به گزارش خبرنگار شهر، این روزها ناوگان حمل و نقل عمومی شهر تهران دوران سختی را طی می‌کند. افزایش سن، کمبود ناوگان و همچنین کمبود منابع مالی همگی سبب سختی شرایط موجود شده‌اند که تأثیر آن تنها بر زندگی شهروندان تهرانی قابل مشاهده است.
یکی از وسایل ناوگان حمل و نقل عمومی که سهم قابل توجهی در جابجایی شهروندان دارد، تاکسیرانی است. این ناوگان حدود ۷۶ هزار دستگاه خودرو دارد که این تعداد حتی بیشتر از ناوگان شهر نیویورک است. در حال حاضر نیمی از این ناوگان پر جمعیت که روزانه ۴ میلیون مسافر را جابجا می‌کند و سهم ۲۰ درصدی از جابجایی شهروندان تهرانی را به خود اختصاص داده، امروزه به متوسط سن فرسودگی رسیده است.
این فرسودگی علاوه بر کاهش کیفیت محیط زیست شهروندان سبب تشدید آلودگی هوا می‌شود. تصور کنید که بیش از ۴۰ هزار دستگاه خودرو تاکسی که به سن بالای ۱۰ سال رسیده‌اند، روزانه چه میزان می‌توانند آلاینده‌های زیست محیطی تولید کنند.
قوانین موجود برای نوسازی تاکسی‌های فرسوده
درحال حاضر دو قانون بالادستی برای نوسازی تاکسی‌های فرسوده وجود دارد. قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت که سال ۱۳۸۶ توسط مجلس شورای اسلامی شهر تهران تصویب و به دولت ابلاغ شد. دومین قانون، قانون هوای پاک است که در سال ۱۳۹۶ مصوب و لازم الاجرا شد.
طبق قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت دولت مکلف شده است که نسبت به توسعه حمل و نقل عمومی به واسطه بهینه سازی تولید خودرو در کشور اقدام کند. طبق این قانون دولت باید از طریق تولید خودروهای گازسوز و حمایت از تولید خودروهای برقی، هیبریدی و کم مصرف حداکثر از ابتدای سال ۱۳۹۱ (پنج سال پس از تصویب قانون)، این مصوبه را عملیاتی کند.
دولت در قانون هوای پاک هم مکلف شده است که مطابق تبصره ۲ ماده ۸ در بودجه سالانه ردیفی برای اعطای تسهیلات ارزان قیمت برای جایگزینی خودروهای فرسوده حمل و نقل عمومی با کارمزد ۴ درصد و بازپرداخت ۱۰ ساله تعیین کند و به تصویب مجلس شورای اسلامی برساند. یکی از مشوق‌های اصلی نوسازی تکلیف شده به دولت این است که تسهیلات قرض الحسنه با بازپرداخت ۱۰ ساله تعیین کند.
همچنین وزارت کشور در ماده ۹ این قانون موظف است که با همکاری وزارتخانه‌های صمت، امور اقتصادی و دارایی و از طریق گمرک جمهوری اسلامی زمینه نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی شهرداری را طی مدت پنج سال از طریق کمک بلاعوض یارانه، تسهیلات، صفر کردن سود بازرگانی واردات خودروهای برقی، بنزینی، هیبریدی و خودروهای الکتریکی را به انجام برساند.
هیئت وزیران در ۱۰/۹/ ۱۳۹۴ یعنی حدفاصل بین تصویب قانون توسعه حمل و نقل عومی و هوای پاک، مصوبه‌ای را رقم می‌زند که برابر بند ۲ جدول سامانه‌های حمل و نقل عمومی و سفرهای شهری این مصوبه، تسریع و روان سازی روند نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی اعم از اتوبوس، مینی بوس، ون، تاکسی و ناوگان باری سبک و سنگین برعهده وزارت کشور یا همان سازمان شهرداری و دهیاری‌های کشور قرار می گیرد.
برمبنای همین الزام و به نمایندگی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور اتحادیه تاکسیرانی‌های شهری کشور با شرکت ایران خودرو به صورت سالانه درمورد تأمین تاکسی جایگزین برای نوسازی ناوگان فرسوده تاکسی کشور قرارداد معین انعقاد می‌کند.
