سایر اخبار مهم
-
قرعهکشی هفته دوم مسابقه «شهردانی» انجام شد
مراسم قرعهکشی هفته دوم مسابقه «شهردانی» با حضور نمایندگان نهادهای نظارتی، در محل اداره کل رفاه تعاون و خدمات اجتماعی برگزار شد.
-
بازدید دانشجویان از پروژه مقاومسازی پل تقاطع بزرگراه شهید همت و رودخانه کن
جمعی از دانشجویان رشتههای عمران و معماری از پروژه مقاومسازی و بهسازی لرزهای پل تقاطع بزرگراه شهید همت و رودخانه کن بازدید به عمل آوردند.
-
راه اندازی خدمات حضوری «نوماند»؛ تسهیل دسترسی شهروندان به فرآیند بازیافت
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران با بیان اینکه طرح «نوماند» با ارائه خدمات حضوری در کنار خدمات هوشمند، امکان مشارکت گستردهتر شهروندان در بازیافت را فراهم کرده است گفت: از نیمه آذرماه سال جاری علاوه بر نرم افزار شهرزاد، خدمات نوماند و شارژ حساب شهروندی از طریق غرفههای بازیافت مستقر در سطح شهر تهران نیز با سهولت و انعطاف بیشتر در دسترس عموم قرار خواهد گرفت.
-
دریافت جایزه جهانی شهرهای زیستپذیر توسط شهرداری تهران
پروژه زیست محیطی شهرداری تهران موفق به دریافت بیست و دومین جایزه جهانی شهرهای زیست پذیر (LivCom) شد.
-
تقریظ رهبر انقلاب بر سه کتاب «هواتو دارم»، «مجید بربری» و «بیست سال و سه روز» منتشر شد
همزمان با ۳۰ آبان، روز «قهرمان ملّی» و سالگرد پیروزی جبهه مقاومت و پایان سیطره داعش، مؤسسه پژوهشی-فرهنگی انقلاب اسلامی، «رویداد ملّی قهرمان» و هفدهمین پاسداشت ادبیات جهاد و مقاومت را همراه با انتشار تقریظهای حضرت آیتالله العظمیخامنهای بر سه کتاب مربوط به شهدای جبهه مقاومت با عناوین «هواتو دارم»، «مجید بربری» و «بیست سال و سه روز» برگزار شد.
-
تقدیر استاد دانشگاه شریف از شهرداری تهران برای اهتمام در برقیسازی
دومین جلسه هماندیشی «تهران آینده، بهگشت مهارت و مدیریت» با عنوان برقیسازی حملونقل کلانشهری، امکانسنجی، الزامات و ضرورتها برگزار شد.
-
آغاز بودجهریزی سازمانها، شرکتها و مؤسسات شهرداری تهران
مدیرکل برنامهریزی، بودجه و کنترل عملکرد شهرداری تهران از آغاز فرآیند بودجهریزی سازمانها، شرکتها و موسسات تابعه شهرداری تهران برای سال ۱۴۰۴ خبر داد.
-
صدور بیشترین پروانه ساخت و ساز جهت نوسازی بافت فرسوده در منطقه ۱۴
شهردار منطقه ۱۴ از صدور بیشترین پروانه ساختوساز جهت نوسازی در بافت فرسوده این منطقه خبر داد.
مناطق
تهران
نماد تهران
حدود یک قرن پیش هنگامی که می خواستند از تهران نام ببرند و این شهر زیبا را معرفی کنند معمولا سردر باغ ملی به همراه نقارخانه ها، کاشی کاری ها و درهای بزرگی که داشت را به تصویر می کشیدند. این دروازه که به نام های دروازه میدان مشق، دروازه باغ ملی و سردر باغ ملی مشهور است آخرین دروازه تهران پایتخت ایران زمین است که بسیار ارزشمند می باشد. این دروازه که با ارتفاعی حدود 3 متر و 27 متر پهنا در خیابان امام خمینی (ره) واقع شده نماد و یادمانی از زمان قدیم می باشد که ساخت آن در سال 1304 هجری شمسی صورت گرفت. " طاق نصرتی به یادگار برای تصاحب قدرت توسط رضا خان میر پنج".
اولین میدان شهر
میدان توپخانه میدانی بزرگ و مستطیل شکل است که در مرکز شهر تهران قرار دارد. در واقع این میدان در میان دیوار خارجی ارگ و دیوارهای قورخانه واقع شده و موجب می شود که شش خیابان اصلی شهر و پاسگاه های متعدد پیاده نظام به یکدیگر متصل شوند و دسترسی داشته باشند. از این رو هر کسی که در شهر تهران بخواهد به هر منطقه ای برود میدان توپخانه نقطه ای بسیار سر راست و ساده است.
