خرده‌نوشته‌های اربعینی(۲)/ نگهبانانِ پاکیزگی

محمدصالح سلطانی؛شهر| سلوک از ریشه‌ی "سلک" است. به‌معنای رفتن‌. گام‌برداشتن. نمی‌دانم چه رازی در "حرکت" هست که خدا برکت را در آن قرار داده. انسان با حرکت است که رشد می‌کند. با حرکت است که بزرگ می‌شود. با حرکت است که به بلوغ می‌رسد. شاید برای همین است که آیین اربعین بر اساسِ حرکت شکل گرفته. قوام زیارت اربعین بر رسیدن نیست؛ بر رفتن است. زائر از همان لحظه که پا در مسیر می‌گذارد زیارتش را آغاز کرده. در اربعین، همه‌ی طریق صحن حرم امام‌حسین‌ است و هر قدم، یکی از آداب زیارت. با این معنا، پیادهروی اربعین یک سلوکِ کامل است و جاده، یک معبد بزرگ؛ معبدی که "انسان" می‌سازد؛ از پسِ یک سلوکِ پیاده بر مدارِ تن‌های خسته و پاهای تاول‌زده.

دو/ باید هرچه زودتر برسیم به عمود ۸۳۳. وعده‌ آنجاست‌؛ در سوله‌ای وسط یک مجموعه‌ی درمانیِ بینِ راهی. قبل از ورود، موکب قدس را می‌بینیم. بنایی شبیه قبه‌الصخره را با نهایت زیبایی و دقت در این موکب ساخته‌اند تا از زوار میزبانی کند. طرح‌های گرافیکیِ ساده و رسا هم آن خبرِ قطعی را برای زائران بازگو می‌کنند: این‌که دیر یا زود، جاده‌ی نجف-کربلا به بیت‌المقدس می‌رسد و پیاده‌رویِ ما را به ارض موعود پیوند می‌زند. از کنار موکب قدس می‌رویم به سمت محل قرار. لباس‌ سبزِ فسفریِ بچه‌های پاکبان با نرمه‌بادِ کم‌جانِ جاده روی بند رخت‌های جلوی سوله تاب می‌خورد و نشان می‌دهد قرار است مهمان آن‌ها باشیم‌. جا باز می‌کنند و با عذرخواهی کنارشان می‌نشینیم. گشاده‌رو هستند و با لبخند میزبانی‌مان می‌کنند. برای حفظ پاکیزگی جاده آمده‌اند؛ داوطلبانه. شیفت‌بندی دارند و عمودها را بین خودشان تقسیم کرده‌اند. چندساعت کار می‌کنند و بعد می‌آیند اینجا به استراحتی و بعد دوباره کار. آن‌ها محافظانِ پاکیِ این مسیرند؛ مردانی با صورت‌های چروکیده و آفتاب‌سوخته که خدمت به زوار را فخر خود می‌دانند. دم آن کسی که واژه‌ی "پاکبان" را خلق کرد گرم! این واژه بهترین وصف برای این مردان سبزپوش است: نگهبانانِ پاکیزگی.

سه/ جاده‌ لبریزِ زائرهاست. پشت‌به‌پشت‌. قدم‌به‌قدم. صدای مداحی و نوحه‌خوانی از هر موکب شنیده می‌شود و به هم می‌آمیزد. از کریمی به ملا باسم، از فارسی به عربی‌؛ آن‌چنان‌که طعم‌ها در این مسیر به هم آمیخته‌اند. از شربت به چای و از فلافل به قیمه‌ی نجفی. طریقِ اربعین طریقِ همین هم‌آمیزیِ خوبی‌هاست. صدا در صدا و طعم در طعم و بو در بو و رنگ در رنگ و شوق در شوق. این مسیر، آبستنِ تولدِ "انسان" است؛ انسانِ گذرکرده از مرزها و یکرنگ‌شده با جاذبه‌ی نورِ آرمیده در سرزمینِ کربلا. آیینِ اربعین؛ محمل تولد آینده است، در دلِ مسیری که مهمانانش را از ناپاکی خالص می‌کند.

انتهای پیام/