای دیگر گرفته می شود، گفت: طرحی که در شوش انجام شد، آزمایشگاهی از همه کارهای اشتباه است. به همین دلیل طرحی که در خلازیل انجام می دهیم براساس تجربه شوش پیش می رویم. سازمان هلال احمر در شوش کار می کند. خیریه و سازمان مردم نهاد نیز در منطقه ۱۲ فعال هستند. ولی شهرداری نمی تواند جلوی فعالیت هلال احمر را بگیرد. شهرداری نمی تواند دست یک کودک زباله گرد، بی خانمان ها یا معتادان متجاهر را بگیرد چون ضابط قضایی نیست.
او افزود: متاسفانه تصمیم ها در جای دیگری گرفته می شود ولی امکانات شهرداری را می خواهند. به عنوان مثال تصمیم در مورد خاموشی های شهر تهران کجا گرفته شد؟ کجا در مورد جمع آوری معتادان متجاهر تصمیم گیری می شود؟ از شهرداری امکانات می خواهند اما تصمیم گیری در جای دیگری انجام می شود.
جوادی یگانه با اشاره به اعلام آمار وجود ۲۰هزار معتاد متجاهر، اظهار کرد: یکی از مشکلات ما بزرگ نمایی آمار معتادان متجاهر است. آمار اعلام شده بی خانمان ها اعلام می شود با توجه به مراجعات به گرمخانه ها در فصل سرما، اینقدر نیست. تعداد معتادان متجاهر تقریبا ثابت است و به ۲۰ هزار نمی رسد. اسفند ۹۸ تعدادی به دلیل کرونا از زندان آزاد شدند و به شوش آمدند حدود ۴هزار نفر به تعدادشان اضافه شد. اما تعداد معتادان متجاهر به ۱۰هزار نفر نمی رسد.
او درباره مشکلاتی که در گرمخانه ها دارند، خاطر نشان کرد: در گذشته ساعت ۷ صبح معتادان را از گرمخانه ها بیرون می کردند در حالی که از ۹۸ گرمخانه ها به صورت ۲۴ساعته پذیرای آنهاست و تمام امکانات را برای آنها به وجود آورده است. معتادان در گرمخانه ها می مانند و به همین دلیل پیشنهاد کردیم که در گرمخانه ها اتاق مصرف وجود داشته باشد چرا که بخشی از مراجعه کنندگان معتاد هستند.
جوادی یگانه گفت: حمایت های کامل از بی خانمان ها تیغ دو لبه است. دو سامانسرای مردانه و زنانه داریم. در این سامانسراها مشخص شد که اگر معتادان بدانند جایی از آنها حمایت می کند، به خانه باز نمی گیرند.
با کودکان کار برخورد نمی کنیم
او در پاسخ به این سوال که چه همکاری با سمن های مردم نهاد داشتید؟ تاکید کرد: در موضوع کودکان کار مراکز پرتوی شهرداری تهران با تمام شبکه های یاری کودکان کار می کنیم یعنی به صورت تخصصی به این موضوع نگاه شده است.
جوادی یگانه افزود: زباله گردی در تهران کاهش یافته است اما به نقطه مطلوب نرسیده ام. در جلسه با دادستانی اعلام کردیم که در خانه های اطراف تهران، گودها و گاراژها زندگی می کنند. بنای ما برخورد با کودکان کار نیست بلکه باید با خودروهایی که این کودکان را به شهر می آورند برخورد شود.
زباله گردی نماد فقر در ایران نیست
او با تاکید مجدد به این که مسئله کودک زباله گرد از کودک کار جداست، اظهار کرد: کودک کار شب به خانواده و خانه برمی گردد. اما کودک زباله گرد عمدتا کارگر فصلی است و همراه اقوام از هرات می آیند و بعد از مدتی به افغانستان برمی گردند. پس از بررسی و پژوهش های انجام شده اگر این بازار برای کودکان زباله گرد غیراقتصادی شود طبیعتا آنها به افغانستان برمی گردند. زباله گردی بسیار سخت و زیان آور است. کودکان حتی با وجود فقر و مشکلات خانواده نباید در زباله گردی باشند. مسئله هم این است که کودکان از زباله گردی حذف شوند.
جوادی یگانه با اشاره به این که کار کودک فقط سر چهارراه نیست، افزود: کودکان در کوره پز خانه، کارخان و... کار می کنند. اما مسئله این است که کودک زباله گرد کارگر فصلی است که مافیای انتقال از افغانستان او را به ایران می آورد. از وزارت کشور و سفیر افغانستان خواستیم که برای رفع این معضل همکاری داشته باشند. این که زباله گردی به نماد فقر در ایران تبدیل شده است، باید اصلاح شود. در همین راستا خدمات شهری و مناطق اقدامات خوبی انجام دادند و افرادی که زباله جمع آوری می کنند با کاور هستند. مسئله خیلی مهم است و تلاشی شهرداری تهران بر این است که اقتصاد زباله گردی از بین برود. در بخشنامه شهردار تهران معاون اجتماعی و خدمات شهری را موظف کرده اند که کسی حق ندارد با کودک کار برخورد کند.
معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران در پایان گفت: تغییر گفتمان و ریل گذاری حرکت تازه نیاز به بحث دارد. برای تغییر ما وفاق نداریم و اقداماتی که باید انجام یا اصلاح شود، نیازمند گفتگوی بیشتری است.
نظر شما