در ایران قدیم، چنار، مظهر غنا و باروری و سرسبزی طبیعت و موجب برکت و نعمت بوده است؛ و اغلب این چنارها که در عصر صفویه کاشته شده بودند، درخت مراد تلقی میشدند و به اندازهای تنههای چنارهای کهن قطور شده بود که چند نفر اگر دستان خود را پیرامون آن دراز میکردند بهم نمیرسیدهاند.
از این جهت در دورههای پیش از قاجار و صفویه نیز در تهران، مردم چنار میکاشتند؛ اما، در این سالهای اخیر، در تهران، « توت»، جایگزین چنار شده است و در بزرگراهها و خیابانهای تهران، درخت توت میکارند. اتفاقی که بسیاری کارشناسان فضای سبز آن را کاری اشتباه میدانند. کاشت درخت توت در تهران کارشناسی شده نبود، چون هر شهر اقلیم خاص خودش را دارد و درختان توت در تهران خیلی زود آفت میگیرند. میوه درختان توت باعث کثیفی معابر و وجود سفیدبالکها میشود و در زمستان برگی ندارد که بخواهد جلوی آلودگی هوا را بگیرد که در این فصل به دلیل وارونگی، آلودگی به اوج میرسد.
کارشناسان سازمان فضای سبز میگویند: «توت یکی از درختان قدیمی تهران است.» اما مطالعات میدانی نگارنده، دلیل ایجاد توتستانهای غرب تهران در یک بازه زمانی خاص را اصلاحات ارضی دانسته و با توجه به این که درخت توت، درختی است که آن را وقف عام میدانند؛ یعنی هرکه آن را کاشت و نگهداری کرد لزوما صاحب آن نیست و این درخت متعلق به همه است، با این استدلال، زمینداران، اراضی خود را از بیم اصلاحات ارضی، به توتستان تبدیل کردند نه سازگاری درخت توت با اقلیم تهران. علاوهبراین، پدران و مادران ما، کاشت درخت توت را «صدقهی جاریه» هم میدانستند که تا سالها نفع یا شر آن به همهی اهالی تهران رسید.
نظر شما