به گزارش خبرنگار شهر؛ چهارمین جلسه هم‌اندیشی "تهران آینده، بهگشت مهارت و مدیریت به همت دانشگاه علمی-کاربردی شهرداری تهران، با همکاری هیئت‌های اندیشه‌ورز و با هدف بهبود روش‌ها و برنامه‌های مجموعه مدیریت شهری با موضوع " چشم‌انداز آینده ایمنی و آتش نشانی در شهر تهران" با حضور اساتید این حوزه و آتش‌نشانان برگزار شد.
در چهارمین هم‌اندیشی تخصصی، به آسیب شناسی صحیح و بررسی راهکارهای اجرایی با تکیه بر روش‌ها و تجربیات نوین جهانی پرداخته شد. مسعود ندافان رییس موسسه آموزش عالی علمی کاربردی شهرداری تهران در مقدمه این نشست گفت: سلسله نشست‌های تخصصی "تهران آینده، بهگشت مهارت و مدیریت" با اتکا بر هویت ذاتی دانشگاه علمی کاربردی شهرداری و با هدف بهبود روش‌ها و برنامه‌های مجموعه مدیریت شهری با نگاه به آینده و هم‌سو با سیاست کلان شهرهای بزرگ جهان در مسیر پیشرفت برنامه ریزی شده است.
وی افزود: در این نشست ها با نگاهی علمی و کاربردی به موضوعات کلان جهانی در حوزه مدیریت شهری ضرورت‌ها و الزامات حرکت در مسیر ارتقای مهارت‌های مدیریتی و واکاوی تجارب جهانی رابررسی کرده و با استفاده از دانش تخصصی اساتید این حوزه به راهکارهای علمی و عملی حل مسئله می پردازیم.
ندافان ادامه داد: در چهارمین هم‌اندیشی تخصصی چشم انداز آینده ایمنی و آتش نشانی در شهر تهران را به عنوان موضوعی مهم و بحرانی در کلان شهر تهران به بحث و گفت و گو می نشینیم تا با آسیب شناسی صحیح و بررسی راهکار های اجرایی و با تکیه بر روش‌ها و تجربیات نوین جهانی به نتیجه ای مثمر ثمر در حوزه سیاست‌گذاری شهری برسیم. حضور اساتید خبره دانشگاهی و مدیران دست‌اندرکار حوزه ایمنی و شهرسازی در این نشست نقطه قوتی است که می تواند چشم اندازهای روشنی را بر اساس پژوهش های مدون و روش های کارامد در حوزه قانونگذاری ایجاد کند و چراغی باشد در مسیر مدیران و سیاست‌گذاران در راهی پر چالش برای فردای روشن در آینده نظام مدیریت کلان شهری.
رحمت اله‌زاده، رئیس مرکز علمی کاربردی آتش نشانی، ایمنی شهرداری تهران در ادامه این نشست گفت: ما در حوزه آینده نگاری نگاهی به آینده نگاری شهری داریم که علم تفکر درباره آینده شهر است. همانطور که ما در سازمان آتش نشانی پژوهش‌هایی درباره آینده نگاری انجام دادیم. ما باید بر اساس روندهایی موجود تصمیاتی برای آینده شهر بگیریم. تصاویر ذهنی ما برای آینده شهر می‌تواند مطلوب و نامطلوب باشد. ما درباره آینده آتش نشانی و ایمنی نمی‌توانیم تک بعدی نگاه کنیم؛ یعنی موضوعات متفاوتی آینده این شهر را در این حوزه می سازد. باید در آتش نشانی تهران سندی بنگاریم که پیش بینی کنیم در ده سال آینده چه اتفاقاتی برای ما خواهد افتاد که طبق آن اقدامات خود را برنامه ریزی کنیم. ما این نشست را ایجاد کردیم که قدمی باشد برای اتصال ما به دانشگاه، شرکت های دانش بنیان و محققین. ما قرار است در آینده آتش نشانی به کجا برسیم. در پایان سندی که مطالعه شده محورهای ۱۲ گانه ابعاد و چالش های مدیریت ایمنی را بررسی کردیم. یکی از فاکتورهای اصلی آینده صنعت ساختمان است؛ ما اقداماتی در سازمان آتش نشانی پژوهش با نگاهی به آینده و حوزه ایمنی آتش نشانی انجام دادیم، مثل برگزاری مراسمات هفته پژوهش.