نقض قوانین نوسازی تاکسی‌های فرسوده از طریق مصوبه هیأت وزیران
هیأت وزیران در سال ۱۳۹۷ واردات تمامی خودروهای کشور و ثبت سفارش آن را ممنوع می‌کند یعنی تنها پس از یک سال از ابلاغ قانون هوای پاک و تکلیف دولت نسبت به تسهیل واردات ناوگان حمل و نقل عمومی در رده هیبریدی و بنزینی و ... چنین مصوبه‌ای ابلاغ می‌شود.
در همین رابطه؛ سید علی محتشمی پور معاون فنی و بهره برداری سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران در گفت‌وگو با شهر، از انجام مکاتبات بسیار با دولت، مجلس و مراجع ذی ربط از سال ۱۳۹۸ تا به امروز خبر داد و گفت: این تعارضی که بین تکالیف قانونی دولت و مصوبه هیأت وزیران در سال ۱۳۹۷ برای منع واردات ایجاد شده، گره اصلی در فرآنید نوسازی ناوگان است چرا که به هیج عنوان واردات خودرو با کاربری تاکسی یا حمل و نقل عمومی انجام نمی‌شود و در داخل کشور هم تنها تأمین کننده تاکسی جایگزین کشور شرکت ایران خودرو است.
معاون فنی و بهره برداری سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران با بیان اینکه اجرای مصوبه هیأت وزیران در سال ۱۳۹۷ باعث شده تا نوسازی ناوگان تاکسیرانی فرسوده کشور تنها منوط به یک شرکت ایران خودرو شود، افزود: قطعاً شرکت ایران خودرو از باب مدیریت کسب و کار خود، استراتژی‌های مشخص و معینی درباره قیمت گذاری و میزان تولید ماهانه دارد.
محتشمی‌پور در ادامه بیان کرد: مگر می‌شود در کشوری که ناوگان تاکسیرانی آن دچار بحران است و بیش از ۵۰ درصد ناوگان فرسوده پایتخت با متوسط سن بالای ۱۰ مواجه است کل نوسازی تاکسی‌ها منوط و منحصر به سیاست‌های تولید یک گروه خودروسازی شود.
او سال گذشته را یکی از سال های پرتنش نوسازی در پنج سال اخیر ذکر کرد و گفت: در پنج ماه اول سال با توجه به الزام منع شماره گذاری خودروهای دارای استاندارد یورو ۴ به پایین، هیچکدام از تولیدات ایران خودرو قابلیت شماره گذاری نداشت. بنابراین تولید و تحویل تاکسی‌های ایران خودرو به متقاضیان طی پنج ماه اول سال متوقف شد.
توقف ۶ ماهه روند نوسازی در سال گذشته
معاون فنی و بهره برداری سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران در ادامه بیان کرد: با پیگیری‌های سازمان تاکسیرانی، شهرداری تهران و همچنین نهادهای مربوطه، پس از پنج ماه هیأت وزیران یک مهلت دو ماهه برای شماره گذاری ۲ هزار دستگاه خودرو یورو ۴ داد. پس از اتمام این مهلت، ایران خودرو همچنان شرایط تولید خودرو با استاندارد یورو۵ را مهیا نکرده بود و همین باعث شد تا دوباره یک ماه دیگر روند نوسازی متوقف شود. درنهایت در سال گذشته ۶ ماه از سال برای نوسازی از دست داده شد.
محتشمی‌پور ضمن اشاره به توقف روند نوسازی تاکسی‌های فرسوده با آغاز اولین روز سال ۱۴۰۰ تا خرداد، گفت: در سه ماه نخست امسال هیچگونه پیش فاکتوری از سوی ایران خودرو صادر نشد و یک چهارم زمان امسال برای نوسازی از دست رفت. در ابتدای امسال نیز برای اولین بار در شهر تهران شاهد انعقاد تفاهم نامه سه جانبه ارائه تسهیلات قرض الحسنه بین سازمان برنامه و بودجه کشور، شهرداری تهران و صندوق کارآفرینی امید بودیم که برهمین اساس تخصیص ۱۰ هزار فقره تسهیلات قرض الحسنه ۴ درصد با بازپرداخت پنج ساله به مبلغ ۹۰ میلیون تومان به رانندگان تعهد شده است.
