نقش پدافند غیر عامل در رویارویی با ویروس کرونا

نهادینه سازی فرهنگ پدافند غیر عامل می‌تواند منجر به اولویت بخشی اقدامات مربوط در حوزه های عملیاتی شهر شود و تاب آوری را تا حد زیادی در همه لایه های شهری افزایش دهد.آنچه اهمیت این مهم را نمایان می سازد تقویت روحیه همکاری بین انواع دستگاه‌های اجرایی و پرهیز از هرگونه موازی کاری در جهت دستیابی به اهداف مهم ملی می باشد.

دراین گام وظیفه مهم و خطیری برعهده دستگاه‌های اجرایی در جهت ایجاد و یا تکمیل زیرساخت های مناسب ارتباطی،راهبری و نظارت بر روند برنامه های مربوطه، آموزش و کنترل و نظارت دائم می باشد.اما آنچه که می‌تواند منجر به تداوم برنامه ها و طرح های پدافند غیر عامل شهری گردد، بدون شک به روزرسانی داده ها و اطلاعات مربوطه و آموزش به هنگام کاربران و اثرگذاران این حیطه و برگزاری جلسات و نشست های پی در پی می باشد.

آنچه که امروزه کلان شهر تهران با عنوان یک معضل جدی با آن مواجه است عدم مستند سازی و همینطور عدم پایبندی به مدیریت دانش در بخش های اجرایی بوده که می تواند منجر به تشدید بحران‌ها و عدم مدیریت صحیح و به موقع گردد. بخشی از بحران های طبیعی همچون سیل، فرونشست، لغزش زمین و سونامی‌ها قابلیت پیش بینی نسبی دارد و می توان با حذف به موقع موانع و وضع قوانین آن را کنترل نمود و یا در هنگام بروز با ایجاد زیر ساخت های از قبل ایجاد شده تلفات جانی و مالی را به شدت کاهش داد. اما آنچه بشر از آغاز سال۲۰۲۰ میلادی با آن مواجه است(ویروس کرونا) نه وسعت جغرافیائی محدودی دارد و نه تا به امروز قابل کنترل بوده است اما در این بین کشورهائی بوده اند که با قرارگیری در مسیر شهر هوشمند توانسته‌اند هرچه بهتر و همین‌طور راحتر با این بحران مواجه گردند و آن را کنترل نمایند.

سازمان پدافند غیرعامل در برخی کشورها دارای عمری ۶۰ تا ۷۰ ساله هستند و در بسیاری از کشورهای جهان این مساله به برنامه‌های استراتژیک سیاسی و دفاعی تبدیل شده و در کشور ما نیز برای صیانت از منابع موجود در برابر تهدیدات، پدافند غیرعامل فعالیت خود را از سال ۸۲ آغاز کرده است و عمری قریب به ۱۷ سال دارد. با این حال در طرح جامع پدافند غیرعامل می بایست تمام فرصت‌ها و دارایی‌های استانی در کنار تهدیدات و چالش‌ها مورد تجزیه‌ و تحلیل قرار بگیرد.

آنچه در خصوص بیماری کرونا وجود دارد این است که از آنجایی که تاکنون واکسن و داروی مشخصی برای این بیماری پیدا نشده است رویکرد اساسی در پدافند غیرعامل شهری به جای درمان محوری باید مبتنی بر اقدامات بهداشت محور و همینطور بر آموزش مردم در جهت کنترل و کاهش این بیماری باشد.روند افزایشی تعداد درگذشتگان و خصوصاً ابتلا و فرسایش کادر درمان زنگ خطری است برای از دست دادن تعداد قابل توجهی از انسان های کارآمد که برای به بارنشستن آنان حداقل عمری ۳۰ساله در کنار هزینه‌های دیگر صرف شده است و خود می‌تواند اثرات سوء بی‌شماری برای کشور داشته باشد. این روند افزایشی مبتلایان و فوتی ها نشان از ضرورت توجه جدی به مقوله پدافند غیرعامل را روشن می‌سازد.همچنین برای این امر کاهش و یا کنترل وضعیت ترافیکی از دیگر گزینه‌هائی است که از اهمیت آن نمی‌بایست غافل شد.

در این بین شهرداری تهران به عنوان یکی از ارکان عملیاتی کلانشهر تهران همگام و همسو با سایر دستگاه های ذی‌ربط از آغازین روزهای شیوع ویروس کرونا(COVID۱۹) در جهت حفظ سلامت شهروندان و جلوگیری از هر گونه وقفه درخدمت رسانی به آنان با ضد عفونی و گندزدایی معابر، ناوگان حمل و نقل درون شهری (ایستگاه‌هاوتوقفگاه‌های مترو،تاکسی،اتوبوس و پایانه های ورودی شهری)، مراکز خرید و فروشگاه های شهروند و میادین میوه و تره بار توانسته است در راستای تدابیر ستاد مهار و مبارزه با کرونا، سازمان پدافند غیر عامل گام‌های مؤثری بردارد.

آنچه در این میان بیش از بیش اهمیت دارد، غافل نشدن از امر آموزش و مهارت افزایی است تا موجب افزایش حس تاب آوری شهری در مواجه با بحران های پیش بینی نشده گردد، در این بین رسانه‌ها می توانند نقش بی بدیلی در حوزه فرهنگ سازی ایفا کنند تا آرامش و آسایش ملی در گرو آموزش مجازی رقم بخورد و هم در سایه سایر موارد به عنوان کشوری دارای قابلیت مدیریت بحران، در سطح منطقه و جهان معرفی گردیم؛ در نهایت باید اذعان داشت پدافند غیر عامل تعیین کننده امنیت زندگی همه شهروندان است.