محمدحسین بوچانی، رئیس هیات اندیشه ورز موسسه علمی-کاربردی شهرداری تهران درباره چشم انداز این نشست خاطرنشان کرد: در آینده‌ای که به سرعت به طرف ما حرکت می‌کند اگر در بخش آموزش شهروندی بسترهای کافی را آموزش ندهیم بهره وری کمی خواهیم داشت. پیگیری مهم تر از هرچیزی است؛ نکته‌ای که باید به آن در این نشست بپردازیم این است که برای پیشگیری از وقوع فاجعه در آینده چه کنیم. باتوجه به مقتضیات شهری و روستایی ایران ابر مسائل حوزه ایمنی کدام است؟ باید این را طبقه بندی و فهم کنیم. متراکم سازی از یک سو و بلندمرتبه سازی از سوی دیگر در نظام شهری در حال گسترش است. همچنین آیا واقعا بنا مانند خودرو به دو وجه بیمه ای احتیاج می تواند داشته باشد؟ ساختمان ها همه باید توسط مدیریت بحران و آتش نشانی مانتیورینگ بشوند.
قدرت‌اله محمدی مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران در ابتدای این نشست گفت: با جسارت می‌گوییم که ساختار ایمنی منسجمی در کشور وجود ندارد. این روزها واژه ناترازی را بسیار می‌شنویم؛ ناترازی ایمنی هم در بسیاری از بخش‌ها داریم.
وی با بیان اینکه ریشه همه مشکلات در فرهنگ سازی است، اظهار کرد: ما همگی درگیر این عدم فرهنگ سازی هستیم. صفحات مجازی را که باز می‌کنیم دنیایی از مطالب را پیش رو داریم ولی یک مورد در مورد ایمنی جان مردم وجود ندارد. هفته پیش یک حریق در کشور غنا اتفاق افتاد که شباهت زیادی به آتش سوزی بازار تهران داشت. ناترازی در حوزه ایمنی، جمعیت زیاد، ترافیک، مهاجرین و … باعث عدم کنترل رفتار حریق می‌شود. رفتار حریق نسبت به ۱۰ سال پیش، ۱۸۰ درصد رشد کرده است. آتش نشان باید زیر ۵ دقیقه به محل برسد در غیر این صورت جواب نمی‌گیریم.
محمدی با تاکید بر اینکه هیچگونه استاندار پایه حریقی پیرامون کالاها و اجناس وجود ندارد، خاطرنشان کرد: در کره جنوبی تمهیدات ویژه‌ای برای اطفا حریق لحاظ شده است. در ساختمان های بلند مرتبه اتاق‌های خاموش کننده وجود دارد، در چهار راه‌ها خاموش کننده نصب شده است و این نشان از پذیرش فرهنگ از سوی مردم و مسئولین وجود دارد. اگر بودجه کشور را ورق بزنیم متوجه می‌شویم که هیچ بخشی از بودجه ریزی ما اصلا معطوف به ایمنی نیست. پلاسکو ۴۰ سال بود که کارش را انجام می‌داد ولی در یک صبحی چنین اتفاقی افتاد. اگر آن اتفاق نمی‌افتاد الان هم کسی به فکر ایمنی آن نبود.
مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران گفت: در سال ۱۴۰۲، ۵۵ هزار ماموریت برای شهر تهران ثبت شده و این نشان از وضعیت نگران کننده پایتخت دارد. باید مسئولین را پای کار بیاوریم تا به ما در راستای ایمنی شهروندان کمک کنند. نباید این ناترازی در تهران وجود داشته باشد؛ این به دلیل عدم توجه به مسئولیت‌های اجتماعی است. امیدوارم هیچ حادثه‌ای در زندگی روزمره نداشته باشیم.
غزال راهب، رییس مرکز تحقیقات راه مسکن شهرسازی در چهارمین جلسه هم‌اندیشی چشم انداز آینده ایمنی و آتش نشانی شهر تهران نیز در ادامه گفت: وجود ایستگاه‌های آتش نشانی جزو شاخصه هایی بود که شهروندان در صورت مشاهده این مراکز در نزدیکی محل زندگیشان احساس راحتی بیشتری به آنها دست داده است. موضوع مهمی که به آن پرداخته شده ارتباط با صنعت و تولید مصالح ساختمانی که بتواند حریم ایمنی را حفظ کند.
وی با بیان اینکه مسئله آتش در شهرها و توسعه شهری بخش عمده ای از ناترازی‌های ما را پوشش می‌دهد، اظهار کرد: اثرگذارترین استاندارد در این حوزه حدود ۷ شاخص رباره استقرار ایستگاه‌های آتش نشانی را شامل می‌شود. البته باید بافت‌های ناایمن را بررسی کنیم تا بتوانیم به شناختی بهتر به پایتخت برسیم. قرارگیری در کنار اماکن پرخطر، عدم مکان یابی صحیح اماکن پرخطر، دسترس پذیری بافت‌ها، مکان‌یابی ساختمان‌های بلند، پوشش‌های گیاهی و وقوع خشکسالی و تراکم ساختمان‌های ناایمن و … باعث ایجاد بافت‌های پرخطر می‌شود.