او با بیان اینکه باید امسال این تفاهم نامه عملیاتی و ۱۰ هزار دستگاه تاکسی فرسوده نوسازی شود، گفت: شرایط برای نوسازی ۱۰ هزار دستگاه تاکسی فرسوده کاملاً مهیا است البته اگر نهادهای مربوطه همکاری لازم را داشته باشند. هر روزی که نوسازی ازسوی خودروساز و یا بانک عامل تخصیص دهنده تسهیلات یعنی صندوق کارآفرینی امید متوقف شد از پیشرفت و تحقق اهداف پروژه دور خواهیم شد و در آخر دود آن به چشم شهروندان تهرانی می‌رود.
معاون فنی و بهره برداری سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران ضمن اشاره به تعطیلات دو هفته‌ای تابستانه ایران خودرو و توقف دوباره روند نوسازی، گفت: علاوه بر تعطیلات تقوی میسالانه کشور نکته قابل توجه این است که به صورت ماهانه از اول تا یازدهم هر ماه پیش فاکتور صادر نمی‌شود. با فرض ثبات بقیه عوامل، یک سوم زمان مفید در سال بخاطر اینکه پیش فاکتور صادر نمی‌شود، عملیات نوسازی متوقف است. این موضوع جای نگرانی و دغدغه دارد که باید در اینباره بازنگری شود.
ممانعت ایران خودرو از صدور پیش فاکتور
به گفته محتشمی‌پور؛ از نیمه دوم مهر، شرکت ایران خودرو از صدور کد رهگیری و پیش فاکتور نوسازی تاکسی ممانعت کرد ومجدد پذیرش متقاضیان جدید متوقف شد.
او ضمن اشاره به ادامه دار بودن این توقف تا به امروز، موضوع را مرد مرتبط با درخواست افزایش قیمت ایران خودرو برای محصولات منوط شدن صدور پیش فاکتور با موفقیت مراجعه ذیربط با افزایش قیمت اعلام کرد .
معاون فنی و بهره برداری سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران در ادامه بیان کرد: به نمایندگی از ۴۰ هزار مالک تاکسی فرسوده و ۳ هزار نفر از تاکسیرانانی که در فرانید نوسازی ثبت نام کرده‌اند یک مطالبه دارم که تمامی نهادهای ذی ربط و مسول گزارش دهند طی این مدت در سال ۱۴۰۰ برای رفع مشکلات نوسازی و ثبات وضعیت نوسازی چه اقداماتی انجام داده‌اند. سازمان تاکسیرانی شهر تهران یکی از مجریان نوسازی تاکسی است و نمی‌تواند ضابطه گذاری و سیاست گذاری کند چرا که صرفاً واسطه‌ای بین خودروسازی و بانک‌های عامل برای ارائه تسهیلات است.
محتشمی پور با بیان اینکه طبق تفاهم نامه با صندوق کارآفرینی امید و سازمان برنامه و بودجه کشور باید ۱۰ هزار فقره تسهیلات در سال ۱۴۰۰ ارائه شود، اضافه کرد: سازمان تاکسیرانی شهر تهران تمامی فراخوان‌های لازم برای ثبت نام متقاضیان را منتشر کرده است. ثبت نام اولیه به صورت غیرحضوری در دفاتر هماهنگی تاکسیرانی شهر تهران باتوجه به شرایط کرونا انجام شده است. سازمان تاکسیرانی طبق روش اجرایی تفاهم نامه مکلف است که این اطلاعات را جمع بندی و رانندگان را به صندوق کارآفرینی امید معرفی کند تا فرآیند تشکیل پرونده بانکی انجام و درنهایت به ایران خودرو معرفی شوند.
