به گزارش شهر، موضوع افزایش مساحت بافت فرسوده در پایتخت ایران سال گذشته مطرح شده و نقشه های جدید آن تهیه شد. الحاق ۱۱۶۸ هکتار به بافت فرسوده مصوب شهر تهران در کمیسیون ماده ۵ تایید شد. پیش تر و براساس مصوبه سال ۸۵، چیزی بالغ بر ۳ هزار و ۲۶۸ هکتار از محدود ۶۰ هزار هکتاری پایتخت معادل ۵ درصد مساحت شهر تهران به دلیل سه ویژگی ریزدانگی، نفوذناپذیری و ناپایداری به عنوان بافت فرسوده شهر شناخته شد. اما بررسی و مطالعات جدید مجموعه مدیریت شهری تهران در راستای افزایش محدوده بافت فرسوده با هدف برخوردار شدن ساکنان و مالکان از تسهیلات و تشویقات، حدود ۱۰.۵ درصد از عرصه شهر تهران را شامل می‌شود.
۱۵ درصد جمعیت تهران ساکن بافت فرسوده
بافت‌های فرسوده و ناکارآمد همواره از چالش‌های بزرگ کلانشهرها محسوب می‌شوند. سطح شاخص‌های زیست‌پذیری در این بافت پایین بوده و زندگی سالمی در این مناطق جریان ندارد. این بافت‌ها با وجود مشکلات کالبدی، اجتماعی و امنیتی به توسعه پایدار شهری آسیب جدی وارد می‌کنند. بر این اساس، در راستای بهبود کیفیت محیط زندگی و رفع ناهنجاری‌های رفتاری و روانی در بافت‌های فرسوده و دستیابی به توسعه پایدار شهری، احیای این بافت‌ها از اهداف مهم مدیریت شهری است.
۱۵درصد جمعیت پایتخت در بافت‌های فرسوده و در منازل ناایمن سکونت دارند که بیشتر، در مناطق ۷تا ۲۰ زندگی می کنند. این در حالی است که دسترسی به مسکن مناسب از مهم‌ترین شاخص‌های زیست‌پذیری یک شهر است. رویکرد شهرداری تهران برای افزایش سرعت نوسازی در بافت‌های فرسوده پایتخت، بازآفرینی محله‌ها از سوی ساکنان است. به همین منظور سازمان نوسازی شهرداری اقدام به راه‌اندازی ۶۰دفتر خدمات نوسازی باعنوان دفاتر توسعه محله‌ای کرده است که ۱۸۰محله دارای بافت فرسوده را تحت پوشش خود دارند.
سرانه خدمات بافت فرسوده یک چهارم میانگین شهری است
نوسازی مسکن در بافت‌های فرسوده پایتخت هم‌اکنون حدود ۵۰درصد است. البته در اواخر سال گذشته، مصوبه‌ای از شورای‌عالی معماری و شهرسازی به شهرداری ابلاغ شد که طبق آن، ۸۰۰هکتار به محدوده بافت‌های فرسوده تهران الحاق شد و درصد نوسازی در آن اراضی پایین‌تر است، اما در محدوده ۳۲۶۸هکتاری پیشین، حدود ۵۰درصد نوسازی مسکن انجام شده است.
نوسازی مخصوصاً در بافت‌های فرسوده و ناکارآمد ارتباط مستقیمی با زیست‌پذیری و تاب‌آوری شهر دارد. بخشی از موضوع تاب‌آوری به پیش‌بینی و پیشگیری از آسیب‌های ناشی از مخاطرات طبیعی در شهر مربوط می‌شود. در واقع، بافت‌های فرسوده تراکمی از املاک کم‌دوام در مقابل مخاطرات طبیعی به ویژه زلزله هستند. به همین دلیل از اهداف اصلی نوسازی و بازسازی در این مناطق، افزایش مقاوم‌سازی و کاهش آسیب‌های انسانی و مادی ناشی از بروز مخاطرات طبیعی است. محلات بافت فرسوده از نظر زیست‌پذیری و کیفیت زندگی، سطح پایین‌تری نسبت به محلات متعارف و استانداردهای شهری دارند. به عنوان مثال تراکم جمعیت در این محلات سه‌برابر متوسط سطح شهر است اما سرانه خدمات در آنها یک چهارم میانگین شهری است.
تسهیلات مخصوص بافت فرسوده
تقریباً در ۳سال گذشته سالانه ۵۰۰میلیارد تومان از طرف شهرداری تهران برای تأمین خدماتی مانند فضای سبز و فضاهای شهری، پارکینگ‌های محله‌ای و خدمات درمانی و ورزشی اختصاص پیدا کرده تا پروژه‌های نوسازی در محلات بافت‌های فرسوده انجام شوند. اقدامات حمایتی دولت نیز در حوزه پرداخت تسهیلات است که ۲نوع تسهیلات را شامل می‌شود: تسهیلات اسکان موقت و تسهیلات مشارکت مدنی که برای ساخت است. تسهیلات اسکان موقت، تسهیلات قرض‌الحسنه‌ای است که در طول دوره نوسازی در اختیار مردم قرار می‌گیرد، اما چون شرایط دریافت آن سخت است، بخش عمده‌ای از مردم نمی‌توانند از آن استفاده کنند!
درباره تسهیلات ساخت، هم‌اکنون به ازای هر واحد مسکونی، ۵۰ میلیون تومان با بهره ۹ درصد و ۵۰میلیون تومان با بهره ۱۸درصد به متقاضیان پرداخت می‌شود. اگر سازنده، انبوه‌ساز باشد این تسهیلات تا ۲۰۰ میلیون تومان و در صورتی که انبوه سازان از فناوری‌های نوین در ساخت استفاده کنند، ۲۵۰ میلیون تومان است. خوشبختانه خبری اعلام شد که به زودی تسهیلات نوسازی در بافت فرسوده تا ۳۰۰ میلیون تومان افزایش می‌یابد که می‌تواند کمک مؤثری برای ترغیب سازندگان حرفه‌ای باشد.
نظر شما