راهب با تاکید بر اینکه ما نیاز به ایجاد ضوابط و اصلاحاتی برای شناسایی بافت‌های پرخطر داریم، خاطرنشان کرد: در ساختمان‌های بلند ضوابط ایمنی در برابر آتش به راه‌های ضد حریق ختم شده و به مسایلی که بتواند باعث ایجاد استقرار ایستگاه‌ها بشود هنوز ورود کردیم. یکی از ضرورت‌هایی که وجود دارد این است که بافت‌های ناایمن را طبقه بندی و شناسایی کنیم. ایراد استفاده از روش‌ها و متدهای موجود این است که در حد نظری است و ما نیاز به یک ساختار سازی جدی در این حوزه داریم. همچنین شکل گیری محله‌ها و شهرک سازی‌ها باعث شده تا ضریب ایمنی در این بازه‌ها پایین باشد. برای اینکه این اتفاقات باعث بروز فجایع نشود نیاز به یک ورود جدی داریم. همچنین خدمات زیربنایی و روبنایی در این محلات وجود ندارد.
در ادامه بهروز بهنام، دانشیار دانشگاه صنعتی امیرکبیر و رئیس دانشکده مهندسی، عمران و محیط زیست به منظور بررسی نتایج مدل سازی آتش سوزی بعد از زلزله شهر تهران به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: از جمله سیاست‌های مدیران شهری این است که برای مقابله با زلزله‌های پر خطر اقداماتی را در دست کار قرار بدهند. در مورد زلزله تهران مدل های مشخص است و می‌دانیم شکل آسیب به چه صورت خواهد بود. قطر برخی از ساختمان های مهم مانند هتل اولین، بانک مرکزی، کتابخانه ملی و بزرگراه صدر دقیقا از روی گسل رد می‌شود.
وی با بیان اینکه یکی از خطرات ممکن همزمانی آتش سوزی با زلزله است، اظهار کرد: این اتفاق به دلایل مختلفی روی می‌دهد که ریشه در اتصالات برقی دارد. بعد از شروع آتش سوزی باید آتش را مدل کنیم. باید بتوانیم همزمان زلزله و آتش سوزی را مدل سازی و در نهایت مسئله را مدیریت کنیم. برای این مدل سازی باید اطلاعات مرتبط با گسل‌ها و بافت شهری را شناسایی کنیم. همچنین در این امر به پارامترهایی مانند سرعت و جهت باد و سرعت ماشین های آتش نشانی باید توجه بشود.
بهنام با بیان اینکه شهر تهران ۴ گسل اصلی دارد، گفت: مجموعا می توان ۱۴ سناریو برای وقت زلزله در تهران در نظر بگیریم. هر کدام از این سناریوها را ۳۰ بار بررسی کردیم. در این مدل سازی به بررسی شبکه گاز، تلفات، سرعت ماشین های آتش نشانی و مسیرهای شهری پرداختیم. همچنین تعداد آتش‌سوزی ها بسیار متنوع است. ۸۶۰ آتش سوزی به صورت همزمان در شهر تهران همزمان در صورت بروز زلزله ضریب بالا خواهیم داشت و اتفاقی که در زلزله سانفرانسیسکو افتاد اینجا هم رخ خواهد داد. تعداد زیادی از مردم پایتخت در همان دقایق اولیه در اثر دود کشته خواهند شد.
دانشیار دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: در این مدل سازی ما این را در نظر گرفتیم که شبکه گاز پایتخت منفجر نخواهد شد که این غلط است و قطعا بخشی از آن منفجر خواهد شد. همچنین انتشار سموم از سمت کهریزک، انفجار پالایشگاه نفت تهران، مخازن سوخت در جنوب پایتخت و مخازن سوخت شهران و لویزان از جمله مشکلاتی است که در مدل سازی ما لحاظ نشد. در نهایت تمام سناریوی ما نشان می‌دهد که اگر آتش سوزی تا ۱۷ دقیقه طول بکشد همه شهروندان کشته خواهند شد.
اسمعیل زیارتی نصرآبادی مدیرکل دفتر هماهنگی عمرانی و خدمات روستایی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور نیز از دیگر مدعوین این نشست بود که در ابتدا با بیان اینکه ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که همه چیز در حال تحول و تغییر است، خاطرنشان کرد: پس ما باید این را بررسی کنیم که در دنیای در حال تغییر کنونی ما مبتنی بر این تغییرات کار آتش نشانی را پیش می‌بریم یا روال سنتی را دنبال می‌کنیم. در حال حاضر در پهنه جغرافیایی کشور ۱۴۳۰ شهر داریم و فرض را بر این می‌گذاریم که کاملا خدمات ایمنی را ارائه می‌کنند که اینگونه نیست.