تشکیل پرونده ۳۳۵۰ راننده تاکسی برای دریافت وام ۹۰ میلیون تومانی
به گفته او؛ از ابتدای امسال تا امروز، ۳هزار و ۳۵۰ نفر از متقاضیان تسهیلات ۹۰ میلیون تومانی تشکیل پرونده داده‌اند و اطلاعات‌شان در سامانه نوسازی ستاد مدیریت حمل و نقل سوخت کشور ثبت شده و به صندوق کارآفرینی امید برای تشکیل پرونده معرفی شده‌اند.
معاون فنی و بهره برداری سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران با تأکید براینکه صندوق کارآفرینی امید طبق تفاهم نامه مکلف است که نسبت به تشکیل و تکمیل پرونده و معرفی به ایران خودرو اقدام کند، توضیح داد: در این خصوص تنها یک شعبه آن هم با همکاری سازمان تاکسیرانی در محل سازمان تاکسیرانی ایجاد شده تا رانندگان تشکیل پرونده دهند. این در حالی است که صندوق کارآفرینی امید موظف است فرآیند تشکیل پرونده را در سطح شعب شهر تهران عملیاتی کند. اما کل فرآیند بانکی این ۱۰ هزار فقره تسهیلات تنها در یک مکان آن‌هم در سازمان تاکسیرانی متمرکز شده است. به همین خاطر آمار روزانه پایین می‌آید چرا که ظرفیت پذیرش متقاضیان کاهش یافته است.
او با بیان اینکه روزانه ۱۵ تا ۱۷ نفر تشکیل پرونده می‌دهند، گفت: کمتر از ۱۲۰ روزکاری تا پایان سال باقی مانده است. به صندوق کارآفرینی امید اعلام شده است که با این وضعیت نمی‌توان شاهد تحقق اهداف سه جانبه بود و عقب ماندگی در اجرا پیش می‌آید.
معاون فنی و بهره برداری سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران در ادامه خبر داد: بالغ بر ۲ هزار نفر از تاکسیرانان بیش ازیک ماه نسبت به واریز سهم خود برای نوسازی اقدام کرده‌اند. این مبلغ در حساب صندوق کارآفرینی امید موجود است ۲ هزار نفر از تاکسیرانان مذکور چشم انتظار تکمیل پرونده توسط صندوق و معرفی به ایران خودرو هستند.
محتشمی‌پور ضمن اشاره به انجام برنامه ریزی نوسازی تاکسی‌های فرسوده در پایان هر سال، عنوان کرد: سعی می‌شود که در ابتدای هر سال این برنامه ریزی تجمیع، تدوین و اجرایی شود. برای سال ۱۴۰۰ بسته تسهیلات قرض الحسنه ۹۰ میلیون تومانی برپایه تحلیل درآمد و هزینه تاکسیرانان طراحی شده است. با همکاری سازمان برنامه و بودجه این تسهیلات عملیاتی شد.
درخواست تاکسیرانی برای واردات تاکسی‌های برقی
او با درخواست از مراجع دولتی و ذی ربط برای ثبات قیمت تاکسی در هر سال، گفت: باید ایران خودرو در کاربری تاکسی سالی یک بار قیمت تعیین کند. امسال در خرداد افزایش قیمت داشتیم و برپایه این افزایش قیمت، ارائه تسهیلات ۹۰ میلیون تومانی درحال انجام است اما افزایش قیمت مجدد موجب برهم خوردن تمام تهمیدات شهرداری و سازمان برنامه و بودجه برای نوسازی می‌شود.
معاون فنی و بهره برداری سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران در ادامه بیان کرد: هنوز خودرو هیبریدی و برقی در سطح کشور از زمان تصویب قانون توسعه حمل و نقل عمومی و تکلیف دولت در سال ۱۳۹۱، تولید نشده و اگر هم وجود دارد به صورت نمونه است. واردات تاکسی های هیبریدی و برتر نیز برخلاف تسویه موجود در قانون هوای پاک ممنوع شده است این در حالیست که وجود خودروهای موصوف به کاهش آلودگی هوا کمک بسیاری خواهد کرد.
او در پایان درخواست کرد که ارکان نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی در کشور بازنگری ویژه‌ای در عملکرد سال‌های اخیر داشته باشند.
نظر شما