به گزارش شهر، تکمیل خطوط فعلی و احداث خطوط جدید مترو جدا از تمام مشکلات و موانع اجرایی از قبیل وجود معارض و تامین زمین، به بودجه هنگفت و قابل‌توجهی هم نیاز دارد؛ به‌طوری که با نرخ امروزکالا و خدمات مربوطه، بودجه ساخت و تکمیل ۴خط جدید حدود ۳۰۰هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود و اگر هزینه‌های تجهیز خطوط را نیز درنظر بگیریم، به رقمی حدود ۳۳۰هزار میلیارد تومان می‌رسیم که برای سیستم و نظام مالی شهرداری تهران، مبلغ بسیار کلان و درشتی محسوب می‌شود و با درنظر گرفتن تورم سالانه و حتی ماهانه کشور، قطعا این میزان بودجه در سال‌های آینده و ماه‌های آتی افزایش قابل‌توجهی پیدا می‌کند.
برای درک بهتر این موضوع، آمار و ارقام مربوط به هزینه‌های ساخت هر کیلومتر از خطوط مترو درسال ۱۴۰۲ را بررسی کرده و آن را با اعداد و ارقام سال گذشته (۱۴۰۱) مقایسه می‌کنیم؛ این قیاس یک‌ساله از افزایش سرسام‌آور و چند برابر شدن هزینه‌های ساخت مترو حکایت دارد. هزینه‌های توسعه شبکه مترو از چند بخش و آیتم اصلی شامل حفاری و احداث تونل غیرمکانیزه (یا حفاری و احداث تونل با دستگاه حفارمکانیزه TBM)، ساخت کیوسک و ایستگاه، روسازی، هواکش و خروجی اضطراری، دپو و پارکینگ، ریل سوم، تامین توان برقی، سیگنالینگ و تهویه ویژه تشکیل می‌شود. در سال‌جاری هریک از این موارد نسبت به سال قبل بین ۳۰تا ۵۲درصد افزایش هزینه داشته است. محسن هرمزی، مدیرعامل شرکت متروی تهران در این رابطه می‌گوید: «با توجه به اینکه در ساخت و توسعه خطوط مترو صحبت از ارقام چندصد میلیارد تومانی در میان است، افزایش ۳۰تا ۵۲درصدی هزینه‌ها در اجرای یک پروژه، پول درشت و قابل‌توجهی می‌شود. به شکل دقیق‌تر، احداث و تجهیز یک کیلومتر مسیر تونلی مترو به همراه ساخت یک ایستگاه و تامین یک رام قطار، به نرخ امروز رقمی بین ۲۵۰۰ تا ۲۷۰۰ میلیارد تومان هزینه دربر دارد که درنتیجه می‌توان گفت با کل بودجه یک‌سال شهرداری تهران، نهایتا می‌توان ۳۰کیلومتر مترو ساخت و تجهیز کرد.
کاهش هزینه‌ها تا ۲۵درصد
در چنین شرایطی که نه می‌توان توسعه و تجهیز شبکه خطوط مترو را متوقف کرد و نه هزینه‌های آن را با اتکا بر بودجه نقد شهرداری تهران تامین کرد، شهرداری و شرکت مترو ۲نوع رویکرد و برنامه اصلی را در پیش گرفته‌اند. هرمزی می‌گوید: «اولین رویکرد، حرکت به سمت بهره‌مندی بیش از پیش از فناوری‌های روز دنیاست؛ یکی از این روش‌ها، اجرای حفاری مکانیزه با دستگاه حفار مکانیزه (TBM) است. همچنین استفاده از روش حفاری مکانیزه می‌تواند هزینه‌های ساخت را ۲۰تا ۲۵درصد کاهش دهد. دومین آیتم، به‌کارگیری مصالح نوین به جای مصالح سنتی و مرسوم است. اعمال این امر هم حدود ۵درصد کاهش هزینه ساخت را به‌دنبال خواهد داشت. همچنین با اصلاح روش‌های لاینینگ، ۱۵تا ۲۰درصد هزینه‌های ساخت مترو کاهش پیدا می‌کند.»
روش‌های جدید تأمین منابع مالی
با اتکا به بودجه نقد شهرداری تهران، امکان توسعه سریع شبکه خطوط متروی پایتخت وجود ندارد و باید به‌دنبال روش‌های نوین در تامین منابع مالی بود؛ یکی از روش‌های نوین تامین منابع مالی، تهاتر املاک یا همان بودجه غیرنقد است. استفاده از توان بخش خصوصی و جذب سرمایه‌گذاران این صنف هم مورد دیگری است که می‌شود پروژه‌های ساخت‌وسازی شبکه متروی تهران و دیگر ابرپروژه‌های شهری را با تکیه بر آن پیش برد. اجرای طرح TOD (توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی) و همچنین استفاده از ظرفیت مجتمع‌های ایستگاهی راهکارهای بعدی است که می‌توان از طریق آنها منابع مالی جدیدی برای پروژه‌های توسعه‌ای مترو و دیگر پروژه‌های عمرانی کلان پایتخت تعریف کرد.
منبع: همشهری
انتهای پیام/
نظر شما