وی ادامه داد: بسیاری از ایستگاه‌های آتش نشانی سطح کشور یا تعطیل است یا با یک شیفت کار می‌کند. پس کشور را جزیره‌ای مدیریت کردیم و بهترین عملکرد فقط شهرداری تهران است. در بسیاری از مناطق که بین روستاها ده‌ها کیلومتر است مشخص نیست عهده دار آتش سوزی چه کسی است. با این رویکرد، قوانین موجود، فقدان منابع مالی و عدم توجه به مطالبات آتش‌نشانان باعث بروز فاجعه در صورت آتش سوزی خواهد شد. درواقع ادامه روندهای پیشین منجر به نتایج پیشین می‌شود.
زیارتی نصرآبادی با بیان اینکه در طرح ارائه شده از سوی ما اجرای مدیریت یکپارچه آتش نشانی یکی دو دهه طول می‌کشد اما اثرگذار خواهد بود، گفت: مسئولیت ساختمان ناایمن، راه‌های مواصلاتی، شکل گیری ستاد ملی مدیریت آتش، الزام مالکین به اخذ گواهی معتبر از سازمان های آتش نشانی، الزام به نصب خاموش کننده های استاندارد در وسایل نقلیه داخلی و وارداتی و … از اهم اقداماتی است که در طرح بررسی شده است.
علیرضا فلاحی استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی مهمان دیگر این نشست بود که برای نگاه به معماری و شهرسازی هوشمند در آینده به سخنرانی پرداخت و گفت: معماری هوشمند فانتزی به نظر می‌آید اما باید یک برنامه استراتژیک برای این امر داشته باشیم. دو کلیدواژه پندار ایمنی و تصور خطر از محورهایی است که باید در این نشست به آن اشاره کنیم. باید ببینیم که این دو کلیدواژه چگونه هستند. در دهه‌های گذشته آتش سوزی‌های مختلفی در پایتخت رخ داده است. در برخی از این اتفاقات عدم در نظر گرفتن استانداردهای معماری کوچک باعث بروز فاجعه شده بود مانند آتش سوزی مسجد ارگ.
وی بیان داشت: باید منظر ذهنی و عینی را برای طراحی شهری مقاوم بررسی کنیم. بنابراین قوانین مشکلی ندارد اما عملکرد ما دچار مشکل است. هزاران هزار سال است که حیوانات و حشرات و طبیعت ساختار درست و ارگانیک و بی همتایی دارند. معماری بایونیک به این امر می‌پردازد که ما از اصول و عناصر طبیعت در دنیای انسانی خود استفاده کنیم. دو مفهوم کلی در شهر هوشمند وجود دارد. این دو مفهوم در کنار یکدیگر قرار می گیرند ما را از واقعیت فیزیکی به دیجیتال راهنمایی می‌کنند. ورشو از جمله شهرهایی است که از متد هوشمندسازی در توسعه خود استفاده کرده است.
مریم صادقیان دبیر کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای اسلامی شهر تهران دیگر سخنران نشست چشم انداز آینده ایمنی و آتش شهر تهران پیرامون آینده نگاری ایمنی و مدیریت بحران بیان کرد: عملکرد سازمان آتش نشانی به استناد بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری هاست که بر اساس آن چالش‌هایی برای شهرداری به وجود آمده است. تحولات سیاست گذاری حوزه ایمنی و آتش نشانی در ادوار مدیریت شهری تهران منجر به این شد تا در هر دوره بخشی از نیازهای موجود برطرف بشود. دوره چهارم نقطه عطفی در دوره ایمنی و مدیریت بحران بود. دوره پنجم توسعه تجهیزات آتش نشانی و در دوره ششم پیشگیری و کاهش خطر و به کارگیری از فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی مورد توجه قرار گرفت.
وی با بیان اینکه بر اساس نگرش مدیریت ششم شهری اساسنامه سازمان آتش نشانی بازنگری شد، اظهار کرد: فقدان مدیریت یکپارچه ایمنی در کشور، عدم تامین اعتبار کافی، عدم الزام قانونی مالکین به ایمن سازی ساختمان‌ها، دیدگاه متفاوت مدیران شهری در تبیین وظایف، عدم آگاهی بخشی و روند معکوس در برنامه ریزی و سیاست گذاری در حوزه ایمنی از جمله مشکلات حوزه مدیریت بحران در کشور ماست.
صادقیان در پایان به بیان پیشنهاداتی برای بهبود وضعیت ایمنی کشور پرداخت و گفت: بازنگری نظام سازمانی و تشکلات ایمنی کشور، هوشمندسازی آتش نشانی، توجه به اقدامات پیشگیرانه، بروزرسانی ضوابط و مقررات، به کارگیری از ظرفیت سمن‌ها و سازمان‌های مردم نهاد و تدوین قوانین و ضوابطی جهت جذب اعتبارات دولتی از جمله اقداماتی است که می‌توان در جهت این امر انجام داد.
انتهای پیام/
نظر شما