میدان توپخانه تا قبل از تاجگذاری ناصر الدین شاه قاجار به صورت یک زمین مسطح در پشت ارگ سلطنتی بود که در اختیار مشق نظام قرار داشت. در زمان فتحعلی شاه وی به دلیل نزدیکی زمین به ارگ دستور صادر نمود که برای نگهداری توپ ها و اداوت نظامی از این زمین استفاده نمایند. اما امیرکبیر با این موضوع مخالفت کرد و با دانش و اندیشه خاصی که داشت دستور داد که ساخت و سازهایی در این زمین و منطقه انجام شود. در واقع چون امیرکبیر مدتی قبل به مسکو و استانبول سفر کرده بود می دانست که میدان مرکزی در این شهرها چه اهمیت و نقشی دارد ، به همین دلیل تصمیم گرفت که ساخت و سازهایی در آن انجام شود.
با گذشت زمان و توسعه شهر تهران میدان توپخانه به مرکز شهر تبدیل گردید به طوری که مرکز تجمعات مردمی شده بود. البته وجود بناهای حکومتی در این میدان و فاصله کمی که با ارگ سلطنتی داشت نیز از دیگر دلایلی بود که مردم میدان توپخانه را برای تجمعات انتخاب می کردند. اوایل فقط جشن های رسمی ایران و مراسم های آتش بازی در این میدان اجرا می شد اما در دوران مشروطه شاهد یکی از مهم ترین وبزرگ ترین اعتراضات مردمی بود. به طوری که نخستین حمله استبداد طلب ها به مشروطیت در همین میدان اتفاق افتاد. از دیگر اتفاقات مهم میدان توپخانه در آن برهه زمانی می توان به واقعه توپخانه پس از به توپ بستن مجلس اشاره نمود.
میدان توپخانه در دوره پهلوی وارد دومین دوره تاریخی خود گردید و در این دوره از آن بیشتر به منظور کارهای اداری استفاده می کردند. از این رو تلگراف خانه مرکزی و ساختمان شهرداری تهران را به ترتیب در بخش جنوبی و شمالی میدان ساختند. اما وجود این دو ساختمان مهم موجب شد که میدان توپخانه در جریان 28 مرداد ماه به معبر اصلی کودتاچیان تبدیل شود. به طوری که مردم سه روز قبل از کودتا با آمدن به میدان توپخانه مجسمه رضا شاه را انداختند و به زیر آوردند.
هر چند که پهلوی تلاش های فراوانی نمود که این میدان مرکزیت خود و کاربری سیاسی که دارد را از دست دهد اما با این وجود میدان توپخانه همچنان در جریان پیروزی انقلاب اسلامی دارای نقش و جایگاه خاصی بود. امروزه این میدان در مرکز تهران نیست و به اندازه قبل کاربردی نمی باشد اما با این وجود به دلیل آنکه دو بخش جنوبی و بازار تهران را به بخش شمالی متصل می کند دارای اهمیت ویژه ای است و از مهم ترین مناطق شهر تهران محسوب می شود.
اولین خیابان
شکل گیری و ساختار شهر تهران از همان ابتدا که روستایی کوچک بود و بعد به شهر تبدیل شد به صورت بدون خیابان بود. در واقع این شهر تا قبل از سال 1247 هیچ خیابانی نداشت و تنها دارای چهار محله اصلی بود. این محلات که سنگلج، اودلاجان، بازار و ارگ نام داشتند تشکیل دهنده شهر تهران بودند و فقط از طریق کوچه ها و گذرها از یکدیگر تفکیک شده بودند.
ناصر الدین شاه در سال 1247 تصمیم گرفت در شهر تهران بلند ترین ساختمان را بسازد و بخش شرقی کاخ سلطنتی را برای احداث این بنا در نظر گرفت. به طور دقیق تر کنار خندق شرقی برای ساخت و ساز انتخاب شد و به همین منظور روی خندق را پوشاندند و خیابانی بر روی آن ایجاد گردید. مسئولیت رسیدگی به امور این خیابان به شاه امین حضور سپرده شد. وی در سال 1251 شمسی دستور پر نمودن خندق را صادر نمود و به این ترتیب خیابان ناصری ایجاد شد. این خیابان در دو طرف با کاشت درخت های چنار بسیار زیبا شده بود و به مرور مورد توجه مردم قرار گرفت.
مریض خانه تهران
حدود 150 سال پیش در تمامی شهرهای ایران جوب های آلوده و مملو از آشغالی وجود داشت که موجب بیماری ها و امراض گوناگونی شده بودند. در تهران نیز همین شرایط حاکم بود به طوری که گاهی اوقات بیماری ها به حدی اوج می گرفت که اکثر مردم شهر به آن ها مبتلا می شدند. از این رو نیاز بود برای جلوگیری از آلودگی و انتشار بیماری های واگیر در تهران بهداری ایجاد شود. در همین راستا و برای رسیدگی به این مشکل در 150 سال پیش مجلس حفظ الصحه عمومی در تهران تشکیل گردید که در واقع این مجلس اولین نهاد بهداشتی عمومی در تهران و ایران محسوب می شد و به این ترتیب اولین تلاش ها در جهت حفظ سلامت عمومی مردم در کشور صورت گرفت.
مدت طولانی تهران فقط یک شفاخانه در مرکز شهر داشت که دقیقا در گوشه جنوب شرقی ارگ روبروی جلوخان مسجد شاه (امام) واقع شده بود. این شفاخانه به صورت مربعی شکل ساخته شده بود و مساحتی بالغ بر 1000 متر داشت. در زمان اولین شاهان قاجاراین مرکز به صورت سنتی به درمان بیماران می پرداخت و توسط حکیم باشی اول و تعدادی از دستیاران اش اداره می شد. اما با گسترش تهران این سبک معالجه نمی توانست بر طرف کننده نیاز شهر باشد.
در واقع تهران نیازمند مریض خانه ای بود که به شیوه مدرن بتواند به درمان و معالجه بیماران بپردازد. این موضوع به یکی از دغدغه ها و آرزوهای میرزا تقی خان تبدیل شده بود که بعد از مرگ وی تحقق یافت. او در سفر به روسیه و عثمانی چنین مریض خانه هایی را مشاهده کرده بود که چگونه طبیبان آن ها می توانند سخت ترین بیماری ها را با حب و سوزن شفا دهند. از این رو تصمیم گرفت مکانی در کنار دارالفنون را به طبیبان فرهنگی و طبیبانی که فرنگ رفته اند اختصاص دهد که این طبیبان ضمن تدریس در مدرسه مبارکه بتوانند به درمان بیماران نیز بپردازند. همچنین امیر کبیر نیز در جهت حفظ سلامت جامعه و مردم مایه کوبی اطفال را اجبار نموده بود و جریمه سختی را برای والدینی که از این کار سرباز می زدند در نظر می گرفت.
اولین استادیوم ورزشی
در سال 1318 نخستین استادیوم ورزشی در تهران ساخته شد. زمینی در شمال شرق تهران برای این منظور در نظر گرفته شده بود. مالک زمین با این شرط آن را برای ساخت استادیوم ارائه کرده بود که نام اش را بر روی آن بگذارند و به این ترتیب تا سال 60 نام امجدیه بر روی این ورزشگاه قرار داشت. توسعه ورزش های عمومی و حرفه ای در طی سال های 1306 تا 1316 موجب راه اندازی این استادیوم شد. در ساخت این بنا افراد مختلفی نقش داشتند که یکی از آن ها میر مهدی ورزنده نام داشت.
مدرسه ای برای تمام فصول
امیر کبیر همانند عباس میرزا دارای نیت صد ساله بود. او این موضوع را در راه چهل روزه تهران به تبریز در مهرماه سال 1227 به گوش ناصر الدین شاه جوان رساند که پدر بزرگ اش تنها یک وصیت داشت و آن هم ساخت دارالفنون بود.
دارالفنون تهران اولین مدرسه مدرن ایرانی بود که در ابتدا خیابان ناصر خسرو با تلاش های فراوان امیر کبیر ساخته شد و بالغ بر چندین میلیون پسر ایرانی در آن به تحصیل پرداختند. این مدرسه موجب شد که پزشکان، ریاضیدانان، وکیل، وزیر، نویسنده و هنرمندان بسیاری به تاریخ معاصر ایران افزوده گردد. این مرکز علمی که 168 سال از عمر آن می گذرد نام میرزا تقی خان امیر کبیر را برای همیشه به همراه خواهد داشت و بسیار ارزشمند است. مدرسه دارالفنون دومین مدرسه مدرن در آسیا محسوب می شود. این مرکز علمی بیست سال قبل از ساخت دارالفنون توکیو و سه سال پس از ساخت دارالفنون استانبول تاسیس و افتتاح گردید.
تهران و سینماتوگراف
در سال 1283 همجری شمسی برای نخستین بار اولین سالن سینما در ایران با تلاش صحاف باشی در خیابان چراغ برق تهران افتتاح گردید. سینما یا سینماتوگراف که 10 سال قبل توسط براداران لومیر اختراع گردید توانست همانند عکاسی و چراغ برق نظر شاهان قاجاری را به خود جلب نماید و راهی ایران و تهران شود. البته نخستین دستگاه سینماتوگراف توسط مظفرالدین شاه وارد ایران شد. این دستگاه در 21 شهریور ماه سال 1280 شمسی از دروازه گمرک تهران ترخیص گردید و توسط صحاف باشی به تهران منتقل شد.
البته حدود سه سال طول کشید که دستگاه سینماتوگراف به اولین سالن سینما در تهران راه یابد. میرزا ابراهیم خان صحاف باشی نخستین سالن سینما تهران و ایران را در سال 1283 در خیابان برق تهران افتتاح نمود که با سومین و آخرین سفر مظفرالدین شاه به فرنگ مصادف گردید. این سینما به سینما خورشید شهرت یافت و در آن فیلم های کمدی کوتاهی به صورت مرتب و پشت سرهم به نمایش در می آمد.
موزه مخصوصه
این موزه در یکی از سالن های کاخ اصلی گلستان با نام موزه مخصوصه فعالیت خود را آغاز نمود که از آن به عنوان یادگاری از سفر ناصرالدین شاه به فرنگ یاد می کنند. هر چند که سفرهای ناصرالدین شاه به فرهنگ هزینه های بسیاری برای مملکت داشت اما سوغاتی های فراونی به همراه داشت که از جمله آن ها می توان به موزه اشاره نمود. نخستین موزه در تهران کاخ گلستان به عنوان موزه ملی ایران حاصل همین سفرهای ناصرالدین شاه به فرنگ بود.
هنگامی که چهارمین شاه قاجار سفرهای خود را به فرنگ آغاز نمود مشاهده کرد که در فرنگ اشیا قدیمی و آنتیک را در خانه هایی نگهداری می کنند و در معرض نمایش قرار می دهند تا سایر مردم بتوانند به بازدید از آن ها بروند. موزه لوور به قدری توجه او را به خود جلب نمود که تصمیم گرفت به محض بازگشت به ایران موزه ای را برپا نماید. وی به محض برگشت به ایران یکی از اتاق های کاخ سفید را با لوازم گران قیمت و با ارزشی مانند چند دست مبل لویی شانزده، آینه های بزرگ، پرده های مخمل، چند قطعه قالی پیشکش شده از سوی سلطان عبدالحمید پادشاه عثمانی، مجسمه های برنزی و طلا و .. تزئین نمود و این موزه به نام موزه مخصوصه مشهور شد.
هتل بزرگ پایتخت
اولین هتلی که در تهران تاسیس گردید گراند هتل لاله زار نام داشت. از این هتل امروزه به عنوان انبار استفاده می کنند. این هتل مدرن در ذهن همه مردم ایران به نام گراند هتل ماندگار شده است. مهاجر قفقازی به نام باقر اوف در میانه لاله زار این هتل را به نام خود ثبت نمود و از آن پس مشهور گردید. تا پیش از افتتاح گراند هتل، هتلی در تهران وجود نداشت و مسافرانی که به پایتخت ایران سفر می کردند معمولا در کاروانسراهایی که در نقاط مختلف شهر وجود داشت یا خانه های اجاره ای اقامت پیدا می کردند. سران و ماموران فرنگی نیز در سفرهای خود به تهران در سفارت خانه ها یا اقامت گاه های شمال تهران سکونت داشتند. در گذشته در تهران حتی یک مسافرخانه نیز وجود نداشت که مسافران بتوانند از آن استفاده نمایند و چند روزی در این شهر اقامت داشته باشند.
اولین ساختمان چند طبقه
در سال 1244 برای اولین بار یک ساختمان چند طبقه در تهران و در ضلع شرقی کاخ گلستان ساخته شد که شمس العماره یا ساختمان خورشید نام گرفت. روایاتی وجود دارد که ناصر الدین شاه قاجار، نظام الدوله معیر الممالک معمار سلطنتی و دامادش را فراخوانده و با نشان دادن چندین عکس به آن ها خواستار ساختمانی چند طبقه بوده است به طوری که از بالای آن بتواند بر تمام تهران اشراف داشته باشد. معیرالممالک نیز برای اجرای این دستور زمینی را در شرق ارگ سلطنتی و کنار مطبخ شاهی در نظر گرفته است. بخشی از حندق قدیم پشت ارگ نیز جز همین زمین بود که با ساختن بنای شمس العماره این خندق به خیابان ناصری تبدیل گردید.
این متن اشاره ای مختصر و کوتاه به داستان تولد شمس العماره یا همان آسمان خراش تهران که در سال 1244 شمسی (1282 قمری) احداث گردید